هدف «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» آوردن آثار مستند به سبد فرهنگی خانواده‌ها است

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری آنا، نشست خبری اعضای هیئت‌مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» پیش از ظهر امروز در محل خانه سینما برگزار شد.

مهرداد زاهدیان (رییس)، هادی معصوم‌دوست (نایب رییس)، پریسا عشقی (دبیر)، علی همراز (خزانه‌دار) و میثم شاه‌بابایی (عضو) هیئت‌مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» در این نشست حضور داشتند.

در ابتدای این نشست، مهرداد زاهدیان رئیس هیئت‌مدیره این انجمن با اشاره به این که شانزدهمین «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» کار خود را از دی ماه سال ۱۴۰۲ آغاز کرده است افزود: نام این انجمن در ابتدا «انجمن مستندسازان سینمای ایران» بود که از سال ۱۳۷۶ کار خود را آغاز کرد و اکنون به صورت حقوقی نامش به «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند»  تغییر کرده است.

نگاه برابر انجمن به همه اعضای صنف

وی اظهار کرد: هیئت مدیره این نهاد با رای قابل توجه بیش از ۳۵۰ عضو حقیقی مجمع عمومی این صنف که همگی از مستندسازان کشور هستند فعالیت خود را آغاز کرد. این اولین گفتگوی ما با اصحاب رسانه است که در آن چشم اندازی از سینمای مستند ارائه دهیم.

زاهدیان گفت: با توجه به ماهیت صنفی این انجمن، با احترام به همه بزرگان و فیلمسازان پیشکسوتی که در «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند»عضو هستند باید بگویم که ارزش اعضا صرفاً به عضویت آنها است. در صنف «یک» برابر «یک» است و اعضا به لحاظ سابقه حرفه‌ای با هم برابر تلقی می‌شوند. هیئت مدیره نگاه یکسانی به اعضا دارد؛ با این رویکرد که ما باید میراث‌دار خوبی برای مفاخر سینمای مستند باشیم.

تلاش برای توسعه فرهنگ تماشای فیلم مستند

وی افزود:  تلاش این صنف این است که با ابزار‌های جدید، فرهنگ تماشای فیلم مستند را توسعه داده و تماشای این گونه فیلم‌ها را در سبد فرهنگی خانواده‌های ایرانی قرار بدهیم. «انجمن صنفی کارگردانان فیلم‌مستند به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های خانه سینما از جهت تعداد اعضا بزرگترین تشکل سینمای مستند در کشور است که ۳۶۰عضو فعال دارد که همگی هنرمندان توانمند، شناخته شده و تاثیرگذار هستند.

رئیس هیئت مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» عنوان کرد: این هیئت مدیره با رویکرد «امید به آینده» به دنبال انسجام  اعضای انجمن و فراهم کردن زمینه‌های حرفه‌ای مستندسازی است.

علی همراز خزانه‌دار«انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» نیز گفت: ما از ابتدای فعالیت، کارگروه‌هایی تشکیل دادیم تا فعالیت های انجمن در قالب آن کارگروه های پیش برود. در کارگروه عضوگیری، سطح تعاریف و استانداردهای کارگردانی فیلم مستند را بالاتر از معیار های مرسوم مستند تلویزیونی بازتعریف کردیم چون اصولاً مستند سینمایی مولفه‌های متفاوتی دارد. همچنین دو کارگروه «نمایش فیلم»  و «آموزش» را هم  طراحی کرده‌ایم.

برنامه‌ریزی برای نمایش و نقد فیلم‌های مستند

وی افزود: در کارگروه «نمایش»، موضوع نمایش ماهانه مستند های برگزیده با همکاری مجله بخارا در حال اجرا است. این نمایش فیلم ماهی یک بار در خانه هنرمندان برگزاری می‌شود. کارگروه نمایش در انجمن در این جلسات، نقد این مستندها را نیز طراحی کرده‌اند که پس از نمایش فیلم برگزار می شود.گاهی اهمیت این گفتگوهای تخصصی کارشناسان  از خود نمایش فیلم هم بیشتر است.

خزانه‌دار «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند»  عنوان کرد:علاوه بر این، یکی از اصلی‌ترین وظایف صنف رایزنی با مراکز و و نهاد‌های دولتی است؛ مراکزی که اغلب نگاه غلطی به فضای مستند دارند. این مراکز خود را نه حامی بلکه مالک فیلم می‌دانند. وقتی ۹۰ درصد یک فیلم مربوط به یک تنهاد دولتی باشد امکان ارائه آن اثر را به جشنواره‌های مختلف پایین می‌آید.

همرازعنوان کرد: به هر حال مستندسازی یک فعالیت هزینه‌بردار است و معمولاً کارگردان و تهیه‌کننده از جیب خودشان سرمایه پروژه را تأمین می‌کنند. با این حال جلساتی با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و سازمان سینمایی داشته‌ایم و قرار است با مدیر شبکه مستند هم جلسه داشته باشیم، اما متأسفانه هنوز آن حمایتی که باید از سمت نهاد های دولتی صورت بگیرد رقم نخورده است. دلیلش هم این است که اهمیت سینمای مستند هنوز برای مدیران ما روشن نشده است.

خصوصی‌سازی در هنرصنعت سینمای مستند

میثم شاه بابایی، عضو هیئت‌مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» نیز گفت: هدف ما از حضور در این  هیئت‌مدیره حفظ استقلال جریان سینمای مستند است.در این مسیر خصوصی‌سازی هنر صنعت سینمای مستند مدنظر این انجمن است که به شرایطی برسیم که اتصال هنرمندان این عرصه فقط به حمایت‌های دولتی خلاصه نشود.

