«کارنامه اسلام»به پله سی‌ام رسید

به گزارش خبرگزاری آنا، «کارنامه اسلام» نام کتابی از دکتر عبدالحسین زرین کوب با موضوع فرهنگ و تمدن اسلامی است. «کارنامه اسلام»، یک فصل درخشان تاریخ انسانى است، نه فقط از جهت توفیقى که مسلمین در ایجاد یک فرهنگ تازه جهانى یافته اند بلکه به سبب فتوحاتى که آنها را موفق کرد به ایجاد یک دنیاى تازه، وراى شرق و غرب قلمرو اسلام که در واقع نه شرق بود نه غرب. فتح اسلام البته با جنگ حاصل شد، اما نشر اسلام در بین مردم کشور‌های فتح شده به زور جنگ نبود. مخصوصاً اهل کتاب (یهود، نصارا، مجوس و صابئین)، حتی بت پرستان اروپا، هند و تبت هم با پرداخت جزیه در قلمرو اسلامی در صلح و آرامش بسر برند.

نویسنده در این کتاب خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می‌نگریسته‌اند؛ خود در مقدمه کتاب در این مورد می‌آورد: «طرز بیانی که من در این کتاب به کار برده‌ام شاید در نظر اول در نزد برخی از خوانندگان تا اندازه‌ای حماسه آمیز جلوه کند. اما این پندار درست نیست. نویسنده فقط خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می‌نگریسته‌اند. شیوه بیانی عاری از هیجان و خالی از همدردی که محققان اروپایی دراین مسائل دارند به آنها هرگز امکان آن را نخواهد داد تا در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ دنیا داده اند به درستی داوری کنند. کدام مورخ می‌تواند بدون همدلی واقعی، با آنچه موضوع تحقیق اوست ارتباط و تفاهم درست بیابد؟ بدون شک دنیای اسلام در تمدن و فرهنگ امروزی جهان که شاید بیش از آنکه غربی باشد بورژوایی است آن اندازه سهم و تاثیر واقعی داشته است که بر شمردن آن نیازی به حماسه سرایی نداشته باشد.»

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم‌:

«تمدن اسلامى که لااقل از پایان فتوح مسلمین تا ظهور مغول قلمرواسلام را از لحاظ نظم و انضباط اخلاقى، برترى سطح زندگى، سعه صدر واجتناب نسبى از تعصب، توسعه و ترقى علم و ادب، طى قرن‌هاى دراز پیشاهنگ تمام دنیاى متمدن و مربى فرهنگ عالم انسانیت قرار داد، بی‌شک یک دوره درخشان از تمدن انسانى است و آنچه فرهنگ و تمدن جهان امروز بدان مدیون است اگر از دینى که به یونان دارد بیشتر نباشد کمتر نیست، با این تفاوت که فرهنگ اسلامى هنوز در دنیاى حاضر تاثیرمعنوى دارد و به جذبه و معنویت آن نقصان راه ندارد.»