در آنا بخوانید؛
واردات۲.۲ میلیارد سوخت در جنگ اقتصادی؛ چگونه به اینجا رسیدیم؟/ ۷۰ درصد ثروت ملی در نیروگاه‌ها هدر می‌رود!
کارشناس انرژی می گوید: در حال حاضر به طور متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور ۳۰ درصد است؛ یعنی این نیروگاه‌ها ۷۰ درصد از سوخت مصرفی خود را تبدیل به گرما کرده و به جو متصاعد می‌کنند؛ این یعنی هدر رفت انرژی و سرمایه و ثروت مردم !.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، برای هز عقل سلیمی ناترازی انرژی و خاموشی در کشوری که جزو برترین ها از نظر حجم و وسعت منابع گاز طبیعی در جهان است، اتفاقی عجیب است. در تمامی فصل گرم برق شهرک های صنعتی به دلیل ناتوانی نیروگاه ها از تامین برق در شرایط پیک مصرف قطع شده و این قطعی موجب آسیب هنگفتی به بخش خصوصی و صنایع کشور شد.
بر اساس گزارش سازمان بورس حاشیه سود خالص صنایع منتخب بازار سرمایه در تابستان ۱۴۰۱ معادل ۱۹.۲ درصد و در تابستان ۱۴۰۲ معادل ۱۶.۷ درصد بوده در حالی که در تابستان امسال به ۱۳.۶ درصد رسیده است. اگر به این شاخص، شاخص قطعی برق صنایع را اضافه کنیم به روشنی مشخص است هرچه قطعی برق بیشتر شده سود صنعت نیز کاهش یافته است و به رقم بزرگ کاهش ۳۰ درصدی سود خالص می‌رسیم.
پس از آن نیز چند روز پیش از پایان پاییز ۱۴۰۳ خبر رسید که به شهرک های صنعتی شمس‌آباد، خاوران، سهند و چهاردانگه در تهران و همچنین شهرک‌های صنعتی در مازندران و اصفهان اعلام شده است که از این به بعد دو روز در هفته با خاموشی روبرو خواهند بود. دلیل این اتفاق نیز ناتوانی از تامین سوخت گاز طبیعی برای نیروگاه های حرارتی و در مواردی محدود در تامین سوخت جایگزین برای این نیروگاه ها اعلام شده است.
اما مهم ترین مسئله در جهت شناخت و رفع مشکل پاسخ به سوال « چگونه به اینجا رسیده ایم است؟». به همین جهت برای اطلاع از چند و چون بروز این ناترازی به سراغ یکی از متخصصان امر رفته ایم.
در همین رابطه محمدصادق مهرجو کارشناس انرژی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا گفت: گازوئیل مصرف چند گانه دارد و برای مقاصد زیادی مورد بهره برداری قرار می‌گیرد، به همین جهت بدیهی است که ناترازی آن موجب می‌شود که مجبور به واردات گازوئیل برای تامین سوخت نیروگاه‌ها شویم. در سال ۱۴۰۲ بیش از ۸۵۰ میلیون دلار گازوئیل و ۱ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار نیز بنزین وارد کشور شده است؛ نزدیک به ۲.۲ میلیارد دلار واردات سوخت در شرایطی که کشور درگیر جنگ اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه است، کاری اشتباه است. در این شرایط به جای واردات روز افزون سوخت بایستی به دنبال کنترل تقاضا و افزایش بهره وری در کشور باشیم.
وی ادامه داد: بهینه سازی و کنترل مصرف نیز فقط معطوف به بخش خانگی و خودرو نیست؛ ما باید هر چه سریع‌تر به سوی افزایش راندمان نیروگاه هایمان برویم؛ بدیهی است که اهمال کاری در اجرای طرح‌های افزایش بهره وری نیروگاهی موجب افزایش وابستگی روز افزون شده و شرایطی را پدید می‌آورد که شیب مصرف نسبت به شیب افزایش تولید شدد بیشتری گرفته و همواره یک قدم از خودکفایی در تامین انرژی عقب‌تر باشیم. لازم به ذکر است که از اوایل سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۲ میزان رشد مصرف شاخص مصرف گاز طبیعی در کشور به طور متوسط حدود ۴.۸ درصد به ازای هر سال بوده است؛ در حالی که میزان افزایش تولید حدود ۳.۸ درصد سالیانه بود. این آمار به این معنا است که طی این مدت جمهوری اسلامی ایران به طور متوسط سالیانه ۱ درصد از میزان افزایش نرخ مصرف جا مانده است و مجموعا ۱۱ درصد ناترازی گازی پدید آمد است.
واردات گاز لازم و به صرفه است!
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: بدیهی است که با وجود ناترازی ۱۱ درصدی در تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور در شرایط فعلی ناچار به واردات گاز هستیم و این موضوع نیز از سوی دولت به وزارت نفت تکلیف شده است؛ در همین راستا هم اکنون در پی واردات گاز از روسیه و ترکمنستان است. باید توجه داشت که ارزش حرارتی هر متر مکعب گاز با یک لیتر بنزین برابر است؛ اما قیمت هر متر مکعب گاز وارداتی حدود ۲۲ الی ۲۵ سنت است، اما قیمت وارداتی هر لیتر بنزین حدود ۸۰ سنت است. در این این شرایط بدیهی است که واردات گاز برای تکمیل نیاز زنجیره مصرف به شدت به صرفه است؛ حتی می‌توان گفت که این اختلاف قیمت ارزش توسعه ناوگان خودرو‌های گازسوز و سرمایه گذاری در زیر ساخت مورد نیاز آن را نیز دارد.
