اصول تعلیمی و تربیتی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه، سنگ بنای تربیت صحیح

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمدعلی نادی، معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی در همایش ملی تربیت، حکمت و حکمرانی که در دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: اگر مبانی تربیت اسلامی را از منظر نهج‌البلاغه مورد کندوکاو قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که حضرت علی (ع)، اصولی را برای تعلیم و تربیت در نظر می‌گیرند که اینها ستون‌های تربیتی هستند و تربیت روی آنها بنا می‌شود. بر اساس منظومه فکری امیرالمؤمنین (ع) در نهج‌البلاغه، اصول و کلید واژه‌هایی برای تربیت در جامعه استخراج می‌شود.

وی اضافه کرد: نهج‌البلاغه، یکی از بهترین منشور‌هایی است که می‌توان در تدوین نظام تربیتی نوجوانی و جوانی از آن استفاده کرد. مبانی تربیت در نهج‌البلاغه بر اساس مجموعه‌ای از مؤلفه‌ها ذکر شده که هر کدام از این مؤلفه‌ها، نیاز به تحلیل و بررسی در چندین جلسه چند ساعته دارند. امروزه در جامعه خود دغدغه تربیت فرزندانمان را داریم که اگر اصول تربیت را از سیره معصومین و نیز نهج‌البلاغه اقتباس و به کار ببندیم، بسیاری از دغدغه‌های جامعه در خصوص تربیت فرزندان مرتفع خواهد شد.

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: یکی از اتفاقاتی که در حوزه تعلیم و تربیت کشور رخ داده، این است که رویکرد و نگاه غرب را به‌عنوان الگوی تربیتی جامعه پذیرفته‌ایم و سپس برای آن مؤلفه‌هایی را در دین اسلام برای تأیید آن، جستجو کرده‌ایم، یعنی بر اساس نگاهی تأییدی، مؤلفه‌ها را از غرب گرفتیم و بعد تأییدیه آن را در سیره بزرگان دین می‌جوییم در حالی که این نگاه به مسائل تربیتی ۱۴۰۰ سال پیش وجود داشته و در دین اسلام طرح موضوع شده است.

نادی بیان کرد: ایجاد فضای اعتماد بین والدین و فرزندان یک ارتباط دوسویه بوده که باید از طرف پدر و مادر آغاز شود، شکل دادن به این اعتماد، لازمه ارتباط عاطفی بیشتر بین پدر، مادر و فرزندان است. در زمان جنگ به دلیل اینکه به جوانان اعتماد کردیم مسیر و جریان جنگ به نقطه‌ای رسید که امروزه در آن نقطه ایستاده‌ایم و این نتیجه اعتمادی بود که پدران و مادران دیروز به فرزندان خود داشتند.

وی توضیح داد: امروزه به دلیل کم‌وکاستی‌هایی که در جریان تربیت فرزندان خود گذاشتیم، جامعه با مشکلات جدی تربیتی روبرو شده است. در عصر حاضر در هر کجا که کم می‌آوریم یا فرافکنی می‌کنیم یا دلیل تراشی انجام می‌دهیم؛ اما واقعیت این است که نتوانستیم جریان تربیت فرزندان خود را به دست بگیریم و آنها را نسل‌های z و یا x نامیده‌ایم، غافل از اینکه نسل امروز، ویژگی‌های تربیتی خاص خود را دارد. 

معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی مطرح کرد: در واقع پدر و مادر‌ها به دلایل گوناگون نقش زیادی در تربیت فرزندان امروزی ندارند و وظیفه تربیت فرزندان را به عهده غرب، تلفن همراه و فضای مجازی قرار دادند. واقعیت این است که اگر سپر تربیت را به زمین بگذاریم، تسلیم غرب شده‌ایم و اگر فیلتر تفکر را در زندگی خود لحاظ نکنیم، تربیت فرزندان، بدون دخالت ما اتفاق می‌افتد و در قالب این نسل‌ها گم خواهیم شد.

نادی ادامه داد:جامعه خنثی مجبور به پذیرش الگوی تربیتی به‌صورت ناخواسته می‌شود. پایگاه‌های تربیتی در حال تولید شیوه‌های تربیتی نیستند و در این حالت، الزاماً، تسلیم تربیت غرب خواهیم شد و این عملکرد منفعلانه، ادامه پیدا خواهد کرد.