راز ماندگاری آثار هنری خلاقیت و ابداع است/ هنرمند باید مهر و امضای خودش را داشته باشد

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نفیسه اسماعیلی- «مسعود راستین» خواننده و هنرمند موسیقی و آواز در زمینه مسائل اجتماعی و عرفانی است که در حال تولید و انتشار آثار ملی و میهنی فعالیت می کند. وی معتقد است صاحب نظران و صاحبان سبک و موسیقی دانان ما احساس سرخوردگی و بی میلی در تولید آثار ماندگار و تاثیر گذار دارند و مدت زمان طولانی است که خاموش شده اند و سر در گریبان خویش کرده‌اند.

راستین که در یک محیط فرهنگی پرورش یافته و با توجه به اینکه هر دو پدربزرگش صدای خوشی داشتند و به صورت سنتی آواز می‌خواندند، گوش او هم به این نوا‌ها آشنا شده، وی در نوجوانی استعداد ذاتی‌ در زمینه آواز داشته و به خاطر عشق و علاقه‌ای که به ادیبات و شعر و موسیقی و آواز خواندن داشته، هر از گاهی کاری را برای خود تولید می‌کند. راستین همیشه در طلب یک استاد و یک راهبر بود و سر کلاس چند استاد موسیقی و آواز حاضر شد و مشغول یادگیری شد ولی می گوید که متاسفانه آن چیزی را که به دنبالش بوده، نیافته و آن استادی که بتواند در این مسیر پر خطر و حساس مرا حمایت و راهبری کند، پیدا نکرده تا این که تصمیم گرفته به صورت خودآموز به یادگیری ادامه دهد…

وی  در سن چهل سالگی با فرید حامدی و شرکت بین‌المللی پیکادو آشنا شد و نقطه عطف فعالیتش از همان آشنایی شکل گرفت. مشروح این گفت‌وگو را می خوانیم:

شما اثری در مورد جنگ و شهدا منتشر کردید کمی در مورد آن صحبت کنید.

در تمام جوامع انسانی از ازل تا ابد با هر آیین و مذهبی، با هر زبان و گویشی، افرادی که از آرامش، خون و فرزندان خود برای حفظ آرامش، امنیت، آزادی و سربلندی وطنشان می‌گذرند قابل ستایش هستند. من این اثر را به تمام شهدایی که از گذشته تاکنون برای حفظ ارزش‌های وطن جنگیدند تقدیم کردم. هرچند نمی‌توان با انتشار این آثار ذره‌ای از دینی که بر گردنمان است را ادا کنیم؛ و جای تاسف دارد زمانی که اثری در جهت یادآوری هدف این بزرگواران منتشر می‌شود نه تنها هدفشان یادآور نمی‌شود بلکه به سازندگان این آثار بر چسب‌های مختلفی زده می‌شود. باتوجه به اینکه زمانیکه این مردان بزرگ جان بر کف نهادند اهداف سیاسی را دنبال نمی‌کردند و برای وطن و حفظ آن پا به عرصه نبرد گذاشتند.

این اثر را خواندم که به خودم و تمام هموطنانم یادآور شوم که هدف از شهادت این عزیزان چیزی غیر از این است که می‌پنداریم. رسالتی که بر دوش داریم بسیار سنگین است و فقط با گذاشتن نام این شهدای بزرگ بر کوچه وخیابان دینی ادا نمی‌شود. این مهم در سطور و در یک اثر هنری نمی‌گنجد، بلکه حرکت در موازات اهداف مقدس این عزیزان است که گره از امور باز می‌کند، نه فقط استفاده از نام شهدا. صحبت را با کلامی از بزرگ مرد ایران زمین شهید باکری به پایان می‌رسانم. دعا کنید شهید شوید. بعداز جنگ، رزمندگان به سه دسته تقسیم می‌شوند دسته اول به گذشته خود پشت کرده و از آن پشیمان می‌شوند. دسته دوم با برگزیدن راه بی تفاوتی در زندگی مادی غرق می‌شوند و همه چیز را فراموش می‌کنند. دسته سوم کسانی هستند که به اصول خود پایبند بوده واز غصه دق می‌کنند.

