تولید کودهای شیمیایی متناسب با شرایط آب‌وهوایی منطقه‌ای ایران
محققان یک واحد فناور موفق به تولید کودهای شیمیایی با ترکیب متفاوت متناسب با شرایط آب‌وهوایی، گیاهان و خاک هر منطقه شدند.
خبرگزاری علم و فناوری آنا، حسین عقابی؛ ایران اساساً کشوری کشاورزی محور بوده و عمده فعالیت اقتصادی و اشتغال کشور به‌ویژه در روستا‌ها، کشاورزی است به همین دلیل کود و تولید کود برای کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. در کل کود ماده‌ای بوده که برای بهبود رشد و عملکرد گیاهان به خاک اضافه می‌شود و نخستین‌بار توسط کشاورزان باستانی استفاده شد.
فناوری کود به طور قابل توجهی با کشف نیازهای شیمیایی گیاهان در حال رشد، توسعه یافت. کودهای شیمیایی مدرن عمدتاً از ترکیبات نیتروژن، فسفر و پتاسیم با مواد مغذی ثانویه تشکیل شده‌اند. استفاده از کودهای شیمیایی به طور قابل توجهی کیفیت و کمیت مواد غذایی موجود را بهبود بخشیده؛ اگرچه استفاده طولانی مدت از آنها توسط کارشناسان محیط زیست مورد بحث است.
با توجه به استفاده مبرم کودهای شیمیایی در کشور، واحد فناور مستقر در مرکز رشد واحد‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز با انجام فعالیت‌های تحقیقاتی و نمونه‌سازی موفق به تولید کودهای شیمیایی با ترکیب متفاوت متناسب با شرایط آب‌وهوایی، گیاهان و خاک هر منطقه شده است. در این راستا به منظور چگونگی تولید این کود گفت‌وگویی با نورادین گودرزیان دکتری شیمی پلیمر و مدیر و مؤسس شرکت فناور «رویش» داشته‌ایم که در ادامه خواهیم خواند.
آنا: درباره واحد فناور متبوع خود و زمینه کاری آن توضیح دهید.
گودرزیان: پس از گذراندن یک دوره دوساله همراه با فرصت مطالعاتی در کشور ایتالیا و همکاری تحقیقاتی و آموزشی با شرکت معروف اسپیکام ایتالیا که تولیدکننده کودهای شیمیایی با تکنولوژی‌های کاملاً پیشرفته است در بازگشت به کشور و با توجه به نیاز مبرم به کود شیمیایی در داخل و بازار بسیار مناسب صادراتی با همکاری تعدادی از دوستان که سابقه بسیار روشن در زمینه‌های تولید، بازرگانی، صادرات و مدیریت دارند به راه‌اندازی و تأسیس کارخانه تولید کودهای شیمیایی اقدام کردیم.
آنا: از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کردید و تاکنون چه موفقیت‌هایی در مسیر طی شده حاصل شده است و چه دستاوردهایی داشته‌اید؟
گودرزیان: فعالیت‌های تحقیقاتی و نمونه‌سازی این شرکت از اوایل سال ۱۴۰۰ آغاز و با توجه به داشتن تکنولوژی و تخصص‌های لازم نمونه‌های آزمایشگاهی تهیه و برای تست با همکاری چندین کشاورز و باغدار در منطقه اقدام شد که به سرعت معایب برطرف و در دی ۱۴۰۱ موفق به اخذ پروانه بهره‌برداری شدیم.
پس از اخذ مجوز از مؤسسه آب‌وخاک کشور انواع کودهای کلات شامل همه کلات‌های ریزمغذی، انواع کودهای NPK، کودهای تخصصی برای مرکبات، انار، درختان نخل ، گوجه‌فرنگی، درختان میوه سردسیری و گرمسیری، یونجه، ذرت، گندم و جو، صیفی‌جات و اخیراً در راستای کم کردن مصرف سموم کشاورزی که ضربه بزرگی به صادرات محصولات کشاورزی در سال‌های اخیر زده این شرکت فناور با تکیه بر تخصص نیرو‌های تحصیل‌کرده و با الگوبرداری از پیشرفته‌ترین تولیدات روز دنیا، تولید کود و سم‌ها را آغاز کرده که جدیدترین فناوری. ساخت کودهای شیمیایی است.
این نوع ترکیبات اخیراً در اروپا و اکثر کشور‌های در حال رشد متداول و علاوه بر کنترل آفات کشاورزی و کم کردن استفاده از سموم کشاورزی نقش مهمی در آمایش سرزمین و جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی ایفا می‌کند. نمونه‌های انبوه تولید شده در اختیار کشاورزان قرار گرفته و نتایج کاملاً رضایت‌بخش بود با توجه به آنالیز‌های انجام گرفته و رقابت نزدیک محصولات با برندها معتبر خارجی بتوانیم بازار‌های فارس و جنوب فارس را عاری از مصرف کودهای وارداتی کنیم.
آنا: زمینه فعالیت و نوع محصول واحد فناور شما چیست؟
گودرزیان: زمینه فعالیت این شرکت تولید کودهای شیمیایی کلات، NPK و کودهای آلی با ترکیب ریزمغذی‌های مورد نیاز گیاه و کود سم‌هاست. به دلیل داشتن تکنولوژی و دستگاه‌های بومی‌سازی شده امکان ساخت هر نوع کود شیمیایی با هر نوع ترکیبی متناسب با شرایط آب‌وهوایی، گیاهان و خاک منطقه وجود دارد.
