چالش‌های تکنیکی و آموزشی دف در ایران/ امروز تکنیک‌های دف‌نوازی چندان دیده نمی‌شود

پیمان صفوتی نوازنده دف و داور این بخش در هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در گفت‌وگو با خبرنگار آنا درباره رعایت اصالت‌های موسیقی سنتی بیان کرد: کیفیت جشنواره موسیقی جوان بسیار خوب است و از انجمن موسیقی ایران و دبیر جشنواره تشکر می‌کنم، چرا که جشنواره به لطف و همت این عزیزان دوباره حضوری برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان وقتی روی صحنه حضور پیدا می‌کنند و مورد تشویق قرار می‌گیرند اعتماد به نفس پیدا می‌کنند و این اتفاق بسیار خوبی است.

وی ادامه داد: دف به نحوی کلاسیک بود و نت از بحث مقام‌ها دور بود. علاوه بر این ریتم‌های دف متأسفانه امروز کمتر آموزش داده می‌شود. مدرسان امروز آزمونی ندارند تا تعیین سطح و سنجش شوند و هرکسی نام استاد بر خود می‌گذارد و شروع به آموزش می‌کند. در حالی که ابتدا باید اصالت دف آموزش داده شود، بعد قدم به قدم خصوصیات دف را آموزش دهند و در نهایت وارد جریان کلاسیک شوند. امروز دف به سمت تمپو و سرعت رفته است و تکنیک‌های دف‌نوازی دیگر دیده نمی‌شود. متأسفانه امروز دف‌نوازی وارد فضای دیگری شده است، بزرگان ما برای دف بسیار زحمت کشیدند.

صفوتی که نوه خلیفه کریم صفوتی از نوازندگان بزرگ دف‌نوازی و پدر دف ایران است، گفت: من از کودکی شروع به نوازندگی دف کردم و در هنرستان موسیقی تحصیلات خود را ادامه دادم. تمام ریتم‌ها و آنچه که امروز در دف‌نوازی بیان می‌شود از پدربزرگم آموختم. دف ساز ریتمیک است و مانند ساز‌های دیگر نیست که گوشه داشته باشد و ملودیک نیست. پدربزرگم همواره حرمت این ساز را نگه می‌داشت، چرا که معتقد بود ساز دف، سازی عرفانی است و باید حرمت آن را نگه داشت من نیز جزو اولین کسانی هستم که در سنندج با نت دف را آموزش دادم.

این هنرمند بیان کرد: همه چیز پول نیست و هر عملی تاوانی دارد. چرا که خیلی از انسان‌ها در این راه زحمت کشیدند و از خود گذشتگی کردند تا دف به جایگاه امروزش رسیده است و این بسیار اهمیت دارد.

صفوتی همچنین گفت: من مقام‌های بسیاری در جشنواره‌های فجر، جوان و نواحی کسب کردم و در این جشنواره‌ها به عنوان شرکت‌کننده حضور یافتم. آن زمان هفت داور حضور داشتند که همه از بزرگان موسیقی ایران‌زمین بودند و تخصص داشتند و این حرفه سبب شد که زحمت بیشتری بکشیم، ولی کیفیت آن زمان که نوازندگی می‌کردیم با امروز بسیار متفاوت است. مدرسان نحوه آموزششان اگر صرفاً برای مادیات نباشد، خوب است. موسیقی عمق دارد و نباید با نگاه بازاری در آن کار کرد.

هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان به دبیری حمیدرضا اردلان توسط انجمن موسیقی ایران به صورت حضوری از تاریخ ۲۷ شهریورماه تا ۵ مهر ۱۴۰۳ در حال برگزاری است.