اهمیت نما در طراحی و اجرای ساختمان

گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ اهمیت نما در طراحی و اجرای ساختمان، به عنوان بیرونی‌ترین وجه کالبد ساختمان بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل، گروه‌ها و عوامل تاثیرگذار در حوزه شهرسازی و معماری باید در تلاش باشند تا کالبد ساختمان‌ها و شهر، تجلی هرچه بهتری داشته باشند.

مدیریت شهری و جامعه متخصصین از طریق اتخاذ سیاست‌ها و ضوابط تعیین کننده و چارچوب دهنده از یک سو و شهروندان و سازندگان با تلاش در جهت ارائه الگو‌های جدید نما، از سوی دیگر؛ سعی در بهبود شرایط موجود نما‌های شهری دارند. به گونه‌ای که کالبد شهر هرچند کم و بیش؛ اما به صورت پیوسته در حال نوشدن است.

* سیاست‌های مدیریت شهری در بحث نما

سال‌های اخیر، سیاست‌های مدیریت شهری بر ایجاد انتظام و کیفیت بخشی به نما‌های ساختمان‌های جدید متمرکز شده است؛ اما موضوعی که کمتر به آن پرداخته می‌شود، گرایش به احیا و بازسازی ساختمان‌های قدیمی شهر است. حرکتی که با ریتمی آرام ولی همیشگی در روند نوشدن شهر در جریان است.

اگر بخواهیم در این مسئله دقیق شویم، خواهیم دید که موضوعات و ابعاد مبتلا به این جریان، حتی گسترده‌تر از خلق ساختمان‌های جدید در شهر است؛ چراکه ساختمان‌های جدید الزاماً باید در قالب‌ها و چارچوب‌های تعریف شده امروز، ایجاد شوند؛ اما اینجا مسئله آن دسته از ساختمان‌هایی هستند که فارغ از مسائل حقوقی و ملکی متعددی که دارند، واجد الگو‌های قدیمی‌تر ساخت و ساز بوده که نه تنها به لحاظ کیفیت واجد ارزش نیستند؛ بلکه اغلب، شرایط سازه‌ای و پایداری ساختمان هم به گونه‌ای نیست که امکان ایجاد تغییر در پوسته ساختمان یا تعویض نمای آنها مقدور باشد؛ بنابراین یکی از گزینه‌هایی که همواره برای نمای این نوع ساختمان‌ها مطرح می‌شود، نما‌های الحاقی با مصالح سبک مانند ورق‌های کامپوزیت نما است.

با نگاهی اجمالی به این نما‌ها و ارزیابی معایب و مزایای استفاده از کامپوزیت نما، می‌توان به این موضوع پی برد که حتی در صورت استفاده از باکیفیت‌ترین نوع آنها، باز هم معایب زیادی در استفاده از آن وجود دارد. معایبی همچون ضربه‌پذیری بالا، قابلیت اشتعال زیاد و فرسایش سریع فرآورده‌هایی با کیفیت پایین، که این موضوع منجر به ممنوعیت و جلوگیری از استفاده آنها در نما‌های ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری شده است.

* ضوابط و مقررات ارتقای کیفی سیما و منظر

از جمله ضوابط و سیاست‌های محدود کننده در استفاده از این مصالح، می‌توان به مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در خصوص ضوابط و مقررات ارتقای کیفی سیما و منظر اشاره کرد که به موجب آن، استفاده از نما‌های پرده‌ای (نما‌های آلومینیومی، شیشه‌ای، کامپوزیت، شیشه‌های جیوه‌ای و...) در جداره‌های بیرونی و قابل مشاهده در عرصه‌های عمومی، علی رغم رعایت مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، برای کلیه بنا‌های دولتی و عمومی ممنوع بوده و استفاده از این مصالح صرفاً درون ساختمان، مجاز است.

حرف آخر اینکه آنچه جدای از موضوعات و مسائل فنی و اصول و ضوابط، دارای اهمیت بسزایی در امر ایمن سازی ساختمان‌ها است، موضوع فرهنگ سازی و افزایش آگاهی عمومی شهروندان در برابر الگوسازی‌های نادرست ناشی از تبلیغات تجاری کارخانجات تولیدی و شرکت‌های فروشنده این محصولات است.

در نهایت پیشنهاد می‌شود که در ساختمان‌های دارای نمای کامپوزیت در سطح شهر تهران، اعلام شود که عوارض ساختمانی برای آن دسته از مالکانی که تمایل به تغییر نمای ساختمان خود از مصالح کامپوزیت به مصالح استاندارد را دارند، به صورت رایگان خواهد بود. تا در نهایت شاهد تکرار اتفاقات ناگواری همچون حادثه تلخ آتش سوزی بیمارستان گاندی نباشیم.