سوژه ما قتل امام‌علی‌(ع) و دوران قتل‌های زنجیره‌ای است/ شرط بهرام بیضایی برای موافقت با اجرای نمایش

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا، محمد رحمانیان در نشست خبری نمایش «مجلس ضربت‌زدن» گفت: «پیش از عید به من و آقای امجد دو نمایش برای اجرا پیشنهاد شد که نمایش «مجلس ضربت‌زدن» به من و نمایشنامه «مهر و آیینه‌ها» را آقای امجد در ایام ماه رمضان اجرا کنیم. در آن زمان به دلیل آنکه این صحبت پیگیری نشد، من به سراغ نمایش «عاشقیت» رفتم و کار آن را آغاز کردم، اما اردیبهشت‌ماه این صحبت مجددا تکرار شد و به من اعلام شد که نمایش را در تالار وحدت روی صحنه ببرم اما به دلیل مشکلات فنی که تالار وحدت داشت ترجیح دادم این اثر نمایشی در سالن اصلی تئاترشهر اجرا شود.»

وی اعلام کرد: «پیش از این قرار بود این نمایش 18 خردادماه در سالن اصلی تئاتر شهر اجرا شود، اما به دلیل تاخیر یک هفته‌ای نمایش قبلی و طبیعتا تاخیر در اجرای آخر آن، این نمایش نیز یک هفته به تعویق می‌افتد و از 29 خردادماه اجرایش را آغاز خواهد کرد.»

زیر قولی که به بیضایی دادم نخواهم زد

رحمانیان تصریح کرد: «بیضایی در وهله اول دوست نداشت اجازه اجرای آن را صادر کند، اما با صحبتی که با وی داشتم از او کسب اجازه کردم و وی در ادامه تنها به یک نکته اشاره کرد که این نمایش در صورتی اجرا شود که حتی یک جمله هم از آن حذف نشود.»

وی ادامه داد: «با صحبتی نیز که با مسئولان تصمیم‌گیرنده در تئاتر کردم به آنها گفتم که زیر قولی که به بیضایی دادم نخواهم زد و اگر نمایش دچار مشکل شد، اگر حتی بخواهند به یک کلمه آن دست زنند نمایش را متوقف خواهم کرد و تاکنون که بازبینی نمایش انجام شده است، هیچ مشکلی پیش نیامده بنابراین تمام نمایش را بدون کوچک‌ترین تغییر اجرا خواهیم کرد.»

این کارگردان تئاتر تاکید کرد: «تنها تغییری که در این نمایش انجام داده‌ام این است که نقش نویسنده از مرد به زن تغییر پیدا کرده است که آن هم به دلیل پذیرفته نشدن چندین پیشنهاد بود که به چند تن از بازیگران ارائه کرده بودم، بنابراین به بهرام بیضایی نامه نوشتم و از او اجازه خواستم تا این تغییر ایجاد شود و نویسنده داستان زن باشد که وی نیز پذیرفت. مهتاب نصیرپور این نقش را روی صحنه اجرا می‌کند. تغییر از جنسیت شخصیت فراتر نرفته و هیچ دگرگونی دیگری در این اثر ایجاد نشده است.»

«مجلس ضربت زدن» جزو پرتیراژترین کارهای بیضایی است

کارگردان نمایش مجلس ضربت زدن عنوان کرد: ««مجلس ضربت زدن» نمایشی است که پیش از این به چاپ رسیده است و منتشر شدن نمایشنامه پیش از اجرا کار من را راحت کرد. شاید برای اولین بار باشد که کاری را کارگردانی می‌کنم که مردم پیش از اجرا آن را خوانده‌اند. این اثر جزو پرتیراژترین کارهای بیضایی است و تاکنون 5 بار تجدیدچاپ شده است.»

وی تصریح کرد: «داستان «مجلس ضربت زدن» در دو مقطع زمانی سال 40 هجری در کوفه و اواخر دهه 70 در تهران می‌گذرد. در داستان اول موضوع درباره تجمع گروهی خودسر برای قتل امام‌علی‌(ع) است و داستان دوم قصه نویسنده‌ای است که خود را حلقه گم‌شده زنجیره‌ای می‌بیند و در دوران قتل‌های زنجیره‌ای مشغول نگارش نمایش است.»

رحمانیان اظهار کرد: «در این نمایش سه موضوع مشخص مطرح است: 1- شهادت حضرت‌ علی(ع) 2- قتل‌های زنجیره‌ای اواخر دهه 70 و 3- ممانعت‌هایی که بر سر اجرای یک نمایش وجود دارد. به دلیل ممنوعیت نشان دادن تصویر اولیا.»

