نشست علمی ایران و روسیه با محوریت فرهنگ، هنر و تعاملات برگزار شد

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، این نشست فرهنگی علمی با عنوان «گفتگوی فرهنگی ایرانی روسی» در سالن اجتماعات دانشگاه بین‌المللی سوره به میزبانی این دانشگاه و با حضور چهره‌های علمی و فرهنگی کشور روسیه برگزار شد.

در این نشست شهریار زرشناس (عضو هیأت علمی دانشگاه سوره) با موضوع «تعامل روسیه و مدرنیته در قرن نوزده و بیست» و الگا یاستربوا، نسخه‌شناس و محقق کتابخانۀ ملی سن‌پترزبورگ با موضوع «سندشناسی و دیرینه نگاری در منابع فارسی»، الکساندر سیمیونوک، منتقد فیلم و سینما با موضوع «زبان فیلم، وسیله‌ای برای تأثیر دست‌کاری سینما بر آگاهی عمومی»، پالینا لوبیموا، پژوهشگر و متدولوژیست با موضوع «فرش در هنر معاصر کشور‌های اسلامی» به سخنرانی پرداختند. دبیر این نشست دکتر محمدرضا وحیدزاده، مدیر گروه ادبیات پایداری دانشگاه سوره بود.

الگا یاستربوا، در سخنرانی خود به اهمیت نسخه‌شناسی در نمایان‌سازی فرهنگ و میراث ملت‌ها پرداخت. 

او تأکید کرد هنر خطاطی پس از اسلام یکی از شاخص‌ترین هنر‌های ایرانی بوده و سنت نسخه‌نویسی در قرون ۱۵ و ۱۶ به اوج شکوفایی رسیده است. 

تزیین حاشیه‌های نسخ نیز در اوایل عصر تیموری رواج یافت. همچنین او با اشاره به نسخه خطی منحصربه‌فردی از شاهنامه فردوسی که در هند کشف‌شده است، به اهمیت حفظ و مطالعه نسخه‌های خطی در توسعه فرهنگی پرداخت.

الکساندر سیمیونوک منتقد فیلم و سینما در سخنان خود به نقش بی‌بدیل سینما در شکل‌دهی افکار عمومی اشاره کرد. 

او با تأکید بر اهمیت تعامل فرهنگی بین ایران و روسیه گفت: سینما نه‌تن‌ها یک سرگرمی، بلکه ابزاری برای بازتاب واقعیات و مقابله با جریان‌های مخالف است.

وی همچنین از تضعیف فرهنگ بومی در سینمای معاصر ایران و روسیه انتقاد کرد و تعاملات سینمایی را فرصتی برای تقویت این فرهنگ‌ها دانست.

پالینا لوبیموا به بررسی نقش فرش در فرهنگ‌های مختلف پرداخت و اظهار داشت: فرش در فرهنگ اسلامی نمادی از فولکلور و هنر تصویری است.

او با اشاره به تحولات تاریخی در صنعت فرش‌بافی، به نقش هنرمندان معاصر ایرانی مانند مارکو گریگوریان و پرویز تناولی در ترکیب هنر سنتی با رویکرد‌های نوین پرداخت. وی بر اهمیت حفظ سنت‌های کهن در فرآیند جهانی‌سازی تأکید کرد.

شهریار زرشناس در سخنرانی خود به تحلیل تقابل تاریخی میان مدرنیته و جریان بازگشت به خویشتن در ایران و روسیه پرداخت.
او با اشاره به تحولات فکری و اجتماعی این دو کشور، توضیح داد: از نیمه دوم قرن نوزدهم در روسیه دو جریان فکری برجسته شکل گرفت؛ یکی جریان غرب‌گرا که پذیرش مدرنیته را، راه پیشرفت می‌دانست و دیگری جریان بازگشت به ریشه‌ها که بر حفظ هویت بومی تأکید داشت.

وی اظهار کرد که در ایران، شبه مدرنیته به‌واسطه قدرت‌های استعماری، نتیجه‌ای جز فقر و وابستگی به دنبال نداشت. او این وضعیت را بن‌بست شبه مدرنیته دانست و خاطرنشان کرد که شباهت‌های تاریخی میان ایران و روسیه می‌تواند فرصتی برای الهام گرفتن از تجربه‌های یکدیگر باشد.

زرشناس تأکید کرد: پس از فروپاشی شوروی، روسیه در دوره‌ای از تعامل با غرب تلاش کرد تا نظام مدرنیته جهانی را بپذیرد، اما این تجربه نشان داد که چنین مدلی با هویت روسی سازگار نیست. به گفته او، امروز ایران نیز در موقعیتی مشابه قرار دارد و برای عبور از این وضعیت، نیازمند بازگشتی آگاهانه به میراث فرهنگی و فکری خویش است.

زرشناس سخنان خود را با تأکید بر اهمیت ایجاد دیالوگ فرهنگی میان ایران و روسیه به پایان رساند او همچنین بر اهمیت هنر و ادبیات به‌عنوان ابزار‌هایی برای بازگشت به خویشتن تأکید کرد. 

وی افزود: بهره‌گیری از این ابزار‌ها می‌تواند افق‌های جدیدی بگشاید. این همسویی فرهنگی و فکری میان دو کشور و نیز همسویی‌های سیاسی می‌تواند دیالوگی تاریخی ایجاد کند و دیالوگ تاریخی ما باهم، می‌تواند دیالوگ سرنوشت‌ساز باشد.

نشست فرهنگی علمی «گفتگوی فرهنگی ایرانی روسی» که به میزبانی دانشگاه بین‌المللی سوره برگزار شد، با استقبال پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به موضوعات فرهنگی و هنری روبه‌رو شد. در حاشیه این نشست نیز جلسه دیگری با حضور رئیس و هیأت رئیسه دانشگاه بین‌المللی سوره و پژوهشگران اهل روسیه پیرامون تعاملات بیشتر و همکاری‌های دوجانبه صورت گرفت.