بررسی میزان تاثیرگذاری مالیات بر سیگار در روند کاهش مصرف/ مالیات، دود سیگار ایرانی‌ها را خاموش می‌کند؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، به گفته علی اکبر سیاری،‌ معاون وزیر بهداشت، ۷۰ درصد از افراد سیگاری، مصرف مواد دخانی و سیگار را از دوره نوجوانی آغاز می‌کنند برهمین اساس سالانه ۶ میلیون نفر در دنیا بر اثر مصرف سیگار می‌میرند و به عبارتی سیگار هر ۸ ثانیه جان یک انسان را می‌گیرد به همین خاطر ایران در زمینه کنترل مصرف دخانیات ۶ استراتژی دارد که تاکنون ۵ استراتژی را اجرا کرده است و مطرح شدن ششمین استراتژی که افزایش مالیات بر سیگار بود در کمیسیون مربوطه مورد تحسین قرار گرفت.

سیاری مضرات مصرف سیگار را متوجه افراد مصرف کننده و افراد در معرض دود سیگار، می‌داند و می‌گوید: به همین دلیل مصرف سیگار و دخانیات در اماکن عمومی ممنوع است زیرا این جزء حقوق هر فرد است که در محیطی سالم حضور داشته باشد که باید تمام انسان‌ها به آن توجه داشته باشند و کشورهای دنیا نیز آن را به قانون تبدیل کنند.

او همچنین با اشاره به قانون ممنوعیت مصرف مواد دخانی در اماکن عمومی در ایران اضافه می‌کند: این قانون بسیار مناسب است زیرا بر اساس گزارش‌های ارائه شده در مجمع جهانی بهداشت در ژنو، مادرانی که در دوران حاملگی سیگار مصرف می‌کنند، دو تا سه برابر بیشتر از مادران سالم در معرض سقط جنین قرار دارند.

بر این اساس؛ محققان معتقدند بیش از ۴ هزار ماده شیمیایی در سیگار موجود است که ۴۰ ماده شیمیایی موجود در سیگار، سرطان‌زا است به طوری که اگر فردی به طور مداوم ۲۰ سال سیگار مصرف کند، عمر آن فرد ۲۰ تا ۲۵ سال کوتاهتر می‌شود.

وضع مالیات بر خرده فروشی مواد دخانی

غلامرضا حیدری،‌ رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به تجربه دنیا در زمینه کاهش مصرف دخانیات به خبرنگار آنا می‌گوید: افزایش قیمت سیگار به وسیله وضع مالیات بر هر نخ می‌تواند راهکار مناسبی برای کاهش مصرف سیگار باشد که باید این مالیات بر قیمت خرده فروشی وضع شود که این پول از این طریق به خزانه دولت بر می‌گردد و در برنامه مبارزه با دخانیات هزینه می‌شود.

او معتقد است اگر مالیات بر سیگار در در این کشورها حدود 10 درصد افزایش پیدا کند، می‌تواند تا 10 درصد از میزان مصرف سیگار در جامعه کاهش دهد و براساس معاهده جهانی کنترل دخانیات یکی از راهکارهای اصلی پیشنهادی برای قوانین و اجرا افزایش قیمت و مالیات بر سیگار است.

رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به برنامه‌های کاهش مصرف دخانیات در کشور می‌گوید: باید از درآمد حاصل از مالیات بر سیگار برای گسترش و توسعه شبکه‌های بهداشتی، ارائه اقدامات ترک دخانیات در سراسر کشور، مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر و اجرای برنا‌مه‌هایی از سوی وزارت ورزش و تربیت بدنی استفاده کرد.

زنان و مردان پا به پای هم قلیان مصرف می‌کنند

حیدری میزان مصرف سیگار زن و مرد را در نقاط مختلف کشور بدون تفاوت می داند و ادامه می‌دهد: طبق آخرین آمار حدود 20 درصد از مردان و حدود 2 درصد زنان به شکل روزانه سیگار مصرف می‌کنند اما این رقم برای مصرف قلیان کاملا متفاوت است زیرا مصرف قلیان در بین زنان و مردان یکسان است، به طوری که 25 درصد از زنان و 25 درصد از مردان قلیان مصرف می‌کنند. زنان هفته‌ای یک بار قلیان مصرف می‌کنند و این نشان می‌دهد که قلیان در شرایط راحت‌تر و در دسترس‌تر برای زنان وجود دارد.

او با تاکید بر اینکه باید برای آگاه سازی در مورد مضرات قلیان تلاش کرد، عنوان می‌کند: متاسفانه عده زیادی تصور می‌کنند مصرف قلیان یک رفتار بهداشتی در برابر مصرف سیگار است که اتفاقا باور اشتباهی است و تحقیقات علمی نشان می‌دهد که مواجهه با دود قلیان، ۱۰۰ برابر مصرف سیگار زیان آور است.

رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه برای جلوگیری از عرضه مواد دخانی باید راهکارهای دیگری را دنبال کرد، می‌افزاید: تمامی مصوباتی که در قانون ذکر شده باید به صورت همزمان اجرا شود زیرا اگر مالیات بر سیگار را به دقت انجام دهیم اما به سایر موارد قانونی برای کاهش دخانیات توجهی نکنیم مسلما موفق نخواهیم شد. برای مبارزه با دخانیات باید همزمان علی‌رغم درمان به پیشگیری از مصرف دخانیات نیز توجه کرد. همچنین باید برای افراد نقض کننده قوانین نیز جریمه و مجازات در نظر گرفت. عرضه دخانیات نباید در هر مکان و دکه‌ای به راحتی در اختیار افراد قرار گیرد بلکه باید به سن مراجعان و خریداران سیگار نیز توجه شود.

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با اشاره به تجربیات سایر کشورها می‌گوید: در بسیاری از کشورهای پیشرفته افراد سیگاری باید حق بیمه‌ای بیشتر از افراد غیر سیگاری پرداخت کنند زیرا اگر هزینه‌های درمان، غیبت از کار، دارو، آزمایشگاه و مرگ زودرس افراد را در نظر بگیریم، مصرف دخانیات روزانه حدود 120 میلیارد تومان هزینه بر اقتصاد کشور تحمیل می‌کند که تمام این هزینه‌ها از جیب 85 درصد افراد غیر سیگاری جامعه تامین می‌شود.

ساماندهی عرضه دخانیات و اجرای برنامه کنترل قاچاق

خسرو صادق نیت، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت از اجرای برنامه وزارت بهداشت برای ساماندهی عرضه دخانیات و اجرای برنامه کنترل دخانیات خبر می‌دهد و به خبرنگار آنا می‌گوید: ساماندهی عرضه دخانیات و اجرای برنامه کنترل قاچاق از جمله برنامه‌های امسال این وزارتخانه است و ساده‌سازی پاکت‌های سیگار نیز با توجه به تاکید سازمان جهانی بهداشت در دستور کار قرار گرفته است.

وی در مورد هزینه‌کرد درآمد حاصل از مالیات سیگار توضیح می‌دهد: با اجرای قانون مالیات بر سیگار به دنبال درآمدزایی و کسب درآمد نیستیم بلکه هدف اصلی کاهش مصرف سیگار و دخانیات در کشور است. البته در صورت اخذ مالیات از سیگار حدود 1700 میلیارد تومان درآمد برای دولت کسب درآمد می‌شود که می‌توانیم از این درآمد برای کالاهای سلامت محور و اجرای برنامه‌های مبارزه با مصرف دخانیات برنامه‌ریزی کنیم.

تنها مراکز مجوزدار اجازه فروش مواد دخانی دارند

حیدری، رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با انتقاد از به‌روز‌رسانی قوانین کنترل و کاهش مصرف دخانیات در کشور می‌گوید: بر اساس قوانین باید هر 6 ماه یک بار تصاویر روی بسته‌های سیگار تغیر کند که متاسفانه 6 سال است که هنوز این برچسب‌ها عوض نشده است.

صادق نیت، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت نیز در خصوص نحوه ساماندهی مراکز عرضه سیگار می‌گوید: همه مراکزی که خواهان عرضه مواد دخانی هستند باید امسال از وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری شورای اصناف مجوز بگیرند بنابراین تا پایان سال همه مراکز باید نسبت به دریافت مجوز فروش مواد دخانی اقدام کنند زیرا تنها مراکز دارای مجوز، اجازه فروش مواد دخانی را خواهند داشت و مراکز مجوزدار نیز دیگر اجازه نخ‌فروشی سیگار، عرضه سیگار به افراد زیر 18 و نیز فروش سیگار قاچاق را نخواهند داشت.

رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت از تغییرات بسته بندی سیگار خبر می‌دهد: قرار است با همکاری وزارت بهداشت و وزارت صنعت، معدن و تجارت بسته بندی سیگار ساده سازی شود و از رنگ‌ها و تصاویر و نیز شعارهای اغوا کننده و جذاب ترویج کننده مصرف دخانیات جلوگیری شود. همچنین در بسته‌بندی جدید، برند سیگار به صورت ساده و بدون رنگ و کلمات منحرف کننده خواهد بود و باید تصاویر هشداردهنده جدید مورد تایید وزارت بهداشت نیز بر روی بسته بندی های سیگار درج شود.