وی درباره حضور بهرام بیضایی در ایران و بازدید از این اثر نمایشی تصریح کرد: «پیشنهاد اینکه بیضایی برای مدتی میهمان ما باشد از سوی مرکز هنرهای نمایشی داده شده ولی اینکه وی این فرصت را داشته باشد و به ایران بیاید را نمی‌دانم. زمان اجرای این اثر فصل امتحانات است و وی کلاس‌های متعددی دارد، بنابراین شاید بعید باشد که بتواند زمانش را برای تماشای این نمایش هماهنگ کند.»

وی درباره هماهنگی برای نوع اجرای این نمایش با ایده‌های بیضایی بیان کرد: «بسیاری از راهکارهای اجرایی در صفحه اول نمایشنامه آمده است و من سعی کردم از آن صفحه توضیح چیزهای زیادی بیاموزم. البته فیلم‌های کوتاهی در صفحات مجازی نیز منتشر شده که امیدوارم بهرام بیضایی آنها را مشاهده کند. از سویی دیگر شهلا لاهیجی، مدیر انتشارات روشنگران برای بازدید از این نمایش دعوت شد و توانست 8 تا 9 صحنه‌ای که آماده بود را بازدید کند. ما از وی خواستیم نظر و گزارشی از این اجرا به بیضایی دهد که امیدوارم تاکنون محقق شده باشد. با شروع اجرا امیدوار هستم بتوانیم فیلم نمایش را نیز برای بیضایی بفرستیم.»

در روزهای پنجشنبه و جمعه نمایش را طی دو نوبت روی صحنه می‌بریم

وی در پاسخ به خبرنگار فرهنگی آنا درباره نحوه اجرای نمایش در ماه مبارک رمضان گفت: «با توجه به اینکه سینماها تا ساعت 3 یا 4 بامداد باز است، اجرای دوم نمایش را در ساعت 23:30 دقیقه آغاز خواهیم کرد که تا ساعت یک بامداد اجرای نمایش به پایان برسد. البته ماه مبارک رمضان و پخش فوتبال جام‌ملت‌های اروپا زمینه‌ای برای تحت‌تاثیر قرار دادن خیلی چیزها خواهد بود و این امر هم در فروش سینما و هم تئاتر تاثیرات زیادی خواهد داشت و البته برای ما محدودیت‌هایی ایجاد خواهد کرد. ما دوره فشرده‌ای در اختیار داریم و با توجه به اینکه بعد از اجرای نمایش «مجلس ضربت‌زدن» اثری به کارگردانی امجد در این تالار روی صحنه خواهد رفت، در روزهای پنجشنبه و جمعه نمایش را طی دو نوبت روی صحنه می‌بریم تا 30 اجرای گروه کامل شود.»

اشکان خطیبی درباره مجوز دو اجرایی شدن این اثر نیز بیان کرد: «با موافقت مرکز هنرهای نمایشی قرار است یک اجرا بعد از نیمه‌شب داشته باشیم.»

این نمایش در خارج از کشور اجرا خواهد شد

رحمانیان همچنین درباره اجرای نمایشش در خارج از کشور گفت: «این نمایش در خارج از کشور اجرا خواهد شد، زیرا اسپانسر از خارج از کشور داریم، بنابراین این اثر را به دلایلی غیر از علاقه شخصی من برای اجرا در دیگر کشورها در سرزمین‌های حوزه آمریکای شمالی روی صحنه می‌بریم.»

مهتاب نصیرپور گفت: «خوشحالم در کاری حضور دارم که ترکیبی از کارگردانی محمد رحمانیان و نویسندگی بهرام بیضایی است و امیدوارم بتوانم این خوشحالی را روی صحنه با تماشاگران تقسیم کنم.»

رضا مولایی گفت: «حالم از کنار این گروه بودن خیلی خوب است.»

سانیا سالاری در این نشست به ایفای نقشش در نقش قطامه اشاره کرد و یاسر خاسب اظهار کرد: «متن بیضایی فضایی در اختیار ما می‌گذارد که بر مبنای آن حرکت کنیم. در این نمایش موسیقی زنده‌ای که روی صحنه خواهیم داشت با کار تیم حرکت بسیار هماهنگ است.»

محمد رحمانیان درباره موسیقی این اثر گفت: «در این نمایش دو نوع موسیقی داریم، یکی موسیقی زنده که توسط مهدی ساکی و دوستانش انجام می‌شود، دوم موسیقی دراماتیک‌ است که به شکل مدرن به اجرا درمی‌آید. این موسیقی را خلعتبری نوشته است.»

