معجزه 5 جمله‌ای ترامپ برای نابودی داعش

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، مسائل خارجی، معمولاً تأثیر کمتری بر جهت‌گیری‌های سیاسی مردم آمریکا در قیاس با مردمان ساکن اروپا دارد. برای این موضوع، می‌توان تحلیل‌های بسیاری آورد. از فاصله دور جغرافیایی آمریکا با سایر نقاط دنیا تا توسعه تکنولوژیک و سبک غالب زندگی آمریکایی که در دنیا گسترش دارد.

از این بابت، انتخابات سال 2016 را باید انتخاباتی استثنائی دانست. شاید همین وضعیت استثنایی نیز دست آخر به نتیجه‌ای استثنایی و غریب منجر شود.

بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که وقایع مربوط به خاورمیانه به ویژه داعش و نفوذ این جریان به اروپا، در برآمدن دونالد ترامپ نقش داشته است. اندری کوربی، تحلیلگر ای.بی.سی نیوز، هفته گذشته، دقیقا 36 دقیقه از مجموعه 52 دقیقه زمانی که درباره تحلیل انتخابات آمریکا در اختیارش بود را به این موضوع اختصاص داد که چگونه داعش به برجسته شدن گفتمان مربوط به ترامپ کمک کرده است.

شعار اصلی کمیپن انتخاباتی ترامپ یعنی «دوباره آمریکا را با عظمت می‌کنیم» دقیقا ناظر به همین تحولات خارجی انتخاب شده است. ترامپ از ابتدای کمپین انتخاباتی‌اش بارها روی یک موضوع مربوط به سیاست خارجی تاکید کرده و گفته است که پرستیژ بین‌المللی آمریکا در دوران رئیس‌جمهوری باراک اوباما افت پیدا کرده و او قصد دارد، این پرستیژ را به دوران گذشته بازگرداند.

درباره چگونگی کمک داعش به جدی شدن نامزدی ترامپ و صحت آن می‌توان هزاران خط نوشت. اما عجالتا توجه شما را به تاثیر حادثه سن برناردینو و افزایش محبوبیت ترامپ جلب می‌کنم. تقریبا یک هفته پس از این حادثه، همه نظرسنجی‌ها از افزایش محبوبیت 3 تا 8 درصدی ترامپ خبر می‌دادند.

تاثیرات داعش بر افزایش محبوبیت ترامپ هرچه که باشد، باید پرسید برنامه او برای سرکوب این جریان تروریستی چیست؟ پاسخ ترامپ به این سئوال تقریبا مشابه پاسخ‌های عجیب و غریب دیگری است که به سئوال‌های دیگر داده است: «ما باید آن‌ها را بمباران کنیم. باید خانواده‌های آن‌ها را از بین ببریم. باید بمب روی آن‌ها بیاندازیم. باید ریشه‌کنشان کنیم.» همین. البته یک جمله جنجال برانگیز دیگر نیز گفته است: «ما باید درهای آمریکا را به روی مسلمانان ببندیم.» یعنی آمریکا باید مرزهای خود را به روی بیش از 1.3 میلیارد نفر از ساکنان کره زمین مسدود کند.

برای کسانی که اوضاع جهانی را به صورت تخصصی دنبال می‌کنند، این جملات تقریبا هیچ چیزی ندارد. اما برای هواردان او، بسیار تاثیربرانگیز است. حقیقت آن است که ترامپ، بیش از هر نامزد دیگری چه در حزب دموکرات و چه در حزب جمهوری‌خواه تندتر علیه داعش سخن گفته است. 5 جمله فوق، تندتر و تاثیر گذارتر از صدها جمله دیگری است که از ساندرز، کلینتون، کروز و کسیچ شنیده بودیم. اما آیا واقعا این راهکار 5 جمله‌ای می تواند داعش را حذف کند؟