مهرجو تاکید کرد: ما نیاز به تنوع بخشی در سبد انرژی کشور به خصوص در موضوع ناوگان حمل و نقل داریم. بدیهی است که بایستی با توسعه ناوگان هیبریدی و برقی و گسترس زیر ساخت برای بهره برداری از خودرو‌های گاز سوز سعی در استفاده از این مزیت اقتصادی داشته باشیم. لازم به ذکر است که سیاست گذاری در حوزه خودرو و حمل و نقل نیز احتیاج به بازنگری‌های گسترده‌ای دارد، که از آن جمله می‌توان به حذف تعرفه واردات خودرو‌های هیبریدی و برقی و همچنین مکلف کردن خودروسازان به افزایش تیراژ تولید خودرو‌های برقی و هیبریدی اشاره کرد. لازم به ذکر است که پیگیری مبحث تشکیل معاونت انرژی که هم اکنون تحت عنوان سازمان بهینه سازی و مدیریت مصرف در برنامه هفتم توسعه تکلیف شده بسیار امید بخش است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در حوزه انرژی نیاز به رصد، تنظیم گری و قانون گذاری دقیق داریم؛ همچنین لازم است که هماهنگی‌های بین دستگاهی در بخش‌های تولید و مصرف تقویت شود. در آخر نیز لازم است که تاکد شود در کشور ما مسئله بهینه سازی مصرف مغفول مانده است.
نیروگاه‌های کشور ۷۰ درصد انرژی را هدر می‌دهند!
مهرجو اظهار کرد: زمانی که عنوان می‌شود که بایستی موضوع بهینه سازی را در دستور کار قرار دهیم باید توجه داشت که این مورد به شدت حاد و جدی است. در حال حاضر به طور متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور ۳۰ درصد است. یعنی این نیروگاه‌ها ۷۰ درصد از سوخت مصرفی خود را تبدیل به گرما کرده و به جو متصاعد می‌کنند و این شرایط در حالی است که کشور به دلیل ناترازی شدید دچار خاموشی می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که بین ۱۵ الی ۲۰ درصد از انرژی الکتریکی تولید شده در شبکه انتقال برق هدر می‌رود. تمام این وارد علاوه بر مشکلاتی که پدید آورده است، سرمایه‌های مردم است که هدر می‌رود.
این کارشناس حوزه صنعت انرژی ادامه داد: در حال حاضر با اوصافی که عنوان شد بدیهی است که باید برای رفع شرایط ناترازی چه کنیم و مطالبی که در خصوص صرفه جویی مردم عنوان می‌شود، نهایتا موجب کاهش ۱۰ درصدی مصرف برق در زمان پیک مصرف می‌شود و عملا تاثیر قابل توجهی ندارد.
وی ادامه داد: بایستی تحقیقات عمیق و جدی برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور اجرا شود. همچنین لازم است که در کشور نیروگاه‌های جدید با راندمان و بهره وری بالا احداث شود. قابل ذکر است که حتی پتانسیل فنی احداث نیروگاه‌های جدید با بهره وری بالا نیز موجود است؛ به عنوان مثال توربین‌های گازی کلاس اف (*) بهره وری بیش از ۶۰ درصدی دارند و هم اکنون این نوع توربین گازی در کشور موجود است.
نیروگاه کشور سیکل ترکیبی نیست!
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: بهترین کاری که برای افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی فعلی کشور می‌توان کرد نیز تبدیل کردن آن‌ها به سیکل ترکیبی است چرا که بسیاری از نیروگاه‌های حرارتی در حال حاضر از ظرفیت سیکل ترکیبی استفاده نمی‌کنند و صرفا با سوزاندن گاز به تولید برق مبادرت می‌نمایند در حالی که گرمای تولید شده نیز می‌تواند در تولید برق بسیار موثر واقع شود. در حال حاضر راندمان نیروگاه‌های حرارتی دولتی به طور متوسط ۳۰ درصد و نیروگاه‌های خصوصی ۳۲ درصد است و این موضوع نشان دهنده شکافی عمیق بین تحقیق و توسعه بهره وری در نیروگاه‌ها است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال راندمان نیروگاه بعثت در جنوب تهران ۱۸ درصد است؛ یعنی این نیروگاه عملا فقط منابع سوختی و گاز کشور را هدر می‌دهد. این نیروگاه در زمان پهلوی احداث شده و عملا تکنولوژی آن کاملا منسوخ است و حتی نبود آن نیز تاثیر چندانی در وضعیت تولید ندارد. در این شرایط بدیهی است که باید نسبت به جایگزینی این چنین مواردی اقدام نماییم و حتی سیکل ترکیبی کردن آن نیز هیچ توجیه اقتصادی ندارد.
انتهای پیام/
