وزیر نفت: ذخایر اثبات‌شده نفت ایران 158 میلیارد بشکه است/ در 7 کلانشهر بنزین با استاندارد یورو 4 توزیع می‌شود

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، بیژن نامدار زنگنه در نشست علنی امروز - سه‌شنبه 25 خردادماه - مجلس شورای اسلامی، در ارائه گزارشی از حوزه نفت و گاز کشور اظهار کرد: ذخایر گاز، 34 تریلیون مترمکعب است، این مقدار 18 درصد از ذخایر جهان را شامل می‌شود که ایران در این زمینه رتبه اول جهان را دارد و روسیه و قطر پس از ایران قرار می‌گیرند. در سال 2014 ایران 200 میلیارد مترمکعب گاز تولید کرده است که پس از آمریکا و روسیه در رتبه سوم جهانی در تولید گاز قرار می‌گیرد و در تولید نفت پس از عربستان، روسیه، آمریکا، چین و عراق در رتبه پنجم و ششم جهانی قرار می‌گیرد.

وی افزود: در زمانی که سکانداری وزارت نفت را برعهده گرفتم علی‌رغم اینکه 17 فاز پارس جنوبی نیمه تمام و در دست اجرا بود، در کشور با کمبود گاز روبرو بودیم، مقدار متوسط تولید ما در پارس جنوبی در سال 91 در حدود 241 میلیون مترمکعب بود که در سال 94 به حدود 354 میلیون مترمکعب رسید با وجود این، در واقع 50 درصد افزایش تولید داشته‌ایم.

وزیر نفت تأکید کرد: هر سال نیروگاه‌ها 9 درصد افزایش مصرف گاز دارند، در سال 92 نیروگاه‌های ما 27 میلیارد لیتر سوخت مایع به ارزش 18 میلیارد دلار مصرف کردند و 43 درصد کل مصرف سوخت آنها، سوخت مایع است. در سال 93 این مقدار 43 درصد به 18 درصد کاهش یافت، این موفقیت بزرگی است که به دست آمد و سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها که در سال 92 در حدود 36 میلیارد مترمکعب بود، سال جاری به نزدیک 70 میلیارد مترمکعب می‌رسد.

وزیر نفت با بیان اینکه «با اجرای طرح پیمایش مصرف نفت و گاز کاهش زیادی داشته است»، اضافه کرد: تولید نفت خام در 5 ماهه نخست سال 92 در حدود 2.7 بشکه در روز بوده و صادرات آن کمتر از یک میلیون بشکه که اکنون در خرداد 95 و در شرایط رفع تحریم ها به بیش از 3.8 میلیون بشکه رسیده است و دو برابر شده است. تولید میعانات گازی در ابتدای کار دولت 380 بشکه در روز که الان نزدیک به 600 بشکه در روز رسیده است.

وی با بیان اینکه «در افزایش تولید نفت تمرکز بر روی میادین مشترک نفتی غرب کارون است»، افزود: تولید در پایان خردادماه در این منطقه به بالای 200 هزار بشکه خواهد رسید. در تولید پتروشیمی در شروع سال 92 در حدود 40.6 میلیون تن تولید و صادرات آن 12.8 میلیون تن بوده است که در سال 94 به 46 میلیون تن و صادرات آن به 18.7 میلیون تن افزایش یافته است که صادرات آن 46 درصد افزایش یافته است.

این عضو کابینه دولت روحانی با اشاره به میزان گاز تحویلی به پتروشیمی‌ها و خوراک آنها افزود: نرخ خوراک پتروشیمی‌ها از 35 میلیون تن در سال 92 به 43 میلیون تن در سال 94 افزایش یافته است و ما هیچگونه محدودیتی برای مصرف گاز آنها در نظر نگرفتیم.

وی با بیان اینکه «امسال یک سال استثنایی برای پتروشیمی کشور است»، افزود: تا سال 96 تعداد زیادی از پتروشیمی‌های کشور به بهره‌برداری می‌رسند و تاکنون پتروشیمی لرستان و مهاباد به بهره‌برداری رسیده‌اند و مقدار تولید ما را به 5.7 میلیارد دلار سال 90 افزایش می‌دهد.

