شایعترین علائم جذام، ضایعههای پوستی است
علیرضا فیروز رئیس مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذام دانشگاه علوم پزشکی تهران درگفت و گو با خبرنگار آنا، در خصوص درمان دیرهنگام بیماران جذامی و مشکلات پیش روی آنها گفت: اگر این بیماران دیرتر از موعد درمان شوند و مشکل عصبی پیدا کردند، دیگر عصب آنها به حالت اول بر نمیگردد و با مشکلاتی روبهرو میشوند.
فیروز در گزارشی که هفته پیش با عنوان «پژوهشها از انتقال کم بیماری جذام خبر میدهند» در خبرگزاری آنا منتشر شد به این نکته اشاره کرد که بیماران مبتلا به جذام هم از طریق پوست و هم از طریق سیستم اعصاب محیطی و چشم مورد آسیب قرار میگیرند و شایعترین تظاهر آن را در این سه ارگان مشاهده میکنیم. در پوست این بیماران ما شاهد ایجاد لکههایی هستیم که یا به صورت روشنتر یا تیرهتر و برجستهتر خودش را نشان دهد.
مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذام یکی از دستاوردهایش این بود که آموزشهای لازم را به پزشکان و جامعه بدهد که در مواجهه با این بیماری بتوانند آن را تشخیص دهند
وی در ادامه درباره روند درمان این بیماران گفت: اگر بیماران جذامی تحت درمان قرار گیرند و روند درمان را که بازه زمانی ۶ ماه تا یک سال است، طی کنند میتوان گفت که بیمار خوب شده است و دیگر جذام ندارد و دیگر بیماری را منتقل نمیکند، اما باید گفت که مشکل معلولیت تا پایان عمر با وی باقی است.
هدف ما این است که بیماری جذام را قبل از اینکه به مشکل اعصاب برسد و تا زمانی که هنوز عصبها و چشمها را درگیر نکرده و معلولیتی ایجاد نشده است و تنها با ضایعه پوستی روبهرو هستیم آن را در مرحله تشخیص درمان کنیم تا برای بیمار تا آخر عمرش مشکلات عدیدهای را بوجود نیاورد.
وی ادامه داد: تاسیس مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذام یکی از دستاوردهایش این بود که آموزشهای لازم را به پزشکان و جامعه بدهد که در مواجهه با این بیماری بتوانند آن را تشخیص دهند و با توجه به اینکه مشکل درمان در کشور نسبت به این بیماری وجود ندارد هر چه سریعتر با تشخیص به موقع واتخاذ روند درمانی مناسب به بهبود بیماران کمک کنند.
فیروز خاطر نشان کرد: روند درمانی این بیماران به صورت رایگان و کاملا بدون عارضه است و تنها فرد مبتلا با مصرف دارو در مدت زمانی ۶ ماه الی یک سال دارو میتواند بهبودی خودش را حاصل کند. البته مهم این است که بتوان این بیماری را هر چه زودتر تشخیص داد تا قبل از دچار شدن فرد به معلولیتها بیمار روند درمانی را با عملکرد مثبتی طی کند.
اگر بیماران جذامی تحت درمان قرار گیرند و روند درمان را که بازه زمانی ۶ ماه تا یک سال است، طی کنند میتوان گفت که بیمار خوب شده است و دیگر جذام ندارد و دیگر بیماری را منتقل نمیکند، اما باید گفت که مشکل معلولیت تا پایان عمر با وی باقی است
وی خاطر نشان کرد: شایعترین علائم جذام، ضایعههای پوستی است که ما این مسئله را وقتی دانشجویان پزشکی وارد دانشگاه میشوند به آنها آموزشهای لازم را میدهیم. البته این کلاسها برای دستیاران رشته پوست هم وجود دارد و باید به مدت دو هفته کلاس جذام را برای آشنایی با این بیماری در مرکز پژوهشهای بیماری پوست بگذرانند تا با این بیماری بیشتر آشنا شوند، چونکه قاعدتا آنها هستند که با بیماران جذامی روبهرو میشوند و باید امکان تشخیص این بیماری را داشته باشند.
وی در خصوص تشخیص این بیماری گفت: تشخیص بیماری جذام، بسیار راحت است و معمولا تست آزمایشگاهی نیاز ندارد و فقط باید با انجام معاینه آن را تشیخص داد. در برخی موارد هم میتوان با نمونه برداری از پوست یا عصب به تشخیص هر چه بهتر این بیماری کمک کرد. باید نسبت به این بیماری حساس بود و در نظر داشت که هنوز این بیماری در کشور ما وجود دارد و بیمارانی که به ما مراجعه کردند، علائم ضایعه پوستی، حس نداشتن در نواحی بدن و ... در آنها مشاهده شده است.
