حجتالاسلام حسنلو در گفت‌وگو با آنا؛
نقش‌هایی که حضرت زینب (س) در تولید گفتمانی بانوی تراز اسلامی ایفا کرد
یک استاد دانشگاه با اشاره به اینکه حضرت زینب (س) حافظ گفتمان عهد امامت است، گفت: زندگی پرفراز و نشیب این بانوی بزرگ، از دوران ولادت تا شهادت، در تمام عرصه‌ها می‌تواند راهگشای جامعه باشد.
امیرعلی حسنلو مدیرگروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به نقش حضرت زینب (س) در تولید گفتمانی بانوی تراز اسلامی بیان داشت: الگو‌سازی در جامعه اسلامی همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته است. قرآن کریم انسان‌ها را به پیروی از الگوهای شایسته و فرهیخته دعوت و آن‌ها را به سرنوشت خود راهنمایی می‌کند. قرآن از یک زن که همسر فرعون هست اسوه بزرگ برای همه انسان‌ها اعم از زن ومرد معرفی می‌کند، در قرآن کریم الگوهای دیگری چون حضرت مریم (س) و..معرفی شده است.
نقش حضرت زینب (س) در تولید گفتمانی بانوی تراز اسلامی
وی افزود: الگوی محسوس که از قرآن اقتباس برای زنان می‌شود با تصریح پیامبر (ص) خدیجه (س) و فاطمه (س) هستند. زینب (س) تربیت شده فاطمه (س) است، بنابراین حضرت زینب (س) یکی از آن الگوهای بی‌نظیر است که می‌تواند در عرصه‌های مختلف حیات اجتماعی، فرهنگی، دینی و حتی جهادی، برای نسل‌های امروز پیام‌آور باشد.
حجتالاسلام حسنلو با تأکید بر اینکه گفتمان‌سازی درباره شخصیت حضرت زینب(س) باید به صورت علمی، مستند و هدفمند گفتمان‌سازی شود، ابراز داشت: این مهم در قالب‌های مختلف، اعم از هنر، رسانه و علم، در جامعه اسلامی می‌تواند ارائه شود. بی‌گمان سیره و زندگی زینب کبری (س) از هر جهت این ظرفیت را دارد که از آن گفتمان‌‌های کاربردی در تراز یک بانوی مسلمان برای همه زمان‌‌ها به ویژه عصر حاضر تولید و ارائه کرد.
حضرت زینب (س) در مقام یک مربی نقش‌آفرینی کرد
وی در ادامه با اشاره به برخی ابعاد این گفتمان گفت: حضرت زینب (س) یک مربی قرآن است، اینکه ایشان بعد از شهادت مادر با وجود سن کودکی صبورانه در کنار برادران و خواهرش زندگی می‌کند و در خانه غمخواری می کند تا سنین نوجوانی که در کنار پدر است او از پدر علومی دریافت کرده و از مادر نوری از تابش علم به او رسیده است. پیوسته با برادرش حسین (ع) انس عجیب دارد و این الفت عاطفی عحیب و شگفت‌انگیز است.
این استاد حوزه اظهار داشت: حضرت زینب (س) با این سختی‌ها برای آتیه تربیت شد. زینب (س) معلمی است که در دامن فاطمه (س) تربیت یافته، زنان مدینه و نونهالان در کنار خود جمع کرده و به آنان درس دین و تفسیر قرآن آموخت. این مربی‌گری زینب تا کوفه که پدرش آنجا را پایتخت خود قرار داد، ادامه داشت. بنابراین زینب از نوجوانی معلم قرآن و احکام بود. او در مقام یک مربی نقش‌آفرینی کرد و پاسخ او به سؤال‌های بانوان نمونه‌ای از ترویج فرهنگ دینی است.
حضرت زینب (س) الگویی ارزشمند در تربیت فرزندان
وی با اشاره به نقش حضرت زینب (س) درگفتمان تربیت فرزندان ادامه داد: از جمله ابعاد زندگی حضرت زینب (س) که ظرفیت گفتمان‌سازی دارد، این جنبه است که زینب (س) از ابتدا با تربیت صحیح و الهی همراه بود. او در دامان پاک مادر بزرگوارش حضرت فاطمه (س) پرورش یافت و در کنار پدر بزرگوارش، حضرت علی(ع) از آموزش‌های عالی علمی و اخلاقی بهره برد. این تربیت نه تنها در جنبه‌های فردی ایشان، بلکه در تربیت فرزندانش نیز نمود پیدا کرد.
حجتالاسلام حسنلو تصریح کرد: حضرت زینب (س) به عنوان مادر، با وجود تمام فشارهای اجتماعی و سیاسی، فرزندانی چون علی، محمد، عون برای حیات دین و حفظ دین برای فداکاری در رکاب و وفاداری به امام حسین(ع) تربیت کرد که همچون مادرشان در جهاد در راه خدا ثابت‌قدم بودند. این ویژگی او می‌تواند برای زنان مسلمان الگویی ارزشمند در تربیت فرزندان باشد.