زنگنه با بیان اینکه «خیز وزارت نفت برای دو برابر کردن تولید پتروشیمی در پایان برنامه ششم توسعه است»، افزود: این رقم مقرر شده که تولید را از 20 میلیارد دلار به 40 میلیارد دلار در پایان برنامه ششم توسعه برسانیم.

وی با اشاره به اینکه «در 7 کلانشهر بنزین با استاندارد یورو 4 توزیع می‌شود»، اظهار کرد: فرآورده‌های غیراستاندارد را از اختلاط با بنزین حذف کرده‌ایم و تولید بنزین یورو 4 را به 25 میلیون لیتر افزایش داده‌ایم. توسعه پالایش در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی کشور است، امیدواریم تا پایان امسال فاز اول آن در مدار قرار گیرد.

وی با بیان اینکه «اگر فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس در مدار قرار بگیرد، دیگر نیازی به واردات بنزین نداریم و حتی به صادرکننده بنزین با کیفیت عالی تبدیل می‌شویم»، افزود: پالایشگاه آناهیتای کرمانشاه و پارس شیراز در برنامه کار وزارت نفت است و تا آنجا که برای وزارتخانه ممکن باشد، به سرمایه‌گذاران جهت تشویق به سرمایه‌گذاری تخفیف داده می‌شود و با جذب فاینانس افتتاح این دو پالایشگاه دنبال می‌شود.

زنگنه افزود: به 8 پالایشگاه 60 هزار بشکه‌ای توسط بخش خصوصی مجوز داده‌ایم. برای پالایشگاه میعانات گازی در منطقه عسلویه نیز پیش‌بینی شده که 480 هزار بشکه ظرفیت ایران بالا رود. در واقع با این اقدامات در 4 سال آینده میعانات گازی برای صادرات نخواهیم داشت و همه میعانات که در آن زمان به یک میلیون بشکه از فاز پارس جنوبی خواهد رسید در پالایشگاه‌های داخلی مصرف می‌شود. با این مجموعه از 1.7 فعلی به نزدیک 3 میلیون بشکه در روز خواهیم رسید.

وزیر نفت درباره گازرسانی به روستاها و شهرهای کوچک، گفت: در سال 92 پوشش گازرسانی روستاها از نظر جمعیتی 55 درصد بوده که این رقم در اردیبهشت‌ماه سال 95 به نزدیک 70 درصد رسیده است البته برنامه ریزی شده تا با استفاده از تسهیلات مجلس تحت عنوان ماده 12 قانون رفع موانع تولید پوشش گازرسانی کل جمعیت کشور تا پایان سال 96 به نزدیک 95 درصد برسد.

وی افزود: در حال حاضر این میزان نزدیک به 90 درصد است که با اقدامات مذکور تقریبا همه کشور گازرسانی می‌شود. از ابتدای سال 92 تا پایان سال 94 نیز به بیش از 6 هزار و 200 روستای جدید و 60 شهر کوچک جدید گازرسانی شده است که این حرکت با قاطعیت ادامه خواهد داشت.

زنگنه درباره توسعه فناوری و پژوهش گفت: در این مدت مطالعه 52 مخزن گازی و نفتی به 9 دانشگاه و مرکز تحقیقاتی ارائه شده، 12 قرارداد برای بومی‌سازی فناوری اصلی پالایش نفت و گاز و تولید محصولات پتروشیمی و پالایشی نیز منعقد شده، همچنین 10 قلم اصلی تجهیزات نفت در اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی دنبال شده که از طریق ساخت تولید ایجاد می‌شود.

وزیر نفت درباره وضعیت بازار قیمت جهانی نفت با اشاره به روند نوسانات قیمت نفت در بازار جهانی و درخصوص بازگشت ایران به بازار جهانی نفت پس از تحریم‌ها گفت: تعادل یا عدم تعادل بین عرضه و تقاضا مهم ترین عامل تعیین قیمت نفت است. تولید جهانی نفت خام و میعانات گازی 95 میلیون بشکه در روز است که در حال حاضر حدود 32 میلیون نفت توسط اوپک از نفت خام تولید می‌شود.

