مهم‌ترین مشکلات فرزندآوری و جوانی جمعیت در کشور

به گزارش سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، در نشست گروه سلامت و همکاری‌های بین‌الملل که با حضور نمایندگانی از ستاد ملی جمعیت، مجمع تشخیص مصلحت نظام، نماینده صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در ایران (UNFPA) و مرکز جوانی جمعیت و اعضای این گروه در فرهنگستان علوم پزشکی برگزار شد، بر لزوم حمایت‌های اجتماعی در جهت افزایش نرخ باروری و افزایش رشد جمعیت تاکید شد.

در این نشست، محمدحسین نیک‌نام رئیس گروه سلامت و همکاری‌های بین‌الملل فرهنگستان علوم پزشکی و مشاور وزیر بهداشت در امور بین‌الملل، با اشاره به فعالیت‌های فرهنگستان در زمینه افزایش جمعیت و اقدامات انجام شده گزارشی ارائه کرد و گفت: در فرهنگستان جلسات متعددی در راستای جمعیت و سیاست‌های مرتبط تشکیل شده و ما در گروه سلامت و همکاری‌های بین الملل از سال ۱۳۹۲ فعالیت خود را در این زمینه آغاز کرده‌ایم و در خصوص دستاورد‌های این حوزه بحث و بررسی شده است.

وی افزود: موضوع افزایش جمعیت یک موضوع چندوجهی است و ما متخصصان حوزه‌های مختلف را در جلسات دعوت می‌کنیم و جلسات ما با یک طرح تحقیقاتی جمع‌بندی می‌شود و موضوع جوانی جمعیت را نیز به صورت یک طرح تحقیقاتی و پژوهشی به فرهنگستان ارائه خواهیم داد.

سیدعلیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی ایران، با اشاره به اهمیت مشکلات اقتصادی در این زمینه گفت: مشکلات اقتصادی در جامعه، یکی از علل مهم عدم فرزندآوری و ازدواج است و بسیاری از جوانان به همین دلیل از ازدواج خودداری می‌کنند و یا بعد از ازدواج تمایلی به فرزندآوری ندارند و این وضعیت بسیار نگران کننده است.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه در جامعه امروز، افرادی نیز که از تمکّن مالی برخوردارند گاهی تمایلی به فرزندآوری ندارند.

مرندی ادامه داد: باید شرایط ازدواج آسان را برای جوانان فراهم آورد و حمایت‌های اقتصادی نیز بسیار حائز اهمیت است.

وی گفت: صدا و سیما باید جوانانی را که الگوی یک ازدواج موفق و در عین حال ساده هستند، به جامعه معرفی کند و با تولید برنامه‌های مؤثر ازدواج موفق در سن مناسب را به مردم نشان دهد.

مرندی با تاکید بر اینکه برای افزایش فرزندآوری مهم‌ترین نکته این است که ازدواج را افزایش دهیم، اظهار داشت: میلیون‌ها جوان مجرد که در حال حاضر هنوز ازدواج نکرده‌اند؛ بهترین ظرفیت برای جوانی جمعیت هستند که با کار فرهنگی و همراهی مسئولان و الگو‌های جامعه در جهت ترویج ازدواج ساده و کم هزینه نزد فرزندان خود می‌توان امید به بهبود این وضع در پنجره جمعیتی باقیمانده داشت.

علیرضا خان عضو گروه سلامت و همکاری‌های بین‌الملل نیز گفت: کاهش نرخ باروری یکی از مشکلات توسعه است که در کشور‌های مختلف، خصوصاً کشور‌های توسعه یافته بعد از انقلاب صنعتی آغاز شده و این قضیه به تدریج به کشور ما نیز رسیده است و کشور‌های منطقه درگیر آن شده‌اند.

وی افزود: عوامل مختلفی همچون اشتغال زنان، افزایش سن ازدواج، افزایش سن فرزندآوری و نیز مشکلاتی از قبیل مرگ‌های ناشی از حوادث ترافیکی در کاهش نرخ رشد جمعیت نقش دارد که لازم است در این راستا اقداماتی برای حمایت از جمعیت جوان صورت گیرد.

خان خاطرنشان کرد: در کشور‌های توسعه یافته دو سیاست کلی اعمال شده است که یکی از این سیاست‌ها، حمایت اقتصادی مستقیم و دیگری، ارائه خدمات اجتماعی است.