الگویی تمام‌عیار برای زنان مسلمان و خانواده‌ها
وی افزود: این یک گفتمان برجسته است که امروز مادران جهان اسلام برای دفاع از دین فرزندانی تربیت کنند، مادران فلسطینی، لبنانی، یمنی، ایرانی، عراقی و مادران دیگر ممالک اسلام زینب‌وار فرزندانی برای امام زمان تربیت کرده‌اند و این شهیدان همه از مکتب تربیتی زیبنب الهام گرفته‌اند.
این استاد تاریخ اسلام درباره نقش حضرت زینب (س) در گفتمان نماد مقاومت خاطرنشان کرد: الگو‌سازی برای اصلاح جامعه و ساختار اجتماعی یکی از ضروری‌ترین گام‌ها برای نخبگان هر جامعه است. در میان شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام، حضرت زینب (س) به عنوان یک الگوی تمام‌عیار برای زنان مسلمان و خانواده‌ها شناخته می‌شود. زندگی پرفراز و نشیب این بانوی بزرگ، از دوران ولادت تا شهادت، در تمام عرصه‌ها می‌تواند راهگشای جامعه باشد. گفتمان‌سازی و ترویج سیره حضرت زینب (س) به ویژه در شرایط کنونی که جبهه‌های مقاومت در برابر ظلم و فساد جهانی قرار دارد، بیش از پیش ضروری است.
بزرگ‌ترین کارکردها در مقابل فشارهای طاقت‌فرسا
وی ادامه داد: حضرت زینب (س) در گفتمان نماد صبر و شجاعت، آنچه از کربلا گزارش شده و از سرگذشت او در کربلا تا پایان عمر از یک زن حیرت‌انگیز است که این همه شور قهرمانی بروز کرد. در تاریخ زنان عالم این فداکاری بی‌سابقه است. حضرت زینب(س) در کربلا و در جریان اسارت نشان داد صبر و شجاعت در کنار یکدیگر می‌توانند بزرگ‌ترین کارکرد را در مقابل فشارهای طاقت‌فرسا داشته باشند.
حجتالاسلام حسنلو بیان داشت: حضرت زینب (س) در مصیبت از دست دادن برادر بزرگوارش امام حسین(ع) و دیگر عزیزانش قرار داشت، اما در عین حال به عنوان یک زن توانست نقش رهبری کاروان اسرا را برعهده گیرد و با شجاعت و تدبیر، به مردم آن زمان و تا امروز پیامی عظیم از پایداری و استقامت در برابر ظلم منتقل کند. در واقع ایشان تنها در فضاهای جنگی و سیاسی، بلکه در شرایط سخت اسارت نیز با مدیریت قوی خود بحران‌ها را پشت سر گذاشت.
زیباترین گفتمان برای جوامع بشری
وی گفت: خطبه‌ها و مواعظ او در مقابل خشن‌ترین افراد نظیر عبیدالله و در برابر ظلم یزید و لشکریانش ایستاد و با خطبه‌های روشنگرانه خود، حاکمیت فاسد آن زمان را رسوا کرد. این مدیریت بحران که بر پایه معرفت، شجاعت و ایمان به خداوند استوار بود، می‌تواند برای هر زن مسلمان و هر فردی در جبهه‌های مقاومت، یک الگوی کامل باشد. این سیره ورفتار زینب (س) زیباترین گفتمان در جوامع بشری و برای همه بشریت است.
مدیرگروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه درباره عملکرد حضرت زینب (س) در گفتمان‌سازی فرهنگی ابراز داشت: حضرت زینب (س) با حفظ ارتباط مستقیم با قرآن و تعالیم اهل‌بیت (ع) توانست در کربلا و پس از آن، نقش پیغمبرگونه‌ای در انتقال پیام عاشورا به نسل‌های بعدی ایفا کند. خطبه‌های حضرت زینب (س) در کوفه و شام، گواهی بر قدرت بی‌نظیر ایشان در روشنگری و تبیین حقایق است.
بانویی که یک پیشوای فرهنگی در تاریخ اسلام است
وی افزود: حضرت زینب (س) در عرصه‌های علمی و دینی نیز پیشرو بود و توانست با فصاحت و بلاغت بی‌نظیر خود، در برابر بزرگ‌ترین دشمنان اسلام سخن بگوید و حقیقت کربلا را برای همه مردم آشکار کند. این ویژگی‌ها او را به عنوان یک پیشوای فرهنگی در تاریخ اسلام متمایز می‌کند.
