تغییر نگاه مردم به فرهنگ سلبریتی؛ به آن‌ها اعتماد نداریم

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، در دهه‌های اخیر فرهنگ سلبریتی در کشور ایران رشد قابل توجهی یافته است؛ به طوری که از دهه ۱۳۹۰ به این سو، جامعه ایران شاهد افزایش تعداد و تکثر سلبریتی‌ها بوده است و عرصه‌های جدیدتری نظیر سیاست و محیط‌های دانشگاهی نیز درگیر فرایند «سلبریتیزه شدن» شده‌اند.

 این در حالی است که پیمایش‌های اندکی با موضوع دیدگاه و نگرش مردم درباره سلبریتی‌ها و فرهنگ سلبریتی در ایران اجرا شده اند. افکارسنجی ملت یک پیمایش ملی با هدف توصیف نگرش مردم به فرهنگ سلبریتی در ایران، میزان هواداری از سلبریتی‌ها و میزان اعتماد مردم به آنها کرده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس در پژوهشی با عنوان «سنجش دیدگاه مردم درباره فرهنگ سلبریتی و هواداری در ایران» آورده است که افکارسنجی ملت، نظرسنجی حاضر را در مردادماه سال ۱۴۰۳ انجام داده است. جامعه آماری پیمایش، همه افراد ۱۵ سال و بیشتر در کل کشور بوده‌اند. در این پیمایش تعداد ۱۲۰۰ پرسش‌نامه به‌روش تلفنی از این جامعه آماری گردآوری شده‌است. هدف از اجرای این پیمایش، سنجش دیدگاه مردم درباره فرهنگ سلبریتی و هواداری در جامعه ایران است. 

در این گزارش بیان می‌شود که حدوداً دو سوم از پاسخ‌گویان (۶۵.۳ درصد) واژه سلبریتی را شنیده‌اند و در مقابل ۳۴.۴ درصد تاکنون این واژه به گوششان نخورده است. ۵۳.۵ درصد از پاسخ گویان نسبت به واژه سلبریتی حس مثبت یا کاملاً مثبت دارند و در مقابل ۱۸.۱ درصد گفته‌اند که حس منفی یا کاملاً منفی نسبت به این واژه دارند. همچنین ۲۶ درصد بیان کرده‌اند نسبت به واژه سلبریتی هیچ حس مثبت یا منفی ندارند. 

این گزارش ادامه می‌دهد که ۴۶.۶ درصد از مردم سلبریتی‌های «ساکن ایران» و ۴.۳ درصد سلبریتی‌های ایرانی «ساکن خارج از کشور» را دنبال می‌کنند. همچنین ۲۰.۱ درصد بیان کرده‌اند «هر دو دسته را به یک اندازه دنبال می‌کنند» و ۲۶.۴ درصد «سلبریتی‌ها را دنبال نمی‌کنند». ۴۲.۳ درصد از مردم گفته‌اند که حداقل یک سلبریتی محبوب دارند و در مقابل ۵۷ درصد اعلام کرده‌اند که هیچ سلبریتی محبوبی ندارند. متوسط شاخص شدت هواداری در میان افرادی که گفته‌اند حداقل یک سلبریتی محبوب دارند، ۳.۹ از ۱۰ نمره به‌دست آمده است. 

این گزارش مطرح می‌کند که ۶۲.۱ درصد از مردم اذعان کرده‌اند که اگر یک سلبریتی کالایی را تبلیغ کند، تبلیغ او تأثیری بر میزان اعتماد آنها ندارد. همچنین ۲۰.۵ درصد گفته‌اند در صورت مشهور بودن ان سلبریتی در جامعه و ۱۵.۳ درصد در صورت محبوب بودن آن سلبریتی برای خود فرد، به کیفیت آن کالا اعتماد می‌کنند. 

در این گزارش آمده است که ۶۲.۱ درصد از مردم اظهار کرده‌اند اگر یک سلبریتی از فردی در انتخابات حمایت کند، حمایت آن سلبریتی برایشان اهمیتی ندارد. همچنین، ۱۹.۳ درصد در صورت مشهور بودن آن سلبریتی در جامعه و ۱۵.۹ درصد در صورت محبوب بودن آن سلبریتی برای فرد، به حمایتش اعتماد می‌کنند. 

این گزارش بیان می‌کند که ۴۰.۵ درصد از مردم بیان کرده‌اند که اگر یک سلبریتی در مواقع بحرانی مانند سیل یا زلزله اقدام به جمع آوری پول از مردم کند، اعتمادی به اقدام آن سلبریتی نخواهند کرد. همچنین ۳۴.۸ درصد در صورت مشهور بودن آن سلبریتی در جامعه و ۲۲.۸ درصد در صورت محبوب بودن آن سلبریتی برای فرد، به اقدامش اعتماد می‌کنند. 

این گزارش ادامه می‌دهد که ۵۹.۷ درصد از مردم اذعان کرده‌اند اگر یک سلبریتی خبری را در جامعه اعلام کند، به اخبار منتشر شده توسط او اعتماد نخواهند کرد. همچنین ۲۴ درصد در صورت شهرت آن سلبریتی در جامعه و ۱۴.۱ درصد در صورت شهرت آن سلبریتی برای فرد، به آن اخبار اعتماد خواهند کرد. 

در این گزارش مطرح می‌شود که اغلب مردم (۸۳.۷ درصد) بیان کرده‌اند که سلبریتی‌ها حتماً باید مالیات پرداخت کنند و در مقابل ۱۱.۶ درصد بر این باورند که آنها باید از پرداخت مالیات معاف شوند.