در گفت‌وگوی تفصیلی با آنا مطرح شد؛
تحقق ۴۰ درصدی آموزش‌های مهارتی بدون اطلاعات بازار کار به بن‌بست می‌رسد
رئیس انجمن آموزش عالی ایران گفت: تحقق ۴۰ درصدی آموزش‌های مهارتی در برنامه هفتم توسعه بدون اطلاعات بازار کار به بن بست می‌رسند.
ابراهیم صالحی عمران رئیس انجمن آموزش عالی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، درباره چگونگی تحقق ۴۰ درصدی آموزش‌های مهارتی در برنامه هفتم توسعه، بیان کرد: تحقق این موضوع به راحتی امکان پذیر نیست، بلکه مستلزم برخی آمادگی‌ها بوده که نیازمند عوامل درون و برون سیستم آموزشی کشور است.
وی با بیان اینکه در قانون برنامه ششم توسعه بر ۳۰ درصدی آموزش‌های مهارتی تاکید شده بود، عنوان کرد: در خوشبینانه‌ترین حالت این عدد حداکثر به ۱۵ درصد رسید.
صالحی عمران تصریح کرد: جهت گیری آموزش عالی به سمت مهارت محوری به نوبه خود قابل تقدیر است؛ چرا که باعث کاربردی کردن، سود بندسازی و رشد اقتصادی خواهد شد؛ چرا که آموزش مهارتی آموزش اقتصاد محور است و سیستم آموزشی دنیا هم این در جریان این مسیر قرار گرفته است. اگر همه همه اموزش عالی کشور در اشتغال خلاصه نمی‌شود، بلکه بخش‌هایی مربوط به تولید علم و دانش نظری است که جزء رسالت‌های مراکز آموزشی و دانشگاهی جهان نام برده شده است.
رئیس انجمن عالی ایران اضافه کرد: آغاز مهارت محور کردن آموزش‌ها در داخل آموزش عالی به ترتیب از رشته ها، سرفصل ها، اصلاح روند اعضای هیئت علمی و ... باید انجام شود.
رشته‌های جدید متصل به بازار کار مبنای گسترش آموزش عالی قرار بگیرند
صالحی عمران با بیان اینکه بسیاری از رشته‌های دانشگاهی باید دچار تغییر و تحولات شوند؛ تاکید کرد: رشته‌های جدیدی که به دنیای بازار کار فعلی و آینده هستند باید مبنای گسترش آموزش عالی کشور قرار بگیرند. آموزش عالی مهارتی دارای جهت گیری حرفه‌ای و شغلی است که حرفه‌ای عام و شغلی خاص است که این امر نیازمند حمایت همگان است و مدل گسترش‌های موجود برای این کار شاید کافی نباشند و نیازمند روش‌های جدید است.
مدل آموزش مهارتی برنامه‌های درسی شایسته محور را می‌طلبد
وی اضافه کرد: مبنای آموزش عالی مهارتی مبنای حرفه‌ها و مشاغل است که نهاد‌های رتبه بندی این را بر اساس نیازهای جامعه طبقه بندی کرده اند؛ بنابراین همزمان با تغییر رشته‌ها بر اساس چالش‌های کشور و دنیای بازار کار باید مدل برنامه ریزی درسی آموزش عالی هم تغییر یابد؛ چرا که مدل فعلی موجود برای آموزش عالی مهارتی مناسب نیست، بلکه مبتنی بر شایستگی‌ها و نیازهای حرفه‌ای شغلی را می‌طلبد.
رئیس انجمن آموزش عالی کشور گفت: مدل برنامه‌های درسی وزارت علوم که از گذشته تاکنون وجود داشته است، صرفا به درون سیستم نگاه می‌شود، یعنی اعضای هیئت علمی و استادان آن را تدوین می‌کنند که این مدل دیگر جوابگو نیست.
شرکای تدوین کننده برنامه ریزی‌های درسی تغییر یابند
صالحی عمران افزود: برای تغییر مدل برنامه‌های درسی نیازمند حضور کارفرمایان، صاحبان صنایع در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و خدمات در کنار استادان و متخصصان علمی وزارت علوم هستیم؛ چرا که هم اکنون در جهان هم برخی اعضای حقوقی حضور دارند؛ بنابراین شرکا در مدل برنامه ریزی‌های درسی باید تغییر یابد.
لزوم تربیت توانمندسازی استادان برای آموزش‌های مهارت محور
این استاد دانشگاه گفت: تربیت توانمندسازی اعضای هیئت علمی موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد تا دانشجو بر اساس الگوی تربیتی استاد کسب مهارت کند. نحوه تدریس استادان در دانشگاه‌های مهارتی با نظری کاملا با یکدیگر فرق دارند. یعنی، اعضای هیئت علمی موجود شاید توانمندی کافی برای آموزش روش‌های مهارتی آموزش را نداشته باشند، در این راستا استادان باید کارآفرین شوند یعنی شرکت‌های دانش بنیان داشته باشند و در بازار کار و صنایع حضور یابند و با واقعیت‌های مشاغل آشنا شوند.
صالحی عمران افزود: تحقق آموزش‌های مهارتی عزم ملی را می‌طلبد که بر این اساس باید بخش زیادی از شیوه آموزش‌های فعلی تغییر یابند؛ بنابراین نحوه جذب، شایستگی‌ها و مدل آیین نامه ارتقا و ترفیع و نگهداشت اعضای هیئت علمی باید تغییر یابد که برنامه‌های اجرایی را می‌طلبد و اینگونه نمی‌توان به سرچشمه مقصود رسید.
