ایمنی جرثقیل زنجیری به چه عواملی وابسته است؟

به گزارش گروه بازار خبرگزاری علم و فاوری آنا، جرثقیل زنجیر، یکی از ابزارهای حیاتی در صنعت، برای جابه‌جایی و بالا و پایین آوردن بارهای سنگین مورداستفاده قرار می‌گیرد. استفاده از این دستگاه‌، به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های اصلی در محیط‌های کاری، می‌تواند به کاهش آسیب‌های جسمانی و ایجاد شرایط کاری ایمن کمک کند.

این مقاله به بررسی عواملی که بر ایمنی جرثقیل‌های زنجیری تأثیر می‌گذارند، می‌پردازیم. باتوجه‌به نیازهای محیط کاری و راه‌حل‌های مناسب برای بالا و پایین آوردن بارهای سنگین، به بررسی تأثیرات مواردی مانند تعمیر و نگهداری منظم، آموزش و تجربه کاربران، شرایط محیطی، بار و محموله و رعایت استانداردها و مقررات ایمنی می‌پردازد.

در ادامه، شما با معیارها و عواملی که باید در نظر گرفته شوند تا جرثقیل‌های زنجیری ایمن و کارآمد انتخاب شود، آشنا خواهید شد. همچنین، ما به معرفی برندها، بررسی ویژگی‌ها و امکانات آنها پرداخته و به شما کمک خواهیم کرد تا انتخابی هوشمندانه‌تر برای خرید جرثقیل‌های زنجیری یا بالابرهای زنجیری داشته باشید.

تعریف جرثقیل زنجیری، راهنمای کامل

جرثقیل زنجیری از جمله ابزارهای حیاتی در صنعت حمل‌ونقل هستند که برای بالا و پایین آوردن بارهای سنگین از طریق یک زنجیر استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها از دوچرخ دنده تشکیل شده‌اند که دارای زنجیر درون آنها هستند. زنجیر هنگام کشیده‌شدن، چرخ‌ها را به حرکت در می‌آورد و با استفاده از قلاب، بارهای مختلف را بلند می‌کند.

یکی از ویژگی‌های بارز جرثقیل‌ها و بالابرهای زنجیری این است که می‌توانند با وصل‌شدن به کیسه‌های زنجیری یا قلاب‌های بالابر، بار را به طور یکنواخت به سمت بالا و پایین حرکت دهند. در ایران، این انواع جرثقیل‌ها به‌عنوان جرثقیل کارگاهی، جرثقیل دستی، جرثقیل سقفی یا بالابر سقفی شناخته می‌شوند.

جرثقیل‌های زنجیری، معرفی و انواع

در دنیای جرثقیل زنجیر، انواع مختلفی وجود دارد که هر کدام دارای ظرفیت مشخصی برای حمل و جابه‌جایی بار هستند. این انواع شامل جرثقیل ۲ تن زنجیری، جرثقیل ۳ تن زنجیری، جرثقیل ۵ تن زنجیری و ... خواهند شد. هر کدام از این جرثقیل‌ها ویژگی‌ها و کارایی منحصربه‌فردی دارند.

به‌علاوه، جرثقیل‌های زنجیری به‌طورکلی به دودسته سقفی و بلبرینگی تقسیم می‌شوند. نوع بلبرینگی از عمر مفید و مقاومت بیشتری نسبت به نوع سقفی برخوردار است.

در بازار، جرثقیل‌های زنجیری چهارکاره نیز موجود است. این نوع جرثقیل‌ها همراه با ترولی سقفی عمل می‌کنند و بر روی ریل‌های سقفی حرکت می‌کنند. این جرثقیل‌ها به‌خصوص برای کارخانه‌ها و کارگاه‌های کوچک با ظرفیت کمتر از پنج‌تن مورداستفاده قرار می‌گیرند. اگرچه بعضی از جرثقیل‌های دستی تا ظرفیت ۲۰ تن نیز وجود دارند، اما باید توجه داشت که سرعت بارگیری و جابه‌جایی آنها کمتر است.

