فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پزشکی؛ چگونه دانشگاهها میتوانند کمک کنند؟
به گزارش آنا؛ فرسودگی تحصیلی یکی از مشکلات عمدهای است که دانشجویان در مسیر تحصیلات خود با آن مواجه هستند. این پدیده به ویژه در میان دانشجویان رشتههای پر استرس، از جمله رشته پزشکی، به طور فزایندهای دیده میشود و تأثیرات زیادی بر سلامت روان، کیفیت تحصیل و عملکرد آکادمیک آنها میگذارد. فرسودگی تحصیلی زمانی رخ میدهد که فرد در برابر فشارهای تحصیلی احساس خستگی مفرط، بیانگیزگی و ناتوانی در ادامه تحصیل پیدا میکند. این وضعیت میتواند مشکلات جدی در زندگی دانشجویی ایجاد کند و موجب کاهش کارایی، افت تحصیلی و حتی ترک تحصیل شود.
به گففته کارشناسان، دانشجویان پزشکی به عنوان یکی از گروههای تحصیلی پرچالش، با فشاری بسیار زیاد از لحاظ تحصیلی و روانی روبرو هستند. این رشته به دلیل حجم بالای مطالب درسی، ساعات طولانی بالینی، و امتحانات فشرده، میتواند موجب استرس، اضطراب و در نهایت فرسودگی تحصیلی شود. فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان پزشکی به قدری شایع است که برخی از آنها حتی برای مقابله با این فشارها به مصرف مواد محرک یا استفاده از روشهای نادرست برای تسکین استرس روی میآورند. این مسئله نه تنها به کاهش کیفیت تحصیل و سلامت روانی آنان منجر میشود بلکه بر کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی که این دانشجویان در آینده ارائه خواهند داد، تأثیرگذار خواهد بود.
شیوع فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پزشکی
در میان رشتههای مختلف دانشگاهی، رشته پزشکی به دلیل ویژگیهای خاص خود بیشتر در معرض فرسودگی تحصیلی قرار دارد. طبق مطالعات صورت گرفته، بیش از 60 درصد از دانشجویان پزشکی در مقاطع مختلف تحصیلی علائم فرسودگی تحصیلی را گزارش کردهاند. این رقم نشاندهنده شدت فشارهای تحصیلی و استرسهای وارد شده به دانشجویان پزشکی است. مهمترین علائمی که دانشجویان پزشکی در گزارشهای خود ذکر کردهاند شامل خستگی مفرط، اضطراب، کاهش تمرکز، بیعلاقگی به مطالعه و افسردگی است. این وضعیت میتواند موجب کاهش کارایی در تحصیل و حتی مشکلات جدیتری مانند افت تحصیلی یا ترک تحصیل شود.
نیکو محمدی، کارشناس آموزشی در اینباره میگوید: دانشجویان پزشکی در طول تحصیلات خود با فشارهایی از قبیل حجم بالای مطالب درسی، ساعات طولانی کارآموزی و نگرانیهای شغلی روبهرو هستند که همگی میتوانند باعث بروز فرسودگی تحصیلی شوند.
علل بروز فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پزشکی
یکی از مهمترین علل بروز فرسودگی تحصیلی در دانشجویان پزشکی، حجم بالای مطالب درسی است که باید در مدت زمان کوتاه یاد گرفته شوند. این دانشجویان باید علاوه بر مطالعه کتب درسی، ساعتها وقت خود را به کارآموزیهای بالینی و دستیار پزشکی اختصاص دهند که این موضوع فشار روانی زیادی را به آنان وارد میکند. علاوه بر این، ساعات طولانی کارآموزی و بالینی که دانشجویان باید در بیمارستانها و کلینیکها حضور داشته باشند، منجر به خستگی جسمی و روانی میشود.
عوامل دیگری مانند انتظارات بالا از سوی اساتید و حتی خود دانشجویان نیز میتواند تأثیر زیادی در بروز فرسودگی تحصیلی داشته باشد. بسیاری از دانشجویان در تلاش هستند که نمرات عالی کسب کنند و در مقاطع بالاتر تحصیل کنند، اما این فشار میتواند موجب استرس و اضطراب شدیدی شود.