اشکان خطیبی تصریح کرد: «اگر کمک‌های مادی و معنوی مرکز هنرهای نمایشی و تئاترشهر نبود، اجرای این اثر امکان‌پذیر نمی‌شد. 3 ماه است که تیم در حال تمرین است. با توجه به تعداد زیاد اعضای گروه، پروداکشن‌های سخت، تعویق در اجرا دچار مشکلات جدیدی شده‌ایم، اما در حال‌حاضر منتظر هستیم که سالن نمایشی به ما تحویل داده شود و بتوانیم صحنه را منتقل کنیم. فکر می‌کنم آنچه که به سالن و صحنه اضافه می‌شود چیزی حدود 4 کامیون باشد. گروه بعد از نصب دکور به تمرین در صحنه خواهد پرداخت تا بتواند مشکلات موجود در نمایش را رفع کند و من امیدوارم مجموعه‌ای از مسائل و مشکلات نتواند ما را از اجرا بازدارد و 29 خردادماه نمایش را روی صحنه ببریم.»

بیضایی در نمایشنامه‌اش رسم نخبه‌کشی را توضیح می‌دهد

رحمانیان در سخنانش همچنین اضافه کرد: «دیدگاه بیضایی این‌گونه است که از زاویه دیگری قتل یک روشنفکر به دست عده‌ای خودسر را می‌پردازد. وی در آثارش درباره رسم نخبه‌کشی توضیح می‌دهد که رسم کشتن آدم‌های خردورز به این چندساله بازنمی‌گردد. در این نمایش نخبه‌کشی در قالب داستان تاریخی و اسطوره‌ای و دینی روایت می‌شود که فرق سر روشنفکر را می‌شکافد به این دلیل که گفتارش خردورزانه است.»

کارگردان نمایش مجلس ضربت‌زدن اظهار کرد: «در خارج از کشور بخشی از مخاطبان جوانان، دانشجویان و روشنفکران هستند که به گروه تماشاگران تئاتر اضافه شدند. از آنجا که سهم خود و محمد یعقوبی را در تغییر ذائقه مخاطب در کانادا بالا می‌بیننم فکر می‌کنم حضور بیضایی در نمایش‌های کالیفرنیا و اضافه شدن تماشاگران در سال‌های اخیر می‌تواند به جذب مخاطب در خارج از کشور تاثیر بسزایی داشته باشد. البته معتقدم که در کشورهای خارجی به اندازه نمایش‌هایی که شهرام شپ‌پره بازی می‌کند مخاطب نداریم، اما تغییر ایجاد شده در ذائقه مخاطب به خصوص در آمریکای شمالی این امکان را به وجود می‌آورد که تا حدی مخاطب خوبی داشته باشیم و نمایش قابل توجه باشد.»

وی در سخنانش درخصوص حضور منوچهر اسماعیلی تشریح کرد: «ما در نمایش راوی نداریم ولی بخشی در صحنه هشتم و دهم وجود دارد که بخشی از دیالوگ‌ها توسط بازیگری که وجود ندارد گفته می‌شود و در متن نمایشنامه به صورت خطابه نوشته شده است، اسماعیلی ما را در این بخش هدایت خواهد کرد.»

اشکان خطیبی درباره تبلیغات این نمایش عنوان کرد: «تلویزیون تبلیغ این اثر را رد کرده در حالی‌که فکر می‌کنم می‌توانست از این نمایش به نفع خود استفاده زیادی کند. برای تبلیغات شهری هم تنها قول‌هایی داده شده است.»

رحمانیان از اهالی رسانه‌های داخلی و خارجی درخواست کرد که به تبلیغ این نمایش کمک کنند.

سخنان بیضایی درباره حضرت علی (ع) برای وهابیون قابل تحمل نیست

وی در پایان سخنانش تاکید کرد: «مطمئنم بخشی از رسانه‌های ما تحت‌تاثیر وهابیون هستند و من مطمئنم که به اجرای این نمایش واکنش نشان خواهد داد. زیرا این اثر درباره تاریخ شیعه است و فعالیت وهابیون به این‌گونه است که تبر و شمشیرشان برای شیعه‌کشی بالا است. بیضایی در این نمایشنامه سخنانی دارد که درباره حضرت علی‌(ع) است و وهابیت نمی‌تواند آن را تحمل کند.»

کاگردان نمایش «مجلس ضربت زدن» اعلام کرد: «بیضایی در این متن به گونه‌ای زبان به ستایش حضرت علی(ع) باز می‌کند که طبیعی است در اجرای نمایش باید در انتظار همه‌چیز از جمله توقیف یا اعتراضات دسته‌جمعی باشیم. فکر می‌کنم بخش پنهان وهابیت که در ایران سخت مشغول کار است و شیعه‌کشی می‌کند در مقابل این جریان بایستد و البته من منتظر نقدهایشان در تریبون‌ها خواهم بود. »