جرثقیل‌های زنجیری، کاربردها و امکانات

جرثقیل‌های زنجیری به طور گسترده در صنایع مختلف برای جابه‌جایی و بارگیری استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها از موارد زیر بهره می‌برند:

• جابه‌جایی و ترازکردن محیط با انتقال دستگاه‌ها
• استفاده در مسیرهای سیال در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها برای انتقال پالت، ابزار و غیره
• نگهداری قطعات مختلف برای جوشکاری و پوشش‌دهی
• جابه‌جایی و بارگیری در فرایندهای حساس مانند رنگ‌کاری و اتاق‌های سندبلاست
• انتقال لوازم و قطعات بر روی دستگاه‌های صنعتی مانند تراشکاری، فرز تراش و سنگ محور
• جداسازی قطعات قفل‌شده در محیط‌های کارگاهی کوچک
• کمک به تعادل در استفاده از ماشین‌آلات تخصصی مانند دریل‌کاری

استفاده از جرثقیل‌های زنجیری در این موارد باعث سهولت و بهره‌وری بالا در فرایندهای صنعتی می‌شود.

بالابرهای زنجیری، مفهوم و کاربردها

بالابر زنجیری یا وینچ زنجیری، با وزن سبک و ابعاد کوچک خود، در صنایع مختلف کاربرد دارد و می‌تواند مانند جرثقیل‌های زنجیر، بارهای مختلفی را جابه‌جا کند. این تجهیزات باتوجه‌به شرایط کارگاه، دارای کاربردهای متنوعی هستند و بر اساس محیط نصب، نوع و حجم استفاده، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.

دو نوع اصلی بالابرهای زنجیری شامل بالابرهای زنجیری برقی و دستی هستند. درحالی‌که بالابرهای زنجیری برقی دارای موتور هستند، نوع دستی این‌گونه ویژگی را ندارند. استفاده از بالابرهای زنجیری برقی بسیار ساده است، برای استفاده کافی است یکی از زنجیرها را به بار متصل کنید.

برای اتصال، قلابی که در انتهای زنجیر قرار دارد را به بار متصل کنید. سپس زنجیر به طور الکتریکی بار را جابه‌جا می‌کند. این دستگاه به شما امکان می‌دهد تا بار را با کمترین تلاش به‌صورت افقی منتقل کنید. ازآنجاکه نام آن نیز مشخص است، برای جابه‌جایی و بالابردن اجسام در کارگاه‌ها استفاده می‌شود.

وینچ زنجیری سامسونگ کره جنوبی یکی از بهترین گزینه‌های بالابرهای زنجیری موجود در بازار محسوب می‌شوند. شرکت سامسونگ با ساختاری عالی توانسته بهترین جرثقیل را تولید کند که از کیفیت بالایی برخوردار است و عملکرد حرفه‌ای دارد.

ویژگی‌های وینچ زنجیری سامسونگ شامل نگهداری آسان‌تر، مقاومت بالا، حرکت عمودی بدون انحراف و کاربری عالی در صنایع کوچک و متوسط است.

نکات ایمنی استفاده از جرثقیل و بالابرهای زنجیری

در ادامه، به نکات و عواملی که برای ایمنی جرثقیل‌های زنجیری مهم هستند می‌پردازیم.

در هنگام تشخیص هر گونه عملکرد غیرعادی، باید بلافاصله کلید اصلی را خاموش کنید و همواره لیمیت سوئیچ‌ها را بررسی کنید. قبل از بلندکردن بار، باید از ایمنی قلاب و صحیح جاافتادن آن اطمینان حاصل کنید. توصیه می‌شود که هنگام بلندکردن بار و تخلیه آن، از حرکت بالابر به‌صورت استاندارد استفاده کنید.

تعداد حداکثر سوئیچینگ در هر سیکل کاری برای هر حالت بالابری، از 3 عدد بیشتر نباید باشد. قبل از بلندکردن بار، زنجیر قلاب‌های هنگر باید برای جلوگیری از پیچش یا گره، کنترل شوند. از بلندکردن بار با زاویه خودداری کنید و قلاب بالابر باید همواره عمود بر بار قرار داشته باشد.