راهکارهای دانشگاهها برای مقابله با فرسودگی تحصیلی
در مقابله با فرسودگی تحصیلی، دانشگاهها میتوانند مجموعهای از راهکارها را ارائه دهند. یکی از اولین و مهمترین گامها، شناسایی زودهنگام علائم فرسودگی تحصیلی است. دانشگاهها باید برنامههایی برای شناسایی دانشجویانی که با علائم فرسودگی مواجه هستند، اجرا کنند. این برنامهها میتوانند شامل مشاورههای روانشناختی، ارزیابی وضعیت تحصیلی و ارائه حمایتهای فردی باشند. محمدی در اینباره میگوید: شناسایی زودهنگام علائم فرسودگی تحصیلی و ارائه پشتیبانیهای روانشناختی میتواند به کاهش میزان بروز این مشکل کمک کند.
آموزش مهارتهای مدیریت استرس و زمان
یکی دیگر از اقدامات مؤثر دانشگاهها برای مقابله با فرسودگی تحصیلی، آموزش مهارتهای مدیریت استرس و زمان به دانشجویان است. محمدی پیشنهاد میکند: دانشگاهها باید کارگاهها و دورههای آموزشی در زمینه مدیریت استرس و زمان برگزار کنند تا دانشجویان بتوانند فشارهای تحصیلی را بهتر مدیریت کنند و از استرسهای اضافی جلوگیری کنند.
آموزش تکنیکهای مدیریت زمان، تنظیم اولویتها و همچنین مهارتهای مقابله با اضطراب و استرس میتواند به دانشجویان کمک کند تا انرژی خود را بهطور مؤثرتر صرف کنند و از فرسودگی روانی جلوگیری کنند.
ایجاد فضای حمایتی در دانشگاهها
وجود یک فضای حمایتی در دانشگاهها میتواند تأثیر زیادی در کاهش فرسودگی تحصیلی داشته باشد. محمدی میگوید: فضای دانشگاه باید به گونهای باشد که دانشجویان احساس راحتی و حمایت کنند. این فضای حمایتی باید شامل خدمات مشاورهای، فضایی برای استراحت و امکانات ورزشی باشد.
فضاهای آرامشبخش مانند اتاقهای مطالعه اختصاصی، کافههای آرام و فعالیتهای ورزشی میتوانند به دانشجویان کمک کنند تا از فشارهای روزمره رها شده و انرژی لازم برای ادامه تحصیل را بهدست آورند.
پشتیبانی از سلامت روان دانشجویان پزشکی
در نهایت، دانشگاهها باید به سلامت روان دانشجویان پزشکی توجه ویژهای داشته باشند.. محمدی تأکید میکند: دانشگاهها باید برای سلامت روان دانشجویان پزشکی برنامههای خاصی ارائه دهند که شامل مشاورههای فردی و گروهی و همچنین فعالیتهای روانشناختی برای کاهش استرس و اضطراب باشد.
این برنامهها میتواند شامل جلسات مشاوره فردی، درمانهای روانشناختی و گروهی، و همچنین فعالیتهای اجتماعی و ورزشی باشد که به تقویت روحیه و کاهش فشار روانی دانشجویان کمک میکند.
چشم انداز آینده
فرسودگی تحصیلی یکی از معضلات جدی است که بسیاری از دانشجویان پزشکی با آن مواجه هستند. این پدیده میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت روان، کیفیت تحصیل و آینده شغلی دانشجویان داشته باشد. به همین دلیل، دانشگاهها باید با اجرای راهکارهایی مانند شناسایی زودهنگام علائم فرسودگی، ارائه خدمات مشاورهای، آموزش مهارتهای مدیریت استرس و زمان، و ایجاد فضای حمایتی، به کاهش این مشکل پرداخته و از سلامت دانشجویان خود محافظت کنند.
انتهای پیام/