ناشران به جنگ هوش مصنوعی رفتند

خبرگزاری آنا، محمدرضا کاظمی _ در سال‌های اخیر و با رشد فزاینده هوش مصنوعی شرایط در حوزه نشر به طور کلی تغییر کرد. اینکه هوش مصنوعی بدون کوچکترین دردسری (از نظر حقوقی و معنوی) از آثار منتشر شده در سراسر دنیا استفاده می‌کند و تقریباً هیچ قانونی برای متوقف کردن آن وجود ندارد، شرایطی بحرانی برای نویسندگان و ناشران به وجود آورد. 

در این بین البته به مرور جریان‌های اعتراضی مختلفی شکل گرفت که در آخرین مورد انتشارات «پنگوئن رندوم هاوس» (Penguin Random House) که دفتر مرکزی آن در نیویورک است و یکی از بزرگ‌ترین ناشران تجاری جهان محسوب می‌شود، به طور رسمی اعلام کرد که هوش مصنوعی حق استفاده از محصولات این انتشارات را ندارد و نامش به عنوان نخستین ناشری که چنین قانونی برای مقابله با هوش مصنوعی وضع می‌کند، به ثبت رساند.

این ناشر صفحه‌ای را به تمام کتاب‌های جدید و آثار تجدیدچاپ‌شده خود اضافه کرده که در آن نوشته شده است: «هیچ بخشی از این کتاب را نمی‌توان به‌هیچ‌وجه به‌منظور آموزش فناوری‌ها یا سیستم‌های هوش مصنوعی استفاده یا تکثیر کرد.»

انتشارات «پنگوئن رندوم هاوس» در توضیح اضافه کردن این صفحه به آثارش اعلام کرده که این تصمیم را مطابق قوانین اتحادیه اروپا گرفته است و با این حساب، این انتشارات آمریکایی اولین ناشر بزرگی است که در صفحه حق‌چاپ کتاب‌های خود به آموزش هوش مصنوعی اشاره کرده است و استفاده از این تکنولوژی را برای تحلیل و بررسی آثارش ممنوع کرده است.

البته طبق ادعای رسانه‌های جهانی حوزه کتاب، آنچه در این صفحه جدید آثار مربوط به انتشارات «پنگوئن رندوم هاوس» نوشته و چاپ شده است، بیشتر شبیه به یک هشدار است و ارتباط چندانی با قانون حق چاپ واقعی ندارد و در حقیقت، چون هنوز قانون مدونی برای برخورد با هوش مصنوعی تنظیم نشده، یک مکانیسم قانونی برای مقابله با این تکنولوژی محسوب نمی‌شود. در حقیقت این حرکت یک هنجار داوطلبانه در سراسر وب است.

انتشارات «پنگوئن رندوم هاوس» پس از چاپ این صفحه در آثار جدیدش بیانیه‌ای منتشر کرد و مدعی شد که «به شدت از مالکیت معنوی متعلق به نویسندگان و هنرمندانش دفاع خواهد کرد». این در حالی است که تقریبا هیچ یک از ناشران مطرح کتاب در سراسر دنیا در مورد هوش مصنوعی با احتیاط عمل نمی‌کنند. اگرچه انتشاراتی همچون «وِیلی»، «دانشگاه آکسفورد»، «تیلور و فرانسیس» و... پیش از این قرارداد‌های آموزشی برای هوش مصنوعی ایجاد کرده‌اند، اما اینکه ممنوعیتی برای استفاده هوش مصنوعی از آثار مطرح شود، برای نخستین بار توسط انتشارات «پنگوئن رندوم هاوس» اتفاق افتاد.