امضای قرارداد ساخت ۱۱ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر با بخش خصوصی

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، علی‌اکبر محرابیان درباره ناترازی جدی در بخش برق گفت: برنامه ما باید دو مشکل را حل می‌کرد؛ مشکل نخست ناترازی و مشکل دوم اضافه تقاضایی که در طول اجرای این برنامه به وجود می‌آمد.

وی ادامه‌داد: به طور کلی دولت سالیانه بین چهار تا پنج هزار مگاوات با افزایش تقاضا روبه‌رو بود، پس شروع کار ما برای رفع ناترازی ۱۵ هزار مگاوات و رفع نیاز سالیانه پنج‌هزار مگاوات باید طراحی می‌شد.

وزیر نیروخاطرنشان کرد: در این زمینه در دو بُعد برنامه‌ریزی انجام شد، نخست اینکه باید در راستای توسعه ظرفیت نیروگاه‌ها اقدام صورت گیرد و همچنین شبکه را به اندازه لازم وسعت دهیم، همچنین اختلالات شبکه و نقاطی که در شبکه دچار افت ولتاژ است را برطرف کنیم.

محرابیان گفت: بعد دوم هم مدیریت مصرف بود؛ مدیریت هوشمندانه مصرف به نحوی که در رفاه و تولید کشور خللی ایجاد نشود.

وی ادامه داد: به همین منظور در کنار استفاده از ظرفیت‌های نیروگاهی تحت نظارت وزارت نیرو، برنامه جامعی برای به مدار آوردن نیروگاه‌های خود تامین صنایع پیش‌بینی شد، ضمن اینکه به موضوع توسعه تجدیدپذیر‌ها توجه ویژه‌ای صورت گرفت.

وزیر نیرو افزود: توجه به موضوع تجدیدپذیر به عنوان شاخص این برنامه تدوین شد و برای اجرای این برنامه ضرورت داشت منابع مالی کافی و بکارگیری نیرو‌های نخبه، مدیران کارآزموده، پرتوان و با انگیزه را به عنوان همکار انتخاب کنیم.

اقدامات لازم برای گذر از اوج بار تابستان

محرابیان درباره اقدام‌ها برای گذر موفق از پیک تابستان سه سال گذشته، ادامه داد: ۱۰۰ اقدام برای تابستان ۱۴۰۱ در دستور کار قرار گرفت، این ۱۰۰ اقدام شامل توسعه نیروگاه‌ها، ارتقای توان نیروگاه‌ها و تعمیرات نیروگاه‌ها، اورهال کردن نیروگاه‌هایی که بعضاً از مدار خارج بود یا در آستانه خروج بود. توسعه شبکه خطوط انتقال در کنار بهره‌برداری از تعداد قابل توجهی پست، بخش دیگری از اقدام‌ها بود.

وی افزود: مساله دیگر ناترازی مالی صنعت برق بود. در سال‌های گذشته در خصوص اصلاح ساختار مالی کار خاصی انجام نشده بود؛ بنابراین مهم‌ترین علت عدم توسعه صنعت یعنی اصلاحات اقتصادی و اصلاح ساختار مالی صنعت برق هم در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت.

وزیر نیرو گفت: ضرورت داشت برای این اصلاحات از مجلس قانون بگیریم. دراین رابطه قانونی به نام رفع موانع تولید از صنعت برق در دستور کار قرار گرفت.

محرابیان افزود: دولت حمایت بسیار خوبی را از این طرح انجام داد و در مجلس شورای اسلامی هم با رای قاطع نمایندگان تبدیل به یک قانون مادر شد که امکان رفع ناترازی مالی را هم فراهم می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: مجموع این اقدام‌ها باعث شد که کشور در تابستان ۱۴۰۱ با مشکلات بسیار کمتری نسبت به سال ۱۴۰۰ بتواند برق را مدیریت کند، به طوری‌که خاموشی‌های خانگی به طور کامل برطرف شد و تامین برق برای بخش تولید رشد قابل توجهی را به ثبت رساند.