وی ادامه داد: قیمت نفت در سال‌های گذشته به رقم 100 دلار نزدیک شده که در آن زمان قابل پیش‌بینی بود که شرکت‌های نفتی گران‌قیمت در آمریکا اقتصادی شوند از همین رو در فاصله سال‌های 2010 تا 2014 هزار میلیارد دلار آمریکایی‌ها در نفت‌های گران قیمت سرمایه‌گذاری کردند و رقم تولید که در سال 2010، یک و نیم میلیون بشکه بود در سال 2014 به 5.2 میلیون بشکه رسانده‌اند.

زنگنه تصریح کرد: عربستان نیز با خارج شدن ایران از بازار جهانی به علت تحریم‌ها در سال 2011 تولید خود را از 9.3 میلیون بشکه به 10.5 میلیون و پس از آن 11.5 میلیون بشکه رساند. عراق نیز از 2.6 میلیون بشکه به بیش از 4 میلیون بشکه در روز افزایش داده است این موارد سبب شد تا عدم تعادل بین عرضه و تقاضا به مقدار حدود 2 میلیون بشکه در روز ایجاد شود بنابراین قیمت نفت از 100 دلار به کمتر از 30 دلار رسید.

وی یادآور شد: با گذشت 2 سال از شروع فرآیند کاهش قیمت نفت، هم‌اکنون به دو دلیل عمده نخست افزایش تقاضای جهانی و دوم کاهش تولید نفت‌های گران‌قیمت، وضعیت در حال تغییر است و البته حکایت از عبور ایران از این بحران دارد.

وزیر نفت برآوردهای دبیرخانه اوپک را یادآور شد و گفت: براین اساس در سال 2016، یک و دو دهم میلیون بشکه در روز تقاضا نسبت به سال 2015 افزوده خواهد شد و در سال 2016، تولید700 هزار بشکه نفت غیر اوپک کاهش پیدا می‌کند بر این اساس 1.8 میلیون بشکه به نفع ایران در بازار جهانی ایجاد می‌شود.

زنگنه به تعداد دکل‌های حفاری فعال در سال 2014 در آمریکا اشاره کرد و گفت: این میزان 1600 دکل بوده که در نوامبر 2015 این عدد به 600 دکل کاهش پیدا کرده است و سرمایه‌گذاری نفت در دنیا نیز به شدت کاهش یافته، در واقع در بخش بالادستی تولید نفت در 2014، 670 میلیارد دلار بوده که در سال 2016 این رقم به 444 میلیارد دلار رسیده است. این موارد سبب شده تا بازار آینده و وضعیت عرضه و تقاضا در حال موجب کاهش فشار به قیمت نفت شود.

وزیر نفت با بیان اینکه «ایران در بهترین شرایط توانسته به بازار نفت برگردد»، تصریح کرد: در حالی که همه نگران این بودند که ما با ورودمان به بازار باعث سقوط و کاهش قیمت نفت می‌شویم این اتفاق نیفتاد و با وجود اینکه ما یک میلیون بشکه نفت جدید وارد کردیم قیمت‌ها کاهش پیدا نکرد. یکی از دلایلش این بود که ما علی‌رغم میل بسیاری افراد و انتقادهایی که شد بازار را تا حدودی واکسینه کردیم زیرا سیاست نظام این بود که به بازار برگردیم.

زنگنه گفت: ما باید سهمی که در بازار جهانی نفت از دست داده ایم را به دست بیاوریم. ما رقبای سرسختی داریم و حتی اگر اینها مخالف سیاسی ما نباشند در بازار رقبای سختی برای ما هستند لذا پس این تصمیم را گرفتیم و پایش ایستادیم. اگرچه به ما فشار وارد شد اما توانستیم این کار را بکنیم.