برای تغییر مدل برنامه‌های درسی نیازمند حضور کارفرمایان، صاحبان صنایع در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و خدمات در کنار استادان و متخصصان علمی وزارت علوم هستیم؛ چرا که هم اکنون در جهان هم برخی اعضای حقوقی حضور دارند؛ بنابراین شرکا در مدل برنامه ریزی‌های درسی باید تغییر یابد
شاید لازم باشد بسیاری از دانشگاه‌ها ادغام شوند تا آموزش‌های مهارتی تحقق یابند
وی تاکید کرد: حدود ۵۰ درصد از آموزش عالی در فنلاند مهارتی است که سیستم آموزش عالی آن رقم زده است. شاید لازم باشد بسیاری از دانشگاه‌های کشور در استانها ادغام و تجمیع شوند و حتی آمایش آموزش عالی جهت گیری مهارتی پیدا کند در این زمینه باید به وزارت علوم اختیار لازم داده شود و خارج از سیستم‌های دانشگاهی فشار وارد نشود. اقدامات و اصلاحاتی باید در آموزش عالی کشور صورت بگیرد تا زمینه‌ها به سمت آموزش مهارتی فراهم شود.
سیستم بودجه‌ای کشور باید حامی دانشگاه‌ها باشد
صالحی عمران درباره تعامل سازمان‌های بیرونی دانشگاه‌ها برای تحقق ۴۰ درصدی آموزش مهارتی در برنامه هفتم توسعه، گفت: مدل موفق آموزش مهارتی نیازمند تحصیل دانشجو در محیط‌های واقعی کار است، یعنی بخشی از آن در داخل دانشگاه صورت می‌گیرد، اما فقط نمی‌توان تئوری مسائل را پوشش داد؛ چرا که دروس عملی خیلی مهم هستند که بخشی از آن‌ها باید در کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها صورت بگیرند که نیازمند تجهیزات و منابع مالی هستند و آموزش عالی نمی‌تواند به تنهایی همه کار‌ها را انجام دهد؛ بنابراین سیستم بودجه‌ای کشور باید در این راستا حامی باشد.
مهارت محور کردن آموزش در دنیای واقعی مشاغل اتفاق می‌افتد
رئیس انجمن آموزش عالی کشور با تاکید بر اینکه صرف تعیین ۴۰ درصدی آموزش‌های مهارتی بدون حمایت مالی غیر ممکن است؛ تاکید کرد: دروس عملی مهارتی نیازمند محیط‌های واقعی است که در درون سیستم آموزش عالی نیستند، بلکه در دنیای حرفه و مشاغل قرار دارد و نیاز است تا صنایع و وزارت خانه‌های مرتبط با محیط کار و حتی بخش‌های خصوصی پای کار بیایند و محیط‌های واقعی را در اختیار دانشگاه‌ها قرار دهند تا ارتباط دو گانه بین سیستم‌های آموزشی کشور با سیستم‌های محیط واقعی بیرون برقرار شود؛ چرا که مدل‌های واقعی کار در اختیار وزارت علوم نیست، بلکه خارج از آن است و باید همکاری‌هایی صورت بگیرد. یعنی دانشجو بخشی از دروس را در دانشگاه و قسمت باقی مانده را در بازار کار فرا بگیرد.
صالحی عمران گفت: باید قوانین و آیین نامه‌های خارج از محیط‌های دانشگاهی برای حضور دانشجویان حل شوند. مثلا، یکی از چالش‌های اساسی بیمه دانشجویی است که بعید می‌دانم به صورت عملیاتی در برنامه‌های درسی پیش بینی شده باشد و فقط عدد ۴۰ درصدی برای تحقق آموزش عالی ایران ذکر شده است.
نقش موثر مجلس در تحقق آموزش‌های مهارتی برنامه هفتم توسعه
رئیس انجمن آموزش عالی ایران افزود: نهاد‌های بیرونی نقش بسیار موثری برای حرکت به سمت آموزش‌های مهارتی دارند. حتی، مجلس هم می‌تواند اثرگذار باشد و از آنجایی که بخش مهم آموزش مهارتی در آمایش آموزش عالی کشور است، پس نمایندگان مجلس باید همکاری کرده و کاملا حامی وزارت علوم بوده و مخالفتی نداشته باشند.
گزارش آنا به مناسبت روز آموزش‌های فنی و حرفه‌ای؛
فقط ۱۳ درصد دانشجویان ایرانی در رشته‌های مهارتی تحصیل می‌کنند! صالحی عمران گفت: اطلاعات بازار کار نقش مهمی دارد؛ چرا که بر اساس آن آموزش عالی مهارتی تحقق خواهد یافت و سیستمی باید در کنار دانشگاه‌ها راه اندازی شود، هم اکنون سیستم آموزشی کشور عرضه محور است و به علت فراهم نبودن اطلاعات بازار کار مبتنی بر تقاضا نیست. تجمیع همکاری بین وزارت خانه‌ها از قبیل مرکز آمار ایران، وزارت کار، سازمان اداری استخدامی و ... نیازمند است. اگر اطلاعات بازار کار به وزارت علوم داده نشود گسترش آموزش عالی به خوبی عمل نخواهد کرد و اگر صاحبان شرکای بیرونی برنامه ریزی آموزش عالی در کنار وزارت علوم نباشند سرفصل‌ها تدوین نمی‌شوند و حمایت‌های مجلس و سیستم‌های آموزشی نباشد تغییری در نوع دانشگاه‌ها صورت نخواهد پذیرفت که اگر تمام این موارد عملیاتی شوند، امکان تحقق ۴۰ درصدی آموزش مهارتی وجود خواهد داشت.
انتهای پیام/
نیمقرن پیشرفت علمی دربرابر افول غربیها ۱۳-
رسوخ فناوری در حوزه آب و فاضلاب طی نیم قرن
آیا سرفصل های درسی در مدارس و دانشگاه‌ها نیاز به بازنگری دارد؟