وزیر نیرو گفت: برای تابستان ۱۴۰۲ و همچنین تابستان ۱۴۰۳ نیز همین بسته‌های اجرایی در دستور کار قرار گرفت. تابستان ۱۴۰۲، تعداد ۱۴۰ اقدام و تابستان ۱۴۰۳ که اکنون در آن به سر می‌بریم ۱۸۰ اقدام در دستور کار قرار گرفت.

بر اساس گزارش وزارت نیرو، محرابیان افزود: این اقدام‌ها بخشی اقدام‌های ایجادی، توسعه‌ای و رفع محدودیت‌های شبکه و نیروگاه‌ها بود. ضرورت داشت نیروگاه‌های موجود را با حداکثر ظرفیت به مدار تولید بیاوریم. این ضرورت ایجاب می‌کرد برخی از این نیروگاه‌ها را ارتقای توان دهیم.

وی ادامه داد: با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان، نیروگاه‌های کشور را ارتقای توان دادیم که بعضاً تا ۱۵ درصد ارتقای ظرفیت داشت. همچنین برخی از نیروگاه‌ها بعضاً سال‌ها از مدار تولید خارج شده بود و بر این اساس تعمیرات و اورهال تمام نیروگاه‌ها در دستورکار قرار گرفت.

وزیر نیرو افزود: هزاران مگاوات نیروگاه به بهره‌برداری رسید. سرعت ساخت نیروگاه‌ها، سرعت توسعه در طول این سه سال بی‌نظیر بود و در اقصی نقاط کشور، در استان‌های مختلف صد‌ها واحد نیروگاهی اعم از نیروگاه حرارتی، نیروگاه‌های برق-آبی و به ویژه نیروگاه‌های تجدیدپذیر به مدار بهره برداری رسید.

محرابیان خاطرنشان کرد: در سه سال گذشته بیش از ۱۰ هزار و ۳۸۲ مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور افزوده شد و حدود ۲۲ هزار مگاوات نیروگاه هم در مراحل اجرا داریم که با پیشرفت‌هایی بین ۱۰ تا ۹۵ درصد همراه است. ظرفیت مدیریت تولید نیروگاه‌های کشور امروز به ۹۳ هزار مگاوات رسیده است.

وی افزود: در برنامه هفتم یعنی در ۵ سال آینده پیش‌بینی شده است که تا پایان برنامه، ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور به ۱۲۳ هزار مگاوات برسد. در حال حاضر ظرفیت منصوبه ۹۳ هزار مگاوات است که باید ۳۰ هزار مگاوات به ظرفیت منصوبه اضافه شود.

وزیر نیرو گفت:در حال حاضر بیش از ۲۲ هزار مگاوات در مراحل ساخت وجود دارد که این میزان نیروگاه اگر تلاش شود در یکی دو سال آینده امکان اتصال به شبکه فراهم است و به عبارتی برای تکمیل احکام برنامه هفتم تنها باید ۸ هزار مگاوات نیروگاه اضافه کنیم.

محرابیان ادامه داد: بر اساس گزارش موسسه‌های معتبر انرژی در جهان به نام موسسه انرژی یا EI که در مجلات معتبر بین‌المللی منتشر شده، توسعه نیروگاه‌ها در طول ۳ سال گذشته سرعت قابل توجهی یافت.

رتبه هفتمی ایران در رشد تولید برق

وی افزود: در سه سال گذشته برق ایران ۴۵.۷ تراوات ساعت رشد تولید داشته است و این رشد تولید، ایران را در مقام هفتم جهان قرار داده است.

وزیر نیرو خاطرنشان کرد: قبل از ایران کشور‌هایی مثل چین، هند، آمریکا، روسیه، برزیل و اندونزی قرار گرفتند که این کشور‌ها بسیار وسیع هستند، از جمعیت بسیار بالایی برخوردارند و اقتصاد بزرگی هم دارند.

