نقش و کاربرد هوش مصنوعی در حسابداری + مزایا و معایب

به گزارش گروه بازار خبرگزاری علم وفناوری آنا،حسابداری به عنوان قلب تپنده‌ی هر سازمانی عمل می‌کند و وظیفه آن، جمع‌آوری، تحلیل و گزارش‌دهی اطلاعات مالی است. در دهه‌های اخیر، پیشرفت فناوری‌های دیجیتال و ظهور هوش مصنوعی تغییرات قابل‌توجهی در شیوه انجام فعالیت‌های مالی و حسابداری ایجاد کرده است با ورود هوش مصنوعی، این فرآیندها دستخوش تحولات چشمگیری شده‌اند.

 هوش مصنوعی، به دلیل قابلیت‌های پیشرفته خود در تحلیل داده‌ها، شناسایی الگوها و انجام فرآیندهای پیچیده، به ابزار مهمی در تسهیل عملیات حسابداری تبدیل شده است. همچنین ، با استفاده از ابزارهایی همچون یادگیری ماشین (ML)، پردازش زبان طبیعی (NLP) و ربات‌های نرم‌افزاری (RPA)، توانسته است کارایی، سرعت و دقت در عملیات حسابداری را افزایش دهد.

با وجود این پیشرفت‌ها، سوالات زیادی پیرامون نقش نیروی انسانی، هزینه‌های پیاده‌سازی و مسائل اخلاقی مطرح است که بررسی آنها ضروری به نظر می‌رسد.

کاربردهای پیشرفته هوش مصنوعی در حسابداری

اتوماسیون پیشرفته وظایف

• سیستم‌های RPA (ربات‌های نرم‌افزاری): ربات‌های نرم‌افزاری می‌توانند فرآیندهای روتین مانند ورود داده‌ها، ارسال فاکتورها و تطبیق حساب‌ها را مدیریت کنند.

• پردازش خودکار صورت‌حساب‌ها: سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به صورت خودکار صورت‌حساب‌ها را پردازش کرده و اطلاعات مرتبط را در پایگاه داده ثبت کنند.

تحلیل داده‌های کلان (Big Data Analytics)

• شناسایی الگوهای پنهان: هوش مصنوعی قادر است حجم عظیمی از داده‌ها را تحلیل کرده و روندهای مالی را که به آسانی توسط انسان شناسایی نمی‌شوند، آشکار کند.

• سیستم‌های هوش تجاری (BI): با ترکیب هوش مصنوعی و ابزارهای BI، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات مالی دقیق‌تری اتخاذ کنند.

تشخیص و جلوگیری از تقلب

• تشخیص ناهنجاری‌ها: الگوریتم‌های هوش مصنوعی مانند شبکه‌های عصبی، الگوهای غیرمعمول در تراکنش‌های مالی را شناسایی می‌کنند.

• مدیریت ریسک: هوش مصنوعی به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای ارزیابی و پیشگیری از ریسک‌های مالی عمل می‌کند.

مدیریت مالی و پیش‌بینی‌های پیشرفته

• پیش‌بینی جریان نقدی: با تحلیل داده‌های تاریخی، هوش مصنوعی پیش‌بینی دقیقی از جریان نقدی ارائه می‌دهد.

• برنامه‌ریزی بودجه: سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند نیازهای مالی آینده را بر اساس داده‌های موجود تخمین بزنند.

تطابق مالیاتی و قوانین مالی

• مدیریت قوانین پیچیده: سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند اطلاعات مربوط به قوانین مالیاتی در کشورهای مختلف را مدیریت کرده و از اعمال صحیح آنها اطمینان حاصل کنند.

• کاهش جرائم مالیاتی: هوش مصنوعی با تطبیق دقیق اطلاعات، احتمال بروز خطاهای مالیاتی را کاهش می‌دهد.

برای درک بهتر کاربرد هوش مصنوعی در حسابداری، مطالعه زیر قابل توجه است:

شرکت Deloitte

Deloitte به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خدمات مالی، از سیستم‌های هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌ها و کشف تقلب استفاده می‌کند. این سیستم‌ها با بهره‌گیری از یادگیری ماشین، توانسته‌اند ۴۰ درصد کاهش در زمان بررسی داده‌ها و ۲۵ درصد افزایش دقت در شناسایی تقلب را تجربه کنند.

مزایای هوش مصنوعی در حسابداری

۱. افزایش دقت و کارایی

هوش مصنوعی می‌تواند داده‌ها را با دقتی بیشتر از انسان پردازش کند و خطاهای انسانی را به حداقل برساند.