در بالابرهای زنجیری، اطمینان حاصل کنید که زنجیر کیسه قلاب در حالت تابیده قرار نگیرد. هنگام استفاده از بالابر، تاحدامکان از نوسان بار جلوگیری کنید و ایمنی را حفظ کنید.

بعضی از جرثقیل‌ها مانند جرثقیل‌های سقفی و دروازه‌ای مجهز به سیستم Over Load مکانیکی هستند که در صورت وجود بار بیش از ظرفیت دستگاه، جلوی ورود فشار به گیربکس را می‌گیرند. به همین دلیل توصیه می‌شود که حتی در صورت وقوع هر حالتی که ممکن است منجر به فعال‌شدن سیستم Over Load شود، خودداری کنید.

هنگام بالابردن یا پایین آوردن بار، باید از موارد زیر اطمینان حاصل کنید:

• مسیر حرکت بار باید آزاد از کابل، لوله و سایر موانع باشد و ارتفاع کافی برای بالابری وجود داشته باشد.
• هیچ‌کدام از پایه‌های اسلینگ نباید در حالت آزاد باشند.
• هیچ فردی نباید همراه با بار حمل شود.
• اسلینگ‌ها نباید در تماس با مواد خورنده یا اسیدی قرار گیرند.
• در صورت کار در محیط‌های با دمای بیشتر از ۵۰ درجه سانتیگراد، توصیه‌های تولیدکننده باید رعایت شود. (بهتر است برای محیط‌های خاص از اسلینگ‌های مخصوص استفاده شود.)

بازرسی و بررسی اسلینگ‌ها

بازرسی و بررسی اسلینگ‌ها جهت تشخیص آسیب‌هایی که ممکن است عملکرد مناسب آن‌ها را مختل کند، ضروری است و شامل موارد زیر می‌شود:

• بررسی رشته زنجیرهای دفرمه و آسیب‌دیده
• بررسی تغییر شکل سیم (پیچیده‌شدن، له‌شدگی و...)
• بررسی آسیب‌دیدگی گیره‌ها و بسته‌ها
• کنترل سایش بیش از حد مجاز
• بررسی خوردگی
• بررسی آسیب‌دیدگی حرارتی (تغییر شکل در اثر حرارت زیاد)
• زمان تعویض زنجیرها زمانی است که گام زنجیر به اثر کشش 7 درصد افزایش یافته و قطر مفتول نیز 1 درصد کاهش یافته باشد.

در حین استفاده از دستگاه، اپراتور باید از انجام کارهای زیر خودداری کند:

• خوردن و آشامیدن
• خوابیدن
• توجه‌نکردن به موارد دیگر
• شوخی‌کردن
• استفاده از داروهای مسکن، خواب‌آور و سکرآور

پس از حمل بار و اتمام کار، باید موارد زیر را در نظر داشت:

• متوقف کردن جرثقیل و قراردادن بار روی زمین
• جداکردن بار از قلاب جرثقیل و بازکردن اسلینگ‌ها
• بالابردن قلاب تا به حد محدودکننده بالایی
• خاموش‌کردن تمام فرمان‌ها

جمع‌بندی

جرثقیل‌های زنجیری به دلایل مختلفی از جمله طراحی، نگهداری و شرایط کاری مختلف وابسته هستند. ایمنی و عملکرد بهینه این دستگاه‌ها بستگی به عوامل زیادی دارد که شامل استانداردهای ایمنی، تجهیزات جانبی مورداستفاده، آموزش و آگاهی کاربران و نگهداری منظم می‌شود. برای جلوگیری از حوادث و تضمین ایمنی در محیط کار، لازم است تمام این عوامل به‌طورجدی موردتوجه قرار گیرند. این اقدامات به کاربران کمک می‌کند تا از ابزاری که از آنها استفاده می‌کنند به طور کامل آگاهی داشته باشند و از طریق رعایت استانداردهای ایمنی، محیط کار را برای خود و دیگران ایمن‌تر کنند.