چرا بیشتر آثار موسیقی سفارشی شده است؟

به نظر من یکی از مواردی که سبب سفارشی شدن آثار موسیقی شده است این است که اکثریت اهالی موسیقی بیشتر دید مادی به تولید دارند در نتیجه گاهی تهیه کنندگان موسیقی هم از این موقعیت به نفع خود استفاده کرده و برای رسیدن به اهداف شخصی خودشان آثاری مطابق میل و سلیقه خود سفارش می‌دهند. در این وادی هنرمند از بیان احساسات و اهداف خود دور می‌شود و ناگزیر به تولید آثاری می‌پردازد که مبتنی بر خواسته‌های یک سویه خواهد بود. اضلاع مختلفی در حوزه تولید آثار را از دست می‌دهد به نوعی تک قطبی می‌شود و در ادامه راه خلاقیت خود را از دست می‌دهد. بخش‌های خصوصی با ورود به سرمایه گذاری در موسیقی و مشخص کردن اهداف متفاوتی می‌توانند از سفارشی شدن آثار موسیقی جلوگیری کنند.

چرا خوانندگان امروزی دچار تکرار و تقلید شده اند؟

برخی از خوانندگان امروزی به لحاظ سطحی نگری و عدم نگرش طولانی مدت و عمیق به دنبال یک شبه مشهور شدن و مطرح شدن هستند به همین دلیل به تقلید از صدا و آثار صاحبان سبک روی می‌آورند که مورد استقبال عموم قرار گرفته اند غافل از اینکه راز ماندگاری و مورد قبول واقع شدن این آثار علم و آگاهی، ابداع وخلاقیت و ریشه دار بودن صاحب این گونه آثار است و نه فقط صدای خوش. خوانندگان امروز ما باید به این جمله ایمان داشته باشند که هر شخصی در این جهان صاحب اثر انگشت خودش است و کپی کردن اثر انگشت دیگری به هیچ کار نمی‌آید.

به عنوان مثال کسی که قصد ساخت عمارت و برجی را دارد باید بر پایه علم و آگاهی و دانش معماری این ساختمان را بناگذاری کند و اصول و قوانین ساخت و ساز را رعایت کند تا برجی ساخته شود که سالیان سال برپا باشد و مورد استفاده چندین نسل آینده باشد و نمی‌تواند با تقلید از ظاهر این بنا، یک عمارتی بدون فونداسیون و غیر اصولی بسازد که این کار نه تنها نتیجه‌ای ندارد بلکه محکوم به فنا و فرو ریختن است.

چطور در حوزه موسیقی می‌توانیم خلاقیت، مهر و امضای خودمان را داشته باشیم؟

همانطور که در سوال قبل بیان کردم که هرفردی اثر انگشت منحصر به فرد خود را دارد پس افرادی که دارای هدف و نگرش خاص خود باشند و جویای خلاقیت ابتدا زمانه خویش را می‌شناسند. نیاز‌های امروز و آینده جامعه را بررسی می‌کنند و به دنبال کسب علم و سواد در زمینه‌های مربوطه می‌پردازند. کسی که به دنبال خلق اثری منحصر به فرد است باید سبک‌های مختلف  و آثار بزرگان و موزیسین‌های پیشین و ملل مختلف را مورد بررسی قرار داده و به این بینش برسد که علل ماندگاری و موفقیت ایشان در زمینه هنر و موسیقی چه بوده و با تحقیق، مطالعه و کسب علم در کنار تجربه می‌توان اثر یا آثاری با خلاقیت و مهر و امضای شخصی تقدیم جامعه موسیقی کرد که موثر و ریشه دار باشد.