۲. صرفه‌جویی در زمان

انجام وظایف پیچیده در چند ثانیه به جای ساعت‌ها یا روزها، یکی از مهم‌ترین مزایای هوش مصنوعی است.

۳. افزایش امنیت مالی

الگوریتم‌های هوشمند با نظارت مداوم بر تراکنش‌ها، از فعالیت‌های مشکوک جلوگیری می‌کنند.

۴. کاهش هزینه‌های عملیاتی

استفاده از سیستم‌های خودکار باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی در وظایف روتین می‌شود.

چالش‌ها و محدودیت‌های هوش مصنوعی

۱. هزینه‌های بالای پیاده‌سازی

نصب و اجرای سیستم‌های پیشرفته هوش مصنوعی نیازمند سرمایه‌گذاری‌های اولیه قابل‌توجهی است.

۲. عدم شفافیت الگوریتم‌ها

بسیاری از الگوریتم‌های هوش مصنوعی به دلیل پیچیدگی زیاد، برای مدیران و کاربران غیرشفاف هستند.

۳. نگرانی‌های مربوط به امنیت و حریم خصوصی

اطلاعات مالی حساس سازمان‌ها در معرض خطر هک و سوءاستفاده قرار می‌گیرد.

۴. تغییر نقش نیروی انسانی

با جایگزینی فناوری، نیروی انسانی باید به سمت وظایف تحلیلی و استراتژیک حرکت کند که نیازمند آموزش و توانمندسازی مجدد است.

آینده هوش مصنوعی در حسابداری

در سال‌های آینده، انتظار می‌رود هوش مصنوعی به سمت یکپارچگی بیشتر با فناوری‌های دیگری مانند بلاکچین و اینترنت اشیا (IoT) حرکت کند. برخی از پیشرفت‌های پیش‌بینی شده عبارت‌اند از:

۱. ایجاد سیستم‌های پیشرفته‌تر تشخیص تقلب

۲. مدیریت کامل زنجیره تامین مالی (Financial Supply Chain)

۳. استفاده از چت‌بات‌های هوشمند برای مشاوره مالی و پاسخگویی به سوالات مالیاتی

۴. ادغام سیستم‌های حسابداری با پلتفرم‌های ابری (Cloud-Based Accounting)

با اشاره به ابزارهای تجزیه و تحلیل دادههای انبوه، بالکچین، هوش مصنوعی و اتوماسیون فرآیند رباتیک به عنوان مهمترین فناوریهای دیجیتال و تاثیرگذار بر حسابرسی و حسابداری ، چارچوب مفهومی زیر را در خصوص مزایا و چالشهای بهکارگیری این ابزارها ارائه دادند:

نتیجه گیری

هدف مطالعه حاضر، بررسی تاثیر تحوالت دیجیتال بر رشته حسابداری بوده است. نتایج پژوهش، نشان دهنده تاثیرات غیر قابل اجتناب دیجیتالی شدن بر حسابداری حسابرسی مستقل و موسسات حسابرسی میباشد که از جمله این موارد، دیجیتالی شدن به واسطه بهبود قابلیت اتکا و مربوط بودن اطلاعات افشا شده، باعث مربوط تر شدن حسابرسی و همچنین به واسطه ی حذف اقدامات تکراری و خسته کننده، موجب افزایش ارزش برای مشتریان میگردد.

اگر به دنبال کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود دقت و امنیت مالی سازمان خود هستید، خدمات حرفه‌ای تراز ماندگار پارسینا انتخابی هوشمندانه خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، به وب‌سایت این شرکت مراجعه کنید.

همچنین نتایج نشان میدهد که علی رغم دیجیتالی شدن، اقدامات مناسب و جامعی حول محوریت دیجیتالسازی فرآیندها و زیرساختهای مربوط به دیجیتالی شدن، توسط موسسات حسابداری و حسابرسی ایران صورت نگرفته و موسسات حسابرسی، به این موضوع به عنوان یک هدف و چشم انداز آتی نگاه میکنند.

همچنین در حوزه کارکنان، دیجیتالی شدن فرآیندها و روشهای رسیدگی موسسات حسابرسی، باعث بهبود سیاست های استخدامی، آموزش و توسعه منابع انسانی، ورود افراد متخصص در این حوزه و خروج افراد فاقد توانایی و در نتیجه کم شدن تعداد کارکنان میشود و این امر لزوم فراگیری و آموزش این مهارتها توسط کارکنان را ایجاد میکند