محرابیان گفت: صنعت سهم بسیار بالایی در مصرف بخش عمده برق تولیدی کشور دارد، به طوری که ۴۵.۷ تراوات ساعت یعنی ۸۷ درصد در بخش تولید و صنعت کشور اضافه شده است. می‌توان این نتیجه را گرفت که به همین نسبت ما شاهد رشد تولید، اقتصاد و توسعه کشور بودیم.

این مقام مسئول این رشد تولید ایران را در مقام هفتم جهان، سوم آسیا و اول غرب آسیا قرار داده است که یک رتبه شاخص است. یعنی بالاتر از کل کشور‌های اروپایی، بالاتر از کشور‌های عربی منطقه، بالاتر از ترکیه، بالاتر از کره جنوبی، ژاپن و اغلب کشور‌هایی که اقتصاد بزرگی دارند.

وی درباره جایگاه تجدیدپذیر‌ها را در صنعت برق افزود: برق تجدیدپذیر برای ما یک انتخاب نیست، یک ضرورت است. به این دلیل که وقتی ما حرف از برق تجدیدپذیر می‌زنیم به معنای رفع ناترازی برق، سوخت و آب است. چون نیروگاه تجدیدپذیر آب و سوخت مصرف نمی‌کند و برق تولید می‌کند. وزیر نیرو ادامه داد: مهم‌تر از اینها حفظ محیط زیست است. ما در شرایطی قرار گرفتیم که ضرورت دارد همه طرح‌های توسعه‌ای متکی بر حفظ محیط زیست باشد. تولید برق به روش‌های حرارتی آن هم در اطراف شهر‌ها یک معضل است. دولت سیزدهم تولید برق تجدیدپذیر را در راس امور خود قرار داد.

وزیر نیرو در خصوص اقدام‌ها برای توسعه تجدیدپذیر‌ها گفت: این مهم در دو بعد مورد توجه و اقدام قرار گرفت؛ بعد اول زیرساخت‌های تجدیدپذیر است. به نحوی که بتوان در اجرای نیروگاه‌ها از حداکثر توان داخلی استفاده کرد.

محرابیان افزود: به همین خاطر از سرمایه‌گذارانی که اقدام به تاسیس واحد‌های صنعتی برای تولید تجهیزات و قطعات نیروگاه‌های تجدیدپذیر کنند حمایت شد و تکمیل زنجیره تولید برای ما یک اصل بود.

وی ادامه داد: امروزه واحد‌های صنعتی را داریم که امکان اجرای پروژه‌های عظیم دارند واحدی که اخیراً افتتاح شده امکان تولید ۲ هزار و ۳۰۰ مگاوات پنل خورشیدی در سال دارد. این عدد بسیار بالایی است.

وزیر نیرو خاطرنشان کرد: همچنین زنجیره‌های تولید نیز در حال تکمیل است بخشی از آن اجرا شده و بخشی هم اجرا می‌شود به عبارتی می‌توان در داخل کشور با تکمیل این پروژه‌ها نیروگاه تجدیدپذیر احداث کرد به نحوی که بتواند نیروی خورشیدی را تبدیل به برق کند. این مهم فوق‌العاده اقتصادی و ارزشمند است، باعث حفظ محیط زیست می‌شود.

وی افزود: تا امروز قرارداد احداث حدود ۱۱ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی منعقد شده است.

وزیر نیرو گفت: بخش خصوصی ضمانت نامه نزد دولت سپرده کرده که این نیروگاه‌ها را در زمان مقرر خود به بهره برداری برساند. این نیروگاه‌ها یکی پس از دیگری در حال بهره برداری است. امیدواریم بر اساس برنامه‌ریزیی که شده است این نیروگاه‌ها در زمان بندی معین به مدار تولید بیاید و بخش قابل توجهی از نیاز کشور به برق را رفع کند.