بازشدن بستر اندیشه، عامل تقویت سینمای مستند 

پریسا عشقی دبیر«انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» نیز گفت: در این سال‌ها به اندازه کافی درباره مشکلات سینمای مستند صحبت شده است؛ معمولاً هم به این جمله کلیشه ای می‌رسیم که «حال سینمای مستند خوب نیست». این در حالی است که در تاریخ سینمای ما، جایگاه فیلم‌های مستند بسیار برجسته است. فیلم‌های مستند و فعالان این عرصه در شکل‌گیری بدنه سینما تاثیرگذار بوده‌اند. بازشدن بستر اندیشه، سرچشمه تغذیه سینمای مستند است. بنابراین باید اجازه بدهیم که اندیشه‌های گوناگون بتوانند در سینمای مستند فعالیت کنند.

عشقی عنوان کرد: چه در دوران پیش از انقلاب و چه در سال‌های پس از انقلاب، وقتی مسئولان به مستندسازان اعتماد کرده و این مسیر را برایشان بازگذاشتند شاهد رشد سینمای مستند و خلق آثار ماندگار و جریان‌ساز بوده‌ایم. فراموش نکنیم که در این چند دهه، مقاطعی بود که سینمای مستند دوران درخشانی را هم در تلویزیون و هم درسینما تجربه کرد و شاهد نمایش مستندهای ماندگاری بوده‌ایم.

وی افزود: متاسفانه مدتی است که این فضا برای مستندسازان فراهم نیست.آن هم در شرایطی که می دانیم وقتی یک فیلم مستند خوب تولید و پخش شود، حتی می‌تواند آسیب های اجتماعی را هم  اصلاح کند و تلنگری برای مسئولان امر باشد. مثلاً مستند «بی شناسنامه‌ها» ساخته آقای فرهاد ورهرام بود که باعث شد مدیران قوه قضائیه پیگیر شناسنامه‌دار شدن برخی از کودکان مناطق محروم سیستان و بلوچستان شوند.

این مستندساز اظهار کرد: تلاش هیئت‌مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» بر این مبنا قرار دارد که این جایگاه از دست رفته را به تدریج به سینمای مستند بازگرداند و فضا برای حضور همه هنرمندان توانمند عرصه مستند باز شود.

وی گفت: شاید در این روزگار سخت این آرزوی دست نیافتنی باشد اما باید برای رسیدن به آن تلاش کرد.برای مدتی چراغ این تشکل خاموش مانده بود که ما با کمک اعضای محترم این انجمن تلاش می‌کنیم تا این چراغ را روشن نگه داشته و اعتبار قبلی را به آن بازگردانیم.

عضویت در انجمن، مایه اعتبار و افتخار

هادی معصوم‌دوست نایب رئیس «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» هم عنوان کرد: سابقه و اعتبار انجمن صنفی کارگردانان فیلم مستند برای هر مستندسازی یک افتخار است. ما در آغاز کار فیلمسازی وقتی کارت انجمن را می‌گرفتیم حس می‌کردیم که ما را به عنوان یک فیلمساز حرفه‌ای به رسمیت شناخته اند و به ما به عنوان یک فیلمساز جوان خود این یک تشخیص به ما می‌داد و اتفاق کوچکی نبود. اکنون هم عضویت در این نهاد بیش از آن که کمّی باشد کیفی است.

این مستندساز اظهار کرد: در طول این سال‌ها برخورد اغلب مدیران فرهنگی ما با سینمای مستند به گونه ای است که گویا فقط برای جور بودن جنس در جشنواره‌ها و یا اکران به آن نیاز دارند. در این نگاه سنتی، سینمای مستند بیشتر یک گونه تزئینی بوده و برای همین هم سهم بسیار اندکی از بودجه و اکران به آن تعلق می‌گیرد.

معصوم‌دوست افزود: وظیفه صنف این است که مطالبه‌گری کند و اعضا را به پشتوانه خود بگیرد. ما در این صنف هیچ وقت اعضای منفعل نداشتیم و مستندسازها از معدود اصنافی هستند که توقع زیادی دارند و حضورشان قدرتمند است. البته این هم نکته مهمی است که هر چه اعضای ما اتصال بیشتری با مراکز دولتی داشته باشد، رودربایستی با آن‌ها نیز بیشتر می‌شود. قدرت ما از درون خودمان است.

۴ قالب نمایش فیلم‌های مستند

در ادامه، رئیس هیئت‌مدیره «انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند» نیز عنوان کرد: برای نمایش مرتب فیلم‌های مستند، چهار قالب درنظر گرفته‌ایم؛ یکی از آن ها همان نمایش مرسوم مستندها در خانه سینما است. دسته دوم، فیلم‌های شاخص تاریخ سینمای مستند است که چندان در دسترس نیستند و قرار است قالبی برای نمایش ویژه این گونه آثارنیز طراحی شود.

زاهدیان گفت: یک مجموعه نمایش نیز به طور مشترک با مجله بخارا برگزار می‌شود که تا پایان سال هر ماه یک شب با گونه‌ای از مستند برپا خواهد بود و قالب چهارم هم در بخش بین‌الملل است که به شکلی هدفمند براساس موضوع‌های خاص و در ارتباط با مراکزی مثل دانشگاه‌ها، امکان نمایش فیلم‌های مستند فراهم می‌شود.