آنا: آیا واحد فناور متبوع شما در کسب درآمدهای غیرشهریه‌ای دانشگاه نقشی داشته است؟ و دانشگاه سهمی از فعالیت شما دارد؟
گودرزیان: دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه در اختیار قرار دادن دفتر مرکزی کارخانه در مرکز رشد دانشگاه این امکان را برای این شرکت فراهم کرده که با استفاده از تجهیزات پیشرفته سنتز و آنالیز نمونه‌ها و بومی‌سازی کودهای مختلف متناسب با نوع خاک و آب‌وهوای شهر‌های مختلف فارس در مرحله اول و سپس توسعه آن با سایر نقاط کشور، بتوانیم کود‌هایی قابل رقابت با بهترین نمونه‌های وارداتی تهیه کنیم تا زمینه صادرات آن به کشور‌های همجوار فراهم شود.
آنا: محصول واحد فناور متبوع شما چه نیازی از نیازهای مردم و کشور را برطرف می‌کند.؟
گودرزیان: با توجه به حجم کشاورزی در کشور ایران و کم بود آب نیاز به کودهای تقویت‌کننده و مقاوم کننده گیاهان نسبت به کم‌آبی و تنش‌های محیطی زیاد بوده و با توجه به واردات بیش از ده‌ها هزار تن انواع کودهای شیمیایی در سال ۱۴۰۲ به کشور این واحد فناور در رفع نیازهای داخلی بسیار مفید است و اگر حداکثر تولید اسمی نیز محقق شود، می‌توان نقش بسزایی در خودکفایی کشور در این زمینه ایفا کرد.
آنا: نواقص و کمبودها در راه تجاری سازی محصولات فناور را بیان کنید.
گودرزیان: اکنون کندبودن سیستم اداری برای اخذ مجوز‌های مورد نیاز و گرفتن سهمیه از پتروشیمی فعالیت تجاری این شرکت را حدوداً یک سال به تأخیر انداخته و عدم تخصیص وام که می‌تواند نقش بزرگی در افزایش تولید ایفا کند؛ زیرا سرمایه‌گذاری کلانی درباره تولید انبوه کودهای شیمیایی مورد نیاز است و این شرکت تاکنون صرفاً با سرمایه‌گذاری شخصی اداره شده و بعد از ۶ ماه دوندگی به علت عدم همکاری بانک عامل موفق به اخذ وام نشدیم.
به جز مشخصاً عدم امکان خرید از پتروشیمی و بوروکراسی ثبت برند و عدم اختصاص وام کمبود دیگری وجود ندارد و از طرف دانشگاه آزاد اسلامی شیراز و آزمایشگاه مرکزی دانشگاه شیراز تاکنون به شکل‌های مختلف از این واحد فناور حمایت شده است.
آنا: آیا حمایت لازم را از سوی دانشگاه و مراکز و نهادهای مربوط با ماموریت خود داشته اید؟ و انتظارتان از مسئولان چیست؟
گودرزیان: از طرف دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و آزمایشگاه مرکزی این واحد دانشگاهی تاکنون به شکل‌های مختلف از این واحد فناور حمایت شده؛ اما در صورت در اختیار گذاشتن امکانات تحقیقاتی و آزمایشگاهی متناسب، روند رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور تسریع می‌شود و همچنین اگر دانشگاه در زمینه معرفی و پیگیری اختصاص وام جدی‌تر همکاری کند این‌گونه شرکت‌ها در زمان کوتاه‌تری می‌توانند در رقابت‌های منطقه‌ای موفق باشند.
آنا: برای رشد و شکوفایی مراکز رشد در دانشگاه چه پیشنهادی ارائه می‌دهید؟
گودرزیان: در اختیار گذاشتن فضای تحقیقاتی و آزمایشگاهی که اکنون موجود است و بلااستفاده نیز بوده از طریق بخشنامه‌های اجرایی به واحد‌های در حال فعالیت و مشارکت دانشجویان در فعالیت‌ها برای تجربه‌اندوزی و پیشبرد سریع‌تر پروژه‌های تحقیقاتی واحد‌ها می‌تواند مفید باشد؛ البته ساختمانی که برای استقرار واحد‌های دانش‌بنیان و فناور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز اختصاص داده شده نیز متناسب با فعالیت شرکت‌ها نیست و بیشتر در حد استقرار دفتر اداری شرکت‌ها بوده که این موضوع بسیار حائز اهمیت است، برای نمونه پارک فناوری وابسته به سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی شیراز در این زمینه می‌تواند الگوی مناسبی باشد.
آنا: و سخن پایانی...
گودرزیان: در پایان با سپاس از خبرگزاری آنا در انعکاس دستاورد‌ها و مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور که در صورت فعال شدن بیش‌ازپیش می‌توانند نقش به سزایی در وابستگی دانشگاه‌ها به شهریه ایفا کنند برای همه خدمت گذاران نظام آرزوی توفیق را داریم.
انتهای پیام/