وی تصریح کرد: در بودجه امسال ما 800 میلیون بشکه صادرات نفت پیش‌بینی کردیم که این یعنی 2.25 میلیون بشکه صادرات نفت خام و میعانات گازی در روز به قیمت 40 دلار. الان معلوم می‌شود که حتی این عددها می‌تواند محافظه‌کارانه تلقی شود و انشاءالله درآمدها به خوبی تحقق پیدا خواهد کرد.

وزیر نفت با اشاره به چالش‌ها و مشکلات حوزه نفت، یادآور شد: مشکلات تحریم‌ها بوده که عمده آنها برداشته شده و شاخص آن صادرات است که دو برابر شده و ما به زمان قبل از تحریم‌ها نزدیک شده ایم و انشاءالله باز هم تا آخر سال افزایش تولید را خواهیم داشت. البته ما را در بازاریابی آزار می‌دهند و رقابت غیرسالم می‌کنند اما انشاءالله به سلامت از این بخش عبور می‌کنیم.

وی با اشاره به مشکلات شدید مالی در حوزه نفت، تصریح کرد: این امر حتی موجب تأخیر در پرداخت‌ها و تأخیر در حیاتی‌ترین پروژه‌ها از جمله پارس جنوبی و غرب کارون شد. منابع شرکت نفت که 14.5 درصد درآمد صادراتی اصلی‌ترین آن را تشکیل می‌دهد به هیچ عنوان تکافوی نیازهای شرکت نفت را نمی‌کرد. کمبود سرمایه‌گذاری در صنعت نفت همراه با استهلاک تجهیزات نیز از دیگر چالش‌های این بخش است. همچنین پایین بودن ضریب بازیافت نفت از مخازن از مشکلات جدی است که اگر در آینده برای آن سرمایه‌گذاری نکنیم هم گرفتار کاهش تولید و هم هدررفت سرمایه می شویم.

زنگنه یارانه‌های سنگین پرداختی را از مشکلات بخش گاز و پالایش و پخش دانست و اضافه کرد: علی‌رغم تلاش دولت باز بر تشکیلات پالایش و پخش و گاز فشارهایی کمرشکنی را وارد کردند. همچنین مفاسد و بی‌انضباطی مالی از مشکلات ما بود. مشکل بابک زنجانی مشکل کوچکی نبود که 2.7 میلیارد دلار از منابع نفت را برده و معلوم نیست چه بر سرش آمده و بتوانیم چیزی از آن پس بگیریم یا خریدهایی که ضمانت نداشته مثل دکلی که معلوم نیست کجا رفته است.

وی، تراکم شدید پرسنل را از دیگر مشکلات عنوان و تصریح کرد: بالا بودن شدت انرژی و مصرف بی‌رویه حامل‌های انرژی و قیمت‌های غیرطبیعی آن از دیگر مشکلات اساسی است. اگر ما مهاری نزنیم و بهینه‌سازی نکنیم این شتاب افزایش مصرف اصلا قابل جوابگویی نیست.

زنگنه تصریح کرد: حیاتی‌ترین مسأله برای ما پس از برجام و رفع تحریم‌ها در بخش نفت این است که برای تولید نفت و افزایش قدرت تولید کشور ظرفیت‌سازی کنیم وگرنه بازارهایمان را از دست خواهیم داد و موازنه قدرت در منطقه به ضرر ما رقم خواهد خورد و آسیب‌های جدی به مخازن ما وارد می‌شود.

وزیر نفت گفت: اگر بخش نفت فعال شود تنها درآمد برای کشور ندارد بلکه در جریان اجرای پروژه‌ها بخش عظیمی از اقتصاد فعال می‌شود و پیمانکاران و سازندگان داخلی را فعال می‌کند. صدای ما باید صدای همدلی، ثبات و استحکام مدیریت باشد. بخش نفت به حمایت و پشتیبانی مجلس نیاز دارد که البته قطعا همراه با نظارت دقیق و کارآمد مجلس و عملکرد صنعت نفت باید همراه باشد.