وی اذعان داشت: تجربه کشور‌های موفق نشان داده است، سیاستی که می‌تواند جوانان را به ازدواج و فرزندآوری تشویق کند، سیاستی است که محور آن زنان هستند و اگر تعادلی بین کار و زندگی شخصی زنان ایجاد شود، انگیزه فرزندآوری نیز بیشتر خواهد شد.

خان ادامه داد: اگر به جای پرداخت مستقیم پول به خانواده‌ها، خدماتی نظیر مهدکودک، بیمه، مدرسه مناسب و…، ارائه دهیم موفق‌تر خواهیم بود.

وی گفت: باید حمایت‌های مؤثر اجتماعی را افزایش دهیم و حاکمیت جامعه باید سهم خودش را ایفا کند و تنها مسئولیت را به عهده جوانان و خانواده‌ها نگذاریم و نیز شرایط اقتصادی را بهبود بخشیم، اشتغال جوانان را تضمین کنیم، هزینه‌های فرزندآوری را کاهش دهیم و در کنار این عوامل، با تقویت ارزش‌های فرهنگی می‌توانیم جامعه‌ای جوان و شاداب داشته باشیم و در آینده نزدیک شاهد، افزایش بیشتر نرخ رشد و فرصتی بیشتر در پنجره جمعیتی کشور باشیم.

علی اکبر محزون مدیرکل دفتر جمعیت و سرشماری مرکز آمار و مشاور ارشد ستاد ملی جمعیت ریاست جمهوری گفت: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که در راستای سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی از سوی رهبری است و تلاش ما بر این است که در آن، ابعاد کیفی و کمی فرزندآوری بررسی شود.

وی ادامه داد: در حوزه حمایت از خانواده مواد قانونی متعددی وجود دارد و از ۷۳ ماده این قانون، ۲۹ ماده به حمایت از خانواده‌ها اختصاص دارد و در کنار این قوانین، راهکار‌های فرهنگی نیز باید انجام شود که ۱۶ ماده از این قانون به بحث فرهنگی پرداخته است.

مشاور ارشد ستاد ملی جمعیت ریاست جمهوری همچنین اظهار داشت: یکی از نقاط قوت این قانون، تعیین یک متولی برای بحث جمعیت است که ستاد ملی جمعیت نامگذاری شده است.

محزون افزود: در این قوانین، به پشتوانه‌های علمی در داخل کشور اشاره شده و ما شاهد هستیم مراکز علمی مانند فرهنگستان علوم پزشکی در این زمینه اقدامات شایسته‌ای انجام داده و امیدواریم با استفاده از این ظرفیت‌ها و فرصت‌ها بتوان از سالمندی جمعیت در آینده کشور جلوگیری شود.

ناصر سیم فروش عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی و مشاور وزیر بهداشت با عنوان این مطلب که در گذشته برنامه کشوری کنترل جمعیت اجرا می‌شد، گفت: در دورانی که رشد جمعیت افزایش یافت، صلاح بر فرزند کمتر و کاهش جمعیت بود، اما امروز باید تمام تلاش ما بر فرزندآوری و حفظ جامعه ایرانی باشد، چرا که جمعیت کشور در حال حاضر در وضعیت بحرانی قرار گرفته و وظیفه مسئولان حمایت از جوانانی است که می‌خواهند تشکیل خانواده دهند و صاحب فرزند شوند و باید مسائل اقتصادی جوانان را رفع کرد.

وی با اشاره به این مهم که جمعیت یک سرمایه است، افزود: جمعیت جوان یک کشور که صاحب فکر و ابتکار است یک سرمایه است و باید آنان را حفظ کرد و مشکلاتشان را حل کرد تا بتوانند ازدواج کنند و صاحب فرزند شوند.

صابر جباری مدیرکل مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت گفت: در حوزه جمعیت، ما چهار محور اصلی سیاست گذاری، فرهنگ و تربیت، اقتصاد و معیشت و حوزه سلامت را داریم که خوشبختانه در حوزه سیاست گذاری و ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، قانون متّرقی و خوبی تصویب شده است و عزم ما در کشور باید بر اجرای قانون باشد و درخواست ما از نخبگان به‌ویژه به‌ویژه نخبگانی که در فرهنگستان علوم پزشکی هستