اکبری: تحقق امنیت درون‌زا در خلیج فارس با همگرایی منطقه‌ای شدنی است

عابد اکبری کارشناس مسائل منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری علم و فناوری آنا با تبریک فرارسیدن دهم اردیبهشت روز ملی خلیج فارس اظهار کرد: در طول تاریخ همواره خلیج فارس بستر ایجاد فرصت‌هایی در مواقع تنگنا بوده، چون حاکمان ایران به دلیل اینکه مدام در شمال و غرب کشور و یا شرق کشور درگیر جنگ بودند به سمت خلیج فارس گرایش پیدا می‌کردند تا از این طریق نیاز‌های کشور را تأمین و از تنگنا خارج شوند؛ بنابراین خلیج فارس برای ما یک پیشینه نجات‌بخش و فرصت‌ساز دارد.

وی افزود: امروز نگاه به خلیج فارس کاملاً متفاوت است و خارج از کلیشه‌های رایج باید تأکید کنم که این منطقه فرصت‌ها و تهدیدات بسیاری را در خود جای داده است به عبارت بهتر جمهوری اسلامی ایران با همسایگان خود در خلیج فارس فرصت‌ها و تهدیدات مشترکی را دارد که اگر اینها به درستی احصا شوند به‌راحتی می‌توانند زمینه‌ساز همکاری‌های فی‌مابین ایران با این کشور‌ها شود.

این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: در خلیج فارس تضاد منافع بسیاری وجود دارند که این تضاد منافع منجر به تشدید تنش‌ها شده است؛ اما باید در نظر داشت در کنار تضاد منافع، اشتراک منافع هم وجود دارند که می‌توان روی اینها تمرکز داشت.

اکبری با بیان اینکه خلیج فارس با معمای امنیت روبه‌روست، گفت: در کنار چالش‌های زیست‌محیطی و تنش‌های مرزی، حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای نوعی معمای امنیت در خلیج فارس را پیچیده‌تر از قبل کرده و روز به روز هم بر پیچیدگی معمای امنیت افزوده می‌شود.  

اکبری به ضرورت همگرایی بیشتر میان کشور‌های حاشیه خلیج فارس اشاره و در این باره تأکید کرد: این منطقه هاب انرژی دنیاست و به واسطه این نقش می‌توان همکاری‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، زیست‌محیطی و در آخر همکاری‌های امنیتی را بدون حضور قدرت‌های خارجی توسعه داد.

وی با اشاره به چالش هویتی کشور‌های عرب خلیج فارس اشاره کرد و گفت: با وجود اینکه تمامی اسناد و مدارک اثبات می‌کند از گذشته تا به امروز نام این منطقه خلیج فارس بوده ولی کشور‌های عربی خلیج فارس به دلیل چالش هویتی که با آن روبه‌رو هستند، تلاش می‌کنند با جعل نام برای خود هویتی رقم بزنند و هویت‌سازی کنند.

این کارشناس مسائل منطقه در این رابطه افزود: به هر حال ایران از همان ابتدا دارای دولت – ملت بوده است و این موضوع ریشه تاریخی دارد؛ بنابراین فرآیند دولت – ملت‌سازی در کشور ما طی شده ولی این فرآیند به طور ریشه‌ای، تاریخی و مفهومی در کشور‌های عرب منطقه خلیج فارس طی نشده و به همین دلیل اینها با چالش هویتی مواجه هستند.

اکبری در بخش دیگری از این گفت‌وگو به شکل‌گیری ائتلاف‌های منطقه‌ای برای تأمین امنیت خلیج فارس اشاره کرد و گفت: بعد از عملیات طوفان‌الاقصی کشور‌های عرب خلیج فارس متوجه شده‌اند که برای تأمین امنیت نمی‌توان به رژیم صهیونیستی اتکا کرد و به همین دلیل اینها امنیت درون‌زا و همگرایی منطقه‌ای را در پیش گرفته‌اند.  

وی افزود: امروز یکی از مهمترین چالش‌های خلیج فارس چالش زیست‌محیطی است و هر روز هم در حال گسترش است؛ بنابراین اگر کشور‌های منطقه فهم درستی از این چالش داشته باشند و آن را چالش همه کشور‌ها بدانند می‌توانند این موضوع را به همگرایی منطقه‌ای تبدیل کنند. به باور من از این مسائل کوچک می‌توان اتفاقات مثبت بزرگ را رقم بزند.

این کارشناس مسائل منطقه در پایان با بیان اینکه امروز مهمترین و اصلی‌ترین عامل ناامنی در خلیج فارس تمرکز و حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای است، گفت: به باور من کشور‌های منطقه خلیج فارس پی برده‌اند که باید همگرایی را جایگزین اتکا به توان نظامی بازیگران فرامنطقه‌ای کرد و از رهگذر همگرایی است که همکاری‌های اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست‌محیطی رقم خواهد خورد و منافع ملی و مشترک بازیگران منطقه‌ای تأمین می‌شود.