هفته اول سپتامبر/ از «دقت ساعتهای هستهای» تا «بازتعریف مفهوم واقعیت»
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجلات علمی عامهفهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات میتوانند پژوهشها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات بهسرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) بهروزرسانی میشوند، جریانات و پارادایمهای جدید علمی را در دسترس عموم قرار میدهند. در این سلسله گزارشها، مروری بر پروندههای جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.
نیچر
ساعتهای هستهای جایگزین ساعتهای اتمی میشوند؟
به طور کلی ساعتهای اتمی که از حرکت الکترونها از یک سطح انرژی به سطح دیگری برای اندازهگیری زمان استفاده میکنند، به عنوان استانداردی برای سنجش زمان به کار میروند. محققان فیزیکدان معتقدند که این روش اندازهگیری زمان بسیار دقیقتر از روشهای دیگر است این شماره مجله نیچر به تحقیقی درباره اجزای ساعتهای هستهای پرداخته است که بر اساس نظر برخی فیزیکدانها میتواند روش دقیقتری از ساعتهای اتمی باشد در این روش انتقال بین سطوح انرژی در هسته مورد در طی این تحقیق فیزیکدانها هسته توریم ۲۲۹ در بلورهای فلوراید کلسیم جاسازی کردند و سپس نور فرانبفش را به آنها تاباندند و حالتهای کوانتومی انتقال هستهای را مورد بررسی قرار دادند. فرکانسهای انتقال در هسته با فرکانسهای انتقال الکترونی مقایسه شدند و نقطه مرجعی دقیقی برای اندازهگیری زمان به دست داد. این تحقیق نشان میدهد ساعتهای هستهای میتوانند به واقعیتی علمی تبدیل شوند.
ساینس
تواناییهای شناختی عمر را طولانیتر میکند؟
ارتباط بین تواناییهای شناختی و عمر طولانیتر همیشه مورد بررسی زیستشناسان تکاملی بوده است.
تحقیقات تازهای در این زمینه انجام شده که در جدیدترین شماره مجله ساینس به انتشار رسیده است. زیستشناسان تکاملی برای مشخص کردن مهارتهای شناختی، دستگاه تغذیهای (دستگاهی که درهای مختلفی دارد و فقط با عبور از برخی درهای آن میتوان به غذا رسید) به کار بردند که هر پرنده را ملزم میکرد ورودی خاصی که او را به پاداش میرساند به خاطر بسپارد. به این ترتیب پرندگانی که حافظه فضایی بهتری دارند و اشتباهات کمتری برای رسیدن به غذا مرتکب میشوند عمر بیشتری میکردند.
بررسی این موضوع برای محققان اهمیت زیادی دارد چرا که میتواند درباره تواناییهای شناختی انسان و اثرش در افزایش یا کاهش طول عمر او اطلاعات ارزشمندی در پی داشته باشد. برخی از تحقیقات پیشین و فرضیههای مرسوم حاکی از این بودهاند که اندازه مغز هم میتواند ارتباط مستقیمی با تواناییهای شناختی داشته باشد. این تحقیق اما شواهد مستقیمی از ارتباط تنوع فردی در تواناییهای شناختی با تفاوت طول عمر ارائه میکند در این پژوهش ۲۲۷ جوجه کوهی مورد آزمایش قرار گرفتند و مشخص شد آنهایی که توانایی یادگیری و حافظه بهتری در ذخیرهسازی غذا داشتند بیشتر عمر طولانی تری را هم تجربه میکنند.
نیوساینتیست
آیا باید واقعیت را دوباره تعریف کرد؟
فیزیک کوانتوم برخی از دانستهها و تصورات ما درباره دنیای پیرامونمان را به چالش میکشد. نیلز بور فیزیکدان معروف و یکی از افراد تاثیرگذار در شکلگیری فیزیک کوانتومی میگوید: «این اشتباه است که فکر کنیم وظیفه فیزیک کشف و توضیح طبیعت است چرا که فیزیک اتفاقا به آنچه که میتوانیم درباره طبیعت بگوییم مربوط میشود.» تصویری که فیزیک کوانتوم از دنیای زیراتمی ترسیم میکند بسیار گیجکننده است ذرات کوچکی در حد الکترون از نظر احتمالات در دو مکان وجود داشته باشند و تنها در زمان مشاهده شان مشخص میشود که در کدام یک از مکانها قرار دارند. از سویی دیگر زمان در فیزیک کوانتومی موضوعی پیچیده و مبهم است با استفاده از مکانیک کوانتومی راهی برای انتقال موثر یک ذره به گذشته وجود دارد. این موضوعات در سالهای اخیر مورد استفاده داستانها و آثار علمی تخیلی زیادی قرار گرفته است اما واقعا تا چه حد میتوان آنها را واقعی دانست؟ برخی از فیزیکدانها این سوال را نادیده میگیرند ولی برخی دیگر تلاش دارند تا به جهانی متشکل از اشیای محسوسی مستقل از آنچه در مورد آنها میدانیم فکر کنند و به واقعیت نزدیکتر شوند. پرونده ویژه این شماره مجله نیوساینتیست در این باره است، آیا میتوانیم بزرگترین مشکل نظریه کوانتومی را با تعریف مجدد واقعیت حل کنیم؟
.
انتهای پیام/