برای پاسخ به این سئوال از یک رویداد آغاز می‌کنیم. سال گذشته، منابع امنیتی ترکیه و مصر به دولت آمریکا اطلاع دادند که «تیرود پاگ» یکی از اعضای سابق نیروی هوایی آمریکا قصد دارد تا وارد سوریه شده و به داعش بپیوندد. پلیس فدرال بلافاصله جلوی خروج وی را از خاک آمریکا گرفت. ما نمی‌دانیم چند نفر دیگه همانند پاگ در آمریکا متوقف شده‌اند. اما از این موضوع مطلع هستیم که دولت آمریکا به کمک دو دولت مسلمان دیگر- یعنی همان‌هایی که ترامپ می‌خواهد مرز آمریکا را به روی آن‌ها ببندد- مانع از خروج پاگ و افراد مشابه احتمالی دیگر شده است. به نظر شما، اجرای سیاست منع ورود مسلمانان به آمریکا، اثری از چنین همکاریی باقی می‌گذارد؟

به سراغ رویداد دیگر برویم. سید فاروق، عامل حملات سن برناردینو که به افزایش محبوبیت ترامپ کمک کرد -و این نامزد جمهوری‌خواه هیچ قصدی برای فراموش کردن این حادثه ندارد- یک شهروند مسلمان آمریکایی به شمار می‌آمد. او یک فرد خارجی نبود که احتمالاً طرح ترامپ مبنی بر ممنوعیت ورود مسلمانان به آمریکا، مانع از اقداماتش شود. او یکی از ماها بود و بین ما زندگی می‌کرد. عاملان حملات پاریس نیز چنین وضعی داشتند. آن‌ها نیز شهروندان اروپایی به شمار می‌آمدند. این موضوعات به خوبی نشان می‌دهد که ترامپ هیچ درک روشن، دقیق و درستی از معضل داعش و دلایل رشد و گسترش آن ندارد. وقتی کسی صورت مسأله را نمی‌داند، می‌تواند راه حل درستی برای آن مسأله بریزد؟

«بمباران شدید داعش.» این جمله حتی می‌تواند به خوبی فاش کند که او از جغرافیای منطقه خاورمیانه و قدرت بمب‌های آمریکا هم اطلاعی ندارد. یعنی ترامپ نمی‌داند که پشت مرزهای سوریه، عراق و لیبی، سرزمین‌های بی صاحب وجود ندارد بلکه کشورهایی با ثبات و با حاکمیت وجود دارند که قطعا حملات آمریکا را بی پاسخ نخواهند گذاشت؟ طبیعتا، افزایش یکباره حملات هوایی به داعش، دقیقا وضعیتی مشابه القاعده برای داعش پدید می‌آورد. آن‌ها خیلی ساده، سوریه و عراق را ترک می‌کنند و به نزدیک‌ترین سرزمین، نقل مکان می‌کنند. آیا ما می‌توانیم همه دنیا را بمباران کنیم؟

یکی از مهمترین سیاست‌های داعش برای یارگیری از میان کشورهای منطقه، انگشت گذاشتن بر ویرانی‌هایی است که مداخله آمریکا در عراق و افغانستان در دوران بوش برای منطقه پدید آورد. اعضای داعش در حال انتقام‌گیری از آن روزگار هستند. حمله گسترده هوایی به داعش، تنها می‌تواند اندک زیرساخت‌هایی که از 10 سال جنگ در عراق و 5 سال جنگ در سوریه جان سالم به در برده‌اند، نابود کند. ویرانی بیشتر یعنی تقویت داعش.

سیاست دوم داعش، یعنی تاکید بر سرکوب مسلمانان در غرب و قالب کردن سبک زندگی غربی بر مسلمانان، راه عضو گیری آن‌ها در میان جوامع غربی بوده است. آیا هیچ برنامه دیگری به جز منع ورود مسلمانان به آمریکا می‌شناسید که چنین در خط سیاست‌ورزی و تبلیغات داعش باشد؟

انتخابات استثنایی سال 2016 آمریکا، شاید نتایج استثنایی داشته باشد. این نتیجه استثنایی اما هیچ کاربرد ماورایی در نابودی داعش نخواهد داشت. راهبرد ترامپ برای نابودی داعش فقط می‌تواند به واکسیناسیون آن‌ها کمک کند. پس نتیجه از حالا مشخص است؛ هیچ گروه تروریستی در حد و اندازه داعش، هرگز با 5 جمله عجیب و غریب از بین نخواهد رفت. نابودی داعش، متکی به معجزه 5 جمله‌ای نیست؛ برنامه، هدف و استراتژی می‌خواهد. هیچ برنامه‌ای چنین گسترده در 5 جمله خلاصه نمی‌شود.