حفظ روابط اجتماعی ضامن دوری سالمندان از افسردگی
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ سمیه معتضدیان اظهار کرد: سالمندی دوره جدا و منفک شدهای از سایر مراحل زندگی نیست بلکه مرحله مهمی از رشد است که به سایر مراحل زندگی انسان پیوند زدهشده است.
وی بابیان اینکه اختلالات خلقی، اضطرابی و زوال عقل از شایعترین مشکلات دوران سالمندی است، افزود: وقتی انسان پیر میشود در بسیاری از فرایندهای بیولوژیک بدن تغییراتی ایجاد میشود که میتوان با راهکارهایی برای داشتن زندگی سالمتر از بروز برخی از این موارد پیشگیری کرد.
عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بابیان اینکه غالباً دوره سالمندی با مسائل روانشناختی و اجتماعی همراه است ادامه داد: دوره سالمندی با افزایش سن در تمام اعضای بدن اتفاق میافتد یعنی همانطور که سیستم ادراری، قلب و عروق و سلولها در حال پیر شدن هستند، روند سالمندی نیز اتفاق میافتد.
وی بابیان اینکه یکی از سیستمهایی که تحت تأثیر افزایش سن قرار میگیرد سیستم عصبی و مرکزی مغز است، خاطرنشان کرد: علاوه بر این موضوع ابعاد زیستی هم وجود دارد که افراد را مستعد ابتلا به اختلالات روانپزشکی در دوران سالمندی میکند.
معتضدیان گفت: تغییراتی که در مغز بهواسطه سالمندی رخ میدهد، میتواند فرد را مبتلابه اضطراب، افسردگی یا ترس از پیری کند.
این روانپزشک با اشاره به ابعاد روانشناختی و اجتماعی در بروز اختلالات سالمندی افزود: این اختلالات در دوران سالمندی شایع است، فرد تغییر نقشهایی را تجربه میکند و بهواسطه این تغییرات دچار انزوا یا افسردگی میشود بهطور مثال فردی که در تمام طول عمر خود بهطور مداوم فعالیت شغلی مستمری داشته بهیکباره بعد از بازنشستگی از بسیاری از فعالیتها بازمیماند و یا با مستقل شدن فرزندان نقشها و مسئولیتهایش کمتر میشود و یا حتی بعد از فقدان دوستان یا عزیزان دچار افسردگی و اضطراب میشود.
وی بابیان اینکه کم شدن توانایی فیزیکی و یا حتی تغییرات ظاهری که با پیر شدن اعضای مختلف بدن به وجود میآید برای بسیاری از سالمندان اضطرابآور و یا علتی زمینهای برای بروز افسردگی است، هشدار داد: ممکن است به دلیل تغییرات مرتبط با سن نشانههای افسردگی پنهان بماند و یا منجر به کاهش کیفیت زندگی در این افراد شود ولی نکته اینجاست که علائم افسردگی در سالمندان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به اشکال مختلف ظاهر میشود.
معتضدیان اضافه کرد: احساس طولانیمدت غم و اندوه، ناامیدی و درماندگی یا اضطراب، بیقراری و تحریکپذیری، گریه بدون دلیل مشخص، از دست دادن علاقه به فعالیتهای گذشته، احساس خستگی بدون انجام فعالیت بدنی، اجتناب از حضور در جمع، کاهش فعالیت و یا صحبت کردن، مشکل در تمرکز و تصمیمگیری، کاهش و یا افزایش اشتها و تفکر مرگ و خودکشی از بارزترین نشانههای بروز افسردگی در سالمندان هستند.
وی تأکید کرد: اولین قدم برای کاهش اختلالات در سالمندان تلاش برای بهبود عملکرد و کیفیت زندگی سالمند است و در گام بعد موارد زمینهساز بروز افسردگی و اضطراب باید مورد شناسایی قرار گیرد.
این روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضرورت تلاش برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان را موردتوجه قرار داد و توصیه کرد: باید اصولی را از همان ابتدای جوانی و میانسالی رعایت کنیم تا سالمندی بهتری را تجربه کنیم.
وی بابیان اینکه بهطورکلی ریشه بسیاری از اختلالات روان به ژنتیک برمیگردد، توضیح داد: برای تغییر ژنها نمیتوان اقدام درمانی ویژهای انجام داد، ولی با پیروی از سبک زندگی سالم به میزان قابلتوجهی میتوان نشانههای تظاهرات ژنتیکی اختلالاتی نظیر افسردگی و اضطراب را در پیری کنترل کرد.
معتضدیان توصیه کرد: برنامه منظم برای فعالیت بدنی و رژیم غذایی سالم پرهیز از مصرف چربیهای اشباعشده و کاهش استفاده از کربوهیدراتها ازجمله فاکتورهایی است که بهسلامت ذهن و جسم سالمند کمک میکند.
وی ادامه داد: فعالیتهای فیزیکی مستمر مثل فعالیتهای فیزیکی متوسطی که بهصورت عادت درآمده باشد حتی در مدتزمان کوتاه، در سلامت جسم و روان مؤثر بوده و بهتر است این فعالیتها گروهی باشد، زیرا در بهبود روابط اجتماعی میتواند کمککننده باشد.
این استاد دانشگاه به راههای پیشگیری از ابتلا به افسردگی در دوران سالمندی اشاره کرد و ادامه داد: از بهترین و مؤثرترین روشهای پیشگیری از افسردگی در سالمندان حضور در اجتماع و روابط خانوادگی است، اعضای خانواده و مراقب سالمند باید برای ملاقات سالمند با دوستان و اطرافیان خود برنامهریزی منظمی داشته باشند تا از انزوای اجتماعی جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: باید روند زندگی سالمندان به شکلی باشد که فرد احساس مفید بودن داشته باشد و ضمن ارتباط با اعضای خانواده و دوستان، او را متوجه این موضوع کنیم که سالمندی نیز یکی از مراحل چندگانه زندگی و مرحله رشد جدیدی است.
معتضدیان یادآور شد: نگاه به دوران سالمندی نباید نگاهی محدودکنندهای باشد و سالمندی را فقط با بیماری یا اختلال جسمی همراه بداند، بلکه باید ویژگیهای برجسته این دوران را شناسایی و آن را تقویت کنیم.
انتهای پیام/