حجتالاسلام حسنلو با تأکید بر نقش حضرت زینب (س) در گفتمان‌سازی مدیریت بحران‌ها اظهار داشت: ایشان از بالاترین مراتب معرفت برخوردار بود. این معرفت نه تنها در گفتار و عمل ایشان بلکه در دیدگاه‌ها و واکنش‌های ایشان در برابر مصیبت‌ها و بحران‌ها نمود پیدا کرد. او در کربلا و پس از آن، با نهایت اعتماد به خداوند و ایمان به وعده‌های الهی، از هر نوع شکایت و ناامیدی دوری جست و با کمال قدرت گفت: «ما رایت الا جمیلا» در هر شرایطی جز زیبایی خداوند را ندید.
یک گفتمان فراگیر و الهام‌بخش برای همه انقلاب‌ها
وی ادامه داد: حضرت زینب (س) عهده‌دار گفتمان استمرار مکتب حسینی است، در واقع گفتمان قیام حسینی یک گفتمان فراگیر و الهام‌بخش برای همه انقلاب‌های بشری است. از طرفی نه تنها کربلا و نهضت حسینی بلکه ماندگاری اسلام دارای رموز است. یکی از رموز نهضت حسین (ع)، تبیین و روایتگری حضرت زینب (س) است. به گونه‌ای که شهامت زینب (س) و همراهی او با برادر و شاهد بودن به حوادث و مصیبت‌ها از مدینه تا کربلا همه دارای حکمت است. یکی از حکمت‌ها نمایاندن نقش زنان مسلمان و امت محمدی در حفظ اسلام و نقش آنان در نهضت عاشوراست.
این استاد حوزه با اشاره به گفتمان فضایل اخلاقی حضرت زینب (س) تصریح کرد: تمام رفتارهای زینب (س) برای همه بشریت سرمشق است و این یک گفتمان جدی است، ایشان از نظر فضایل اخلاقی نمونه است، اگرچه ابعاد گوناگون این مؤلفه باید توسط زنان دانشمند تحلیل و بازتبیین شود.
وقتی امام به تمجید حضرت زینب (س) می‌پردازد
وی گفت: حضرت زینب (س) از آغاز قیام و نهضت به همراهی که با برادرش هجرت کرد، زیبایی‌هایی در منابع از سیره آن بانوی بزرگ گزارش شده است، امام حسین(ع) درباره حضرت زینب (س) می‌فرماید: «به درستی که تو در حقیقت از درخت نبوت و از معدن رسالت هستی»؛ یعنی گفتار و روش و منش تو، از مرکز نبوت و مخزن رسالت پیامبر اسلام(ص) نشأت می‌گیرد.
حجتالاسلام حسنلو بیان داشت: امام سجاد(ع) پس از خطبه غرا و آتشین و پر محتوای حضرت زینب (س) در کوفه در مقام تأیید علمی آن مخدره خطاب به او فرمود: «الحمدلله تو دانشمند بدون آموزگار و اندیشمند بدون استاد هستی». این سخن بیانگر آن است که حضرت زینب(س) دارای علم لدنی (خدادادی و غیر اکتسابی) بوده و بدون اینکه علم را از کسی آموخته باشد، از چشمه جوشان وجودش می‌جوشید.
حضرت زینب (س) حافظ گفتمان عهد امامت است
وی حضرت زینب (س) را حافظ گفتمان عهد امامت دانست و افزود: یکی از مهم‌ترین ارکان جاودانگی حادثه عاشورا نقش پیام رسانی حضرت زینب (س) و بازماندگان کربلا بود که این واقعه تاریخی را ماندگار و جاودانه کرد، بدون شک نقش حیاتی حضرت زینب (س) در اهداف بزرگ عاشورا در جهت احیای دین و زنده ماندن احکام نورانی اسلام همطراز امامت بود، راه امامت را زینب با جهاد تبیین حفظ کرد و دراین راه بلاها را به جان خرید. حضرت زینب (س) از طرفی پرستار امام سجاد (س) است و از طرفی حامل پیام امام حسین (ع) و هر دو وظیفه خطیر را عهده‌دار شد.
این استاد دانشگاه در پایان با اشاره به درس‌هایی که می‌توان از زندگی عقیله بنی‌هاشم گرفت، ابراز داشت: از سیره زینب (س) درس‌های زیاد می‌توان آموخت، درس‌هایی که برای زندگی سعادتمند است، نظیر ایمان و تقوا، ثبات قدم و جانفشانی در راه هدف، وفاداری به ولایت الهی، امانت‌داری، صبر و شکیبایی، دانش و هوشمندی، عبادت و تهجد، هدایت‌گری، شجاعت و تدبیر و دفاع از ارزش‌های اسلامی؛ حضرت زینب (س) از دین و ارزش‌های الهی دفاع کرد و در این راه از جان و مال و فرزندان و عزیزترین کسان خود گذشت و بر غم فقدان آنان دلش را گداخت و به خاطر زنده ماندن دین و امر به معروف و نهی از منکر که برادرش برای آن قیام کرد و به آن عمل کرد.
انتهای پیام/