محرابیان افزود: قرارداد چهار هزار و ۵۰۰ مگاوات اجرای نیروگاه تجدیدپذیر در وزارت نیرو با سرمایه‌گذاران بزرگ این حوزه منعقد و عملیات اجرایی آن شروع شد.

وی ادامه داد: انرژی تجدیدپذیر در دنیا و کشور متنوع است به شکلی که شامل انرژی بادی، زمین گرمایی، انرژی حاصل از فرآیند‌های فاضلاب و زباله (معروف به انرژی‌های زیست توده) و می‌شود و همه آنها در دستور کار قرار گرفته است.

وزیر نیرو گفت: در همین راستا به‌تازگی قراردادی با سرمایه گذاران برای احداث یک‌هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه بادی منعقد شده است. همچنین بزرگترین نیروگاه بادی شرق کشور به تازگی به بهره برداری رسید.

محرابیان ادامه داد: طبق قانون پیش‌بینی شده است که صنایع بزرگ و انرژی بر کشور از سال ۱۴۰۲ سالانه در سال نخست یک درصد، در سال ۱۴۰۳ سالانه ۲ درصد و هر ساله یک درصد تا سقف پنج درصد برق مورد نیاز خود ار از تجدیدپذیر‌ها تامین کنند. این تقاضای قابل توجهی را در بورس برای سرمایه‌گذاران تجدیدپذیر به‌وجود آورده است.

وی افزود: در شورای عالی انرژی نیز مصوب شد که ادارات دولتی هم مکلف هستند ۲۰ درصد برق خود را از برق تجدیدپذیر استفاده کنند. سال اول که امسال است پیش بینی ۵ درصد شده است و در۴ سال سال آینده ۵ درصد اضافه می‌شود و تا ۲۰ درصد برق ادارات هم باید از برق تجدیدپذیر استفاده شود. به عبارتی ۵ درصد برق صنایع بزرگ به علاوه ۲۰ درصد برق ادارات یک تقاضای قابل توجه است و کشش سرمایه گذاری خوبی را برای این حوزه فراهم کرده است.

وزیر نیرو در باره اسناد بالادستی در تحقق اهداف صنعت برق گفت: در برنامه هفتم پیش‌بینی شده است تا پایان سال پنجم برنامه ۳۰ هزار مگاوات از ظرفیت نیروگاه‌های کشور به نیروگاه‌های تجدیدپذیر اختصاص پیدا کند که امروزه ما هم ریل گذاری لازم را در این زمینه انجام دادیم و تقاضای لازم پیش بینی شده است.

محرابیان ادامه داد: همچنین زیرساخت‌ها شامل کارخانجات و واحد‌های صنعتی که بتوانند پنل‌های خورشیدی یا توربین‌های بادی یا انواع و اقسام تجهیزات لازمه برای این نیروگاه را تولید کنند.

وی افزود: یکی از کار‌هایی که در دستورکار قرار گرفت استفاده از ظرفیت بورس انرژی برای خرید و فروش برق و تامین نقدینگی نیروگاه‌ها بود. از ابتدای امسال بر اساس سیاستی که پیش‌بینی شد برق مورد نیاز شبکه توسط شرکت‌های توزیع و شرکت‌های برق منطقه‌ای از طریق بورس خریداری می‌شود. این روش در گذشته بود ولی یک نمایشی از عرضه در بورس بود. کمتر از یک درصد برق کشور در بورس خرید و فروش می‌شد، اما در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد برق مورد نیاز کشور از طریق بورس خریداری و نرخ آن نقدی در هنگام معامله به مالک نیروگاه پرداخت می‌شود.

وزیر نیرو گفت: پیش بینی شده در سال پنجم برنامه هفتم توسعه خرید و فروش برق از طریق بورس به ۶۰ درصد برسد. به عبارتی در حال حاضر به نحوی احکام سال پنجم برنامه را اجرایی کرده ایم و بیش از ۶۰ درصد برق اکنون از طریق بورس خرید و فروش می‌شود.