ضرورت شناسایی و تعریف فناوری نرم حلال

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه با حضور در سازمان غذا و دارو با اشاره به موضوع حلال و حرام اظهار کرد: در متون دینی حلال در مقابل حرام است، گاهی به جای حلال از طیّب و به جای حرام از خبیث استفاده می‌شود، همگی این مفاهیم را می‌توان در حلال و حرام گنجاند. 

وی با طرح این سؤال که ملاک حلیّت در اسلام چیست؟ گفت: مصادیق حلیّت و حرام در اسلام بیان شده است، قاعده اصالت حلیّت را نیز در اسلام داریم، بر این اساس اگر چیزی جز مصادیق حرام یا حلال نباشد، اصل بر حلال بودن آن است. معیار سوم هم قاعده لاضرر است، بر این مبنا اگر حلالی به انسان ضرر می‌رساند، حرام است. 

فناوری سخت مانند کشف بیماری و آلودگی‌هاست، این فناوری حلال است؛ اما فناوری سختی که انسان‌ها را نابود می‌کند، حرام است. روی فناوری نرم حلال تمرکز کنید؛ چراکه نیاز امروز است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه باید در مسائل حلال نگاه حکمرانی داشته باشیم، ادامه داد: اگر نگاه حکمرانی به موضوعات نداشته باشیم نگاه جزءنگرانه حاکم می‌شود، مثلاً پیشنهاد ایجاد سازمان حلال، ایجاد ساختار جدید و جزئی است، حکمرانی فقط ساختار نیست، ارکان حکمرانی سیاستگذاری نیز است، اینکه سند سیاستی حلال نوشته شود مهم است، در این زمینه اقدامات لازم در حال انجام است. 

استاد خسروپناه رکن دیگر حکمرانی را تنظیم‌گری دانست و افزود: مسئله تنظیم‌گری شامل قانونگذاری، ساختارسازی، گفتمان‌سازی است. یکی از ویژگی حکمرانی تسهیل‌گری است بنابراین باید قوانین یا ساختاری ایجاد شود که تسهیل‌گر باشد متأسفانه به خاطر پیچیدگی‌ها شاهد تساهل‌گری هستیم. 

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی رکن سوم حکمرانی را راهبری و هدایتگری قلمداد کرد و گفت:‌ وقتی سیاستی نوشته شد باید دستگاهی آن را اجرا کند، رکن چهارم حکمرانی نظارت و ارزیابی است هم نظارت به معنای ارزیابی درست عمل کردن و هم اثرسنجی است.

وی ادامه داد:‌ بنابراین باید همه ابعاد حکمرانی حلال را تعیین و در سند راهبردی و راهبری گنجانده شود تا آنجا ممکن است این ویژگی‌ها لحاظ شود. همچنین باید به گونه‌ای عمل شود که مردم متصدی امر باشند دولت نقش سیاستگذاری داشته باشند و نظارت هم هوشمند باشد. در سند سیاستی حلال فرآیند هوشمند سازی حلال نیز تدبیر خواهد شد. 

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر عرصه فناوری‌های حلال، تاکید کرد: فناوری به دو بخش فناوری نرم و فناوری سخت تقسیم می‌شود، مثلاً فناوری آموزشی جز فناوری نرم است اگر این فناوری باعث شود دانش‌آموز و دانشجو حافظه‌محور شوند، این فناوری حرام است چون تعالیم دینی بر عقلانیت تأکید دارد و توده مردم از این تکنولوژی نفع نمی‌برند این حکمرانی حرام است. فناوری سخت مانند کشف بیماری و آلودگی‌هاست، این فناوری حلال است؛ اما فناوری سختی که انسان‌ها را نابود می‌کند، حرام است. روی فناوری نرم حلال تمرکز کنید؛ چراکه نیاز امروز است.