کمبود نیروی پرستاری، یک‌ مسئله جهانی است

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، عباس عبادی، در دومین روز از اجلاس مدیران پرستاری کشور که با حضور دستیار رییس جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی در مشهد مقدس برگزار شد، با بیان اینکه کمبود پرستار یک‌ مساله جهانی است، اظهار کرد: در جهان ۲۸ میلیون نفر کادر پرستاری مشغول خدمت رسانی هستند، اما نیاز جهان ۳۴ میلیون پرستار است، یعنی با کمبود ۶ میلیون پرستار در جهان مواجه هستیم، از این رو سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که گسترش خدمات سلامت از حوزه پرستاری تعمیق بیشتری پیدا کند تا عدالت در سلامت، محقق شود.

وی با تاکید بر اینکه موضوع عدالت در سلامت از اولویت های وزارت بهداشت محسوب می شود، افزود: عدالت در سلامت به معنای دسترسی آسان و ارزان مردم به خدمات باکیفیت و ایمن است.

عبادی ادامه داد: میانگین سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی در اکثر کشورهای جهان ۸ درصد است، این شاخص در برخی کشورهای پیشرفته به ۱۱ درصد نیز می ‌رسد، اما در کشور ما ۳ تا ۵ درصد بوده است. در دوره کرونا که نگاه ویژه ‌ای به حوزه سلامت شد، این عدد افزایش پیدا کرد و اکنون به ۳ تا ۴ درصد از سهم تولید ناخالص ملی رسیده است.

انسان سالم محور توسعه پایدار است

وی با بیان اینکه انسان سالم محور توسعه پایدار است، تصریح کرد: حوزه سلامت در توسعه هر کشوری اهمیت دارد. در 100 سال گذشته نگرانی جامعه بشریت محدود به سلامت جسمانی بود، اما بعد از توسعه فناوری‌ ها و سرعت بیش از حد زندگی روزمره، به تدریج موضوعاتی مانند سلامت روان، سلامت اجتماعی و معنوی نیز مورد توجه قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در کنار سلامت جسمانی، سلامت روان نیز از جمله موضوعاتی است که اگر به آن پرداخته نشود، جهان در یمرز بحران قرار می ‌گیرد.
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه در زمینه در دسترس بودن و ارزان بودن خدمت موانعی وجود دارد، خاطرنشان کرد: یکی از رویکردهایی که کشورها به کار گرفته‌ اند، استفاده از نیروهای چندکاره است. پرستاران این قابلیت را دارند که بر اساس برنامه ‌های درسی‌ شان در حوزه‌ های پیشگیری، ارتقای سلامت، مراقبت و درمان و توانبخشی مشارکت کنند. برای مثال، در کشورهای حوزه اسکاندیناوی اولین مراجعه مردم به پرستاران است و برآوردها نشان داده ۸۵ درصد خدمات اولیه سلامت توسط این نیروها قابل انجام است.

وی با بیان اینکه در سال های اخیر، پرستاری در منزل توسعه خوبی نداشته است، یادآور شد: البته در دولت سیزدهم در برنامه هفتم توسعه به پوشش بیمه‌ ای خدمات پرستاری در منزل اشاره شده است که امید می‌ رود وضعیت را بهبود بخشد‌.

عبادی درباره آمار پرستاران فعال در کشور، تصریح کرد: در حوزه درمان و مراقبت گروه پرستاری، ۲۳۰ هزار نفر در مراکز درمانی فعال هستند و این عدد در بین جمعیت ۵۵۰ هزار نفری کارکنان وزارت بهداشت قابل توجه است، بنابراین پرستاران می‌ توانند در سنجه‌ های مختلف نظام سلامت اثرگذار باشند و رضایت آنها نیز به رضایت گیرندگان خدمت منجر می ‌شود.

وی با بیان اینکه جمعیت پرستاران به لحاظ تعداد بعد از جمعیت معلمان در آموزش و پرورش دومین رتبه را در کشور دارد، بیان کرد: براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب، بی توجهی به پرستاری، بی توجهی به سلامت جامعه است و این موضوع نگاه ما به پرستاری را ویژه ‌تر می‌ کند و دغدغه ما در رابطه با سلامت مردم را افزایش می‌ دهد. از سوی دیگر پرستاران نقش های متنوعی در نظام سلامت ایفا می کنند و با توجه به اینکه تا ۳۰ سال آینده یک چهارم جمعیت سالمند می ‌شوند، جایگاه آنها در نظام سلامت باید ارتقا پیدا کند.

معاون پرستاری وزارت بهداشت با اشاره به اینکه در رشته ‌های پرستاری، اتاق عمل و فوریت ‌های پزشکی سالانه ۱۵ هزار نفر در گروه پرستاری تربیت می ‌شوند، خاطرنشان کرد: درحال حاضر، در دانشگاه های علوم پزشکی کشور ۱۳ رشته کارشناسی ارشد پرستاری وجود دارد که شامل مراقبت‌ های ویژه کودکان و نوزادان، اورژانس، سلامت جامعه، سلامت روان، پرستاری و سایر رشته هاست.

نقش پررنگ بانوان در حرفه پرستاری

وی با اشاره به نقش پررنگ بانوان در حرفه پرستاری، بیان کرد: در دنیا ۹۰ درصد پرستاران را بانوان و ۱۰ درصد را آقایان تشکیل می‌ دهند، اما در کشور ما پذیرش دانشجویان مرد افزایش یافته و ۷۵ درصد پرستاران، زن و ۲۵ درصد آنها، مرد هستند.

عبادی افزود: جمعیت بزرگ بانوان در این حرفه نشان از تاثیرگذاری زنان در اجتماع دارد و نیاز به توجه خاص به این گروه را بیشتر می‌ کند.

وی گفت: ماهیت شغل پرستاری، سخت و دشوار است، زیرا خدمت پرستاری لحظه ای متوقف نشده و مراقبت از بیمار در شیفت های پی در پی ادامه دارد.

معاون پرستاری وزارت بهداشت در ادامه سخنانش ضمن قدردانی از تلاش های ارزشمند دستیار رییس جمهور در پیگیری حقوق و آزادی ‌های اجتماعی، در زمینه پیگیری فرآیند نگارش لایحه حمایت مادی و معنوی از پرستاران، گفت: این لایحه به انجمن ‌های پرستاری ارسال شده و در این زمینه نیاز به حمایت بیشتری داریم.

وی گفت: امیدواریم پس از تدوین لایحه نهایی و چکش کاری آن در وزارت بهداشت، از ظرفیت‌ های نهاد ریاست جمهوری برای ابلاغ آن نیز بهره ببریم تا خدمات سلامت توام با حفظ کرامت مردم و پرستاران، با کیفیت بالا به جامعه ارائه شود.