انحراف جانبی بیش از ١۰ درجه در ستون فقرات، غیر طبیعی محسوب میشود
به گزارش خبرگزاری آنا، امیر حسین حقیر پیرامون عملکرد کلی ساختار ستون فقرات در بدن انسان و روند تشخیص و درمان اسکولیوزیس یا همان انحراف جانبی ستون فقرات اظهار کرد: با توجه به اینکه انسان موجودی دو پا است و این دوپایی یا به اصطلاح BIPEDALISM مرهون قوسهای ستون فقرات است.
وی افزود: وقتی از یک بعد به ستون فقرات نگاه میکنیم، چهار قوس طبیعی در قسمتهای مختلف ستون فقرات وجود دارد؛ گودی در گردن، کمر و غوز در قسمت پشتی و لگنی هستند، اما وقتی از پشت به ستون فقرات طبیعی نگاه میکنیم تمامی مهرههای ردیفی و مرتب روی هم قرار گرفتهاند و هیچ قوس و یا انحنایی وجود ندارد.
حقیر انحراف جانبی بیش از ١۰ درجه در ستون فقرات را حالتی غیر طبیعی در این ساختار برشمرد و گفت: بررسیها نشان میدهد حدودا از هر یکصد نفر، دو تا سه نفر به این اختلال مبتلا هستند و اگرچه در غالب موارد خفیف است و جای نگرانی ندارد، اما در مواردی هم بهتر است تحت بررسی یک پزشک قرار بگیرد.
جراح مغز و فوق تخصص جراحی ستون فقرات خاطرنشان کرد: تمامی ارگانهای حیاتی داخلی از ریه و قلب تا معده و رودهها روی ستون فقرات سوار شده و در صورت تشخیص دیر انحراف و پیشرفت آن منجر به فشار به این ارگانهای حیاتی میگردد؛ بطور مثال انحراف ستون فقرات پشتی در موارد شدید با فشار بر ریه منجر به اختلالات تنفسی میگردد و همچنین موارد شدید اسکولیوز با فشار بر نخاع و ریشههای عصبی میتواند منجر به آسیب نخاع و ضعف اندامها گردد، از طرفی در صورت تشخیص زود انحراف ستون فقرات در کودکان که با یک مشاهده ساده است، میتوان با یک برنامه درمانی خفیف از شدت آن پیشگیری کرد و حتی شاید بدون جراحی کنترل گردد.
سه علت شایع انحراف ستون فقرات در کودکان
حقیر با بیان اینکه سه علت شایع میتواند انحراف ستون فقرات در کودکان را موجب شود افزود: شایعترین نوع ان ایدیوپاتیک است که در واقع علت مشخصی برای آن وجود ندارد و بیشترین یافته در آنها زمینه ارثی است، این بدان معناست که در صورت وجود اسکولیوزیس در یکی ازاعضای خانواده بهتر است سایر کودکان و بستگان با دقت بیشتری تحت غربالگری و بررسی قرار گیرند.
وی علت دوم این بیماری را، علل مادرزادی دانست و گفت: علل مادرزادی بدین معنی است که مهرههای ستون فقرات در طی شش هفته ابتدای تشکیل جنین شروع به تکامل کرده و در نهایت بشکل مکعبی شکل و بصورت ردیفی روی هم قرار میگیرند، ولی در مواردی ممکن است این مهرههای مکعب شکل بطور کامل تشکیل نشده و نوزاد با ستون فقرات طبیعی متولد نشود که با رشد کودک و راه رفتن کم کم انحراف تظاهر یابد و بصورت اسکولیوز بروز میکند. این نوع انحراف بسیار نادر بوده و حدود یک در هر هزار تولد میباشد والبته در غالب موارد خفیف است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: نوع سوم این بیماری، اسکولیوز عضلانی عصبی است، بدین معنی که این مهرههای مکعبی توسط عضلات نگه داشته میشوند و لذا هر اختلالی در عضلات میتواند منجر به عدم راستایی و انحراف ستون فقرات میگردد، از جمله این بیماریهای عضلانی میتواند به دیستروفی دوشن، فلج اطفال و یا فلج مغزی نام برد که اختلال در عضلات منجر به انحرافهای شدید ستون فقرات میگردد.
راههای تشخیص بیماری انحراف ستون فقرات
حقیر در پاسخ به این سوال که چطور میتوان اسکولیوز را زودتر تشخیص داد اظهار کرد: قدم نخست مشاهده است و توصیه میشود ستون فقرات کودک برهنه شود و از پشت به آن نگاه کنیم و به موارد زیر دقت کنیم؛ ١. غیر قرینگی شانهها ٢. وجود برآمدگی در قسمت شانه ٣. چینهای زیر بغل غیر قرینه ۴. هر گونه برآمدگی یکطرفه در قسمت قفسه سینه و یا پایین کمر ۵. هر گونه غیر قرینگی در ناحیه لگن، که همه اینها نشانههای مهم انحراف جانبی ستون فقرات یا همان اسکولیوز هستند و به تجربه در بیشتر موارد خانواده با شکایت وجود ناحیه برآمده در پشت قفسه سینه کودک و یا نوجوان مراجعه میکنند که در واقع این برآمدگی بعلت انحراف ستون فقرات است ودر بررسی وجود بیماری کشف میشود.
فوق تخصص جراحی ستون فقرات همچنین گفت: قدم بعدی تستی بنام آدامز است، بدین معنا که حتی در موارد بسیار خفیف اسکولیوز اگر کودک به جلو خم شده و به ناحیه پشتی ستون فقرات وی دقت کنیم، در صورت هر گونه انحرافی یک سمت از پشت بالاتر از سمت مقابل خواهد بود و بطور خلاصه توصیه میشود، ستون فقرات کودک و یا نوجوان برهنه شود و یک بار در حالت ایستاده و سپس در حالی که به جلو خم شده به ستون فقرات وی دقت کنیم، با همین اقدام ساده بسیاری موارد اسکولیوز در مراحل اولیه کشف و با شروع درمان زودهنگام میتوان از بسیاری از عوارض پیشگیری کرد
حقیر در پاسخ به این سوال که آیا بین دخترها و پسرها در بروز این بیماری تفاوت وجود دارد؟ گفت: بررسیها نشان میدهد تفاوتی بین دخترها و پسرها به لحاظ شیوع وجود ندارد، ولی موارد شدیدتر در جنس مونث یعنی دخترها شایعتر است، لذا باید در دخترها، با دقت بیشتری نسبت به وجود انحراف ستون فقرات حساس باشیم، بخصوص در افرادی که زمینه خانوادگی دارند.
پس از مشاهده ستون فقرات به شکلی که گفته شد، در صورت شک بالینی و مشاهده هر گونه غیر قرینگی و برآمدگی در پشت کودک و نوجوان باید به جراح ستون فقرات ارجاع شده تا بررسیهای تکمیلی انجام شود. در این موارد کودک و یا نوجوان تحت بررسی تصویر برداری با رادیوگرافی کلی از ستون فقرات قرار میگیرد و در آنجا هم تشخیص قطعی و هم با محاسبه دقیق درجه انحراف، بسته به شدت و درجه انحراف درمان متناسب با آن انجام میشود.
انتهای پیام/