۱۷ مرداد در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۷ مرداد برابر ۷ آگوست را ورق می‌زنیم.

***

کاشف اولین انسان ماهر

۷ آگوست ۱۹۰۳ میلادی برابر با ۱۷ مرداد ۱۲۸۲ خورشیدی، لوئیس سیمور بازت لیکی، انسان‌شناس‌، دیرینه‌شناس و باستان‌شناس انگلیسی به‌دنیا آمد. او که در کشور کنیا از پدر و مادری انگلیسی به دنیا آمده بود تا حد زیادی مسئول متقاعدکردن دانشمندان در پذیرفتن این واقعیت بود که آفریقا، به‌جای جاوه یا چین، مهم‌ترین منطقه برای جست‌وجوی شواهدی از خاستگاه بشر است. لیکی از دهه ۱۹۲۰ ماموریت‌های مختلفی را برای یافتن فسیل به شرق آفریقا هدایت کرد. او در سال ۱۹۳۶ با مری دی نیکول ازدواج کرد و این زوج فسیل‌های مهم زیادی را با هم کشف کردند. سال ۱۹۶۴، در سفری به دره اولدووای در تانزانیا، لیکی بقایایی فسیلی را یافت که معتقد بود اولین عضو از سرده انسان‌‌تباران است. او این گونه را هومو هابیلیس به‌معنی انسان ماهر یا انسان هابیلی نامید. این بقایای فسیلی متشکل از استخوان فک به‌همراه چند دندان‌ یک فک، قطعات استخوان آهیانه و استخوان‌های دست نوجوانی بود که یک میلیون سال پیش در دره اولدووای زیسته بود.

ویلیام راس ماپلز

۷ آگوست ۱۹۳۷ میلادی برابر با ۱۷ مرداد ۱۳۱۶ خورشیدی، ویلیام راس ماپلز، انسان‌شناس پزشکی قانونی آمریکایی که اسکلت تعدادی از شخصیت‌های تاریخی را بررسی و شناسایی کرد به‌دنیا آمد. ازجمله شخصیت‌های معروف تاریخی که ماپلز آنها را بررسی کرد می‌توان به تزار نیکلای دوم و دیگر اعضای خاندان رومانوف که در سال ۱۹۱۸ به‌دست بلشویک‌ها کشته شدند، فرانسیسکو پیزارو گنزالزِ فاتح و مفقودالاثرهای ویتنامی اشاره کرد. او همچنین در سال ۱۹۹۴به محکوم‌کردن بایرون د لا بکویت به‌عنوان قاتل سفیدپوست یکی از فعالان جنبش حقوق مدنی سیاه‌پوستان آمریکا به نام مدگار اور کمک کرد.

کاشف گلبول‌های بوک

۷ آگوست ۱۹۸۳ میلادی برابر با ۱۷ مرداد ۱۳۶۲ خورشیدی، بارت یان بوک، اخترشناس هلندی‌آمریکایی که نامش با گلبول‌های بوک همراه است درگذشت. او اولین کسی بود که این ابرهای تیره از گاز و غبار متراکم را که در پس‌زمینه سحابی‌های درخشان قابل مشاهده‌اند بررسی کرد. گلبول‌های بوک جرمی بین ۱۰ تا ۵۰ برابر جرم خورشید دارند و وسعت‌شان حدود یک سال نوری است. او رصد خود را در دهه ۱۹۴۰ آغاز کرد و در مقاله‌ای در سال ۱۹۴۷ پیشنهاد کرد که این مناطق مکان‌های تشکیل ستاره‌های جدید هستند زیرا ابرهای گازی دچار فروپاشی گرانشی می‌شوند. کار مهم دیگر بوک در مورد ساختار و تکامل کهکشان راه‌شیری بود. اشتیاق او به نجوم از زمان نوجوانی آغاز شد. بوک برای مشاهده خورشیدگرفتگی سال ۱۹۲۷ با دوچرخه از هلند به نروژ رفت.

مخترع آپگار نوزاد

۷ آگوست ۱۹۷۴ میلادی برابر با ۱۷ مرداد ۱۳۵۳خورشیدی، ویرجینیا آپگار پزشک، متخصص بیهوشی زنان و زایمان و محقق پزشکی ارمنی‌آمریکایی درگذشت. آپگار را بیشتر به‌عنوان مخترع نمره‌دهی آپگار یا آپگار نوزاد می‌شناسند. نمره‌دهی آپگار روشی برای ارزیابی سریع سلامت نوزاد بلافاصله پس‌از تولد به‌منظور مبارزه با مرگ و میر نوزادان است. سال ۱۹۵۲، او نمره‌دهی آپگار ۱۰ امتیازی را برای کمک به پزشکان و پرستاران در ارزیابی وضعیت نوزادان در دقیقه نخست و دقیقه پنجم پس‌از تولد ایجاد کرد. آزمایش آپگار تنفس، ظاهر و رنگ پوست، رفلکس‌ها، حرکت و ضربان قلب کودک را اندازه‌گیری می‌کند.