رئیس مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذام دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص پراکندگی این بیماری در استانهای کشور بیان کرد: در شرق در استان خراسان، در غرب و در استانهای کردستان، آذربایجان و کرمانشاه، در شمال در استانهای گیلان و گلستان با تعداد بیشتری از مبتلایان جذام روبهرو بودیم و این آمار در مرکز بسیار کمتر از سایر استانها بود. در جنوب هم با تعداد کمی از مبتلایان روبهرو بودیم. این موضوع ممکن است که یک دلیل آن ژنتیک باشد و یک دلیل دیگر تراکم جمعیت و نزدیکی افراد به همدیگر است که باعث شده تا در این مناطق شاهد فراوانی بیماری جذام باشیم. پیشتر در خراسان مکانی بود به اسم دهکده رضوی که بیماران جذامی در این منطقه ساکن بودند و در تبریز هم یک منطقهای بود به اسم بابا باغی که بیماران جذامی در این دهکده نگهداری میشدند. تمام این مسائل به خاطر این بود که این بیماری به خاطر رعب و وحشتی بود که در جامعه وجود داشت و باعث شده بود تا مبتلایان را در این مکانها قرنطینه کنند.
وی ادامه داد: از وقتی که درمان این بیماری ایجاد شد و تاکید شد که تشخیص جذام باید در هر مکانی صورت بگیرد در هر استانی یک فردی را به عنوان متخصص در خصوص این بیماری انتخاب کردند که این دکتر در آموزشهای مرکز حاضر میشد و پس از گذراندن دورههایی نسبت به این بیماری، در استان خودش مسئول شناسایی و تشخیص این بیماری میشد.
وی خاطر نشان کرد: وقتی در سال ۱۹۸۲ درمان بیماری جذام آمد و تا قبل از اینکه این درمان در ایران در سال ۱۳۷۰ بیاید تقریبا آماری بیش از ۱۰ هزار بیماری جذامی در کل کشور داشتیم. از وقتی که این درمان آمد، توانست مخزن این بیماری را خشک کند و وقتی بیمار اولین دور درمانی را استفاده کرد دیگر این بیماری از مسری بودن خارج شد و بیمار آنقدر تعداد میکروبهای وی کاهش پیدا کرد و سیکل انتقال آن شکسته شد که آمار آن کاهش پیدا کرد.
طی دهه اخیر تقریبا اکثر سالها بیماران ما چیزی زیر ۲۰ نفر بودند و البته تعدادی بیماران افغانستانی هم بودند که به صورت رایگان تحت درمان قرار گرفتند. باید گفت که در سه سال اخیر تعداد بیماران به زیر ۱۰ نفر کاهش پیدا کردند و هنوز تعداد آنها به صفر نرسیده است. نکته مهم این است که هر بیماری که تشخیص داده شود حتما باید خانواده وی هم حتما تحت مداوا قرار بگیرند تا به علت مسری بودن این بیماری حتما از روند پیشرفت آن جلوگیری کنیم.
فیروز افزود: سازمان بهداشت جهانی وقتی دید که این بیماری در جهان کنترل شده است، سال ۲۰۰۰ را به نام سال حذف جذام عنوان کرد و گفت که هر کشوری که بتواند تعداد بیماران جذامی را به یک در ده هزار نفر کاهش دهد این موضوع به منزله حذف بیماری جذام است و در کشور ایران هم توانستیم به این آمار برسیم و در سال ۱۳۷۶ در سطح کل کشور به مرحله حذف رسیدیم. حداقل باید به مدت ۱۰ سال در آمارها صفر باشیم که نشان دهد این بیماری ریشه کن شده است؛ بنابراین امیدواریم که در سال ۲۰۳۰ در خیلی از کشورها به مرحله ریشه کنی برسیم. هدف ما تا این سال دو مورد دیگر را شامل میشود یکی این که آمار بیماران زیر ۱۵ سال است که نشان میدهد ما چقدر توانستیم که در کنترل این بیماری موفق باشیم. این موضوع درمورد کشور ما تقریبا در حد صفر است و نشان میدهد که ما توانستیم، این بیماری را کنترل کنیم و آن سیکل انتقال را بشکنیم. در مورد کنترل ثانویه جذام هم هدف ما کاهش معلولیتها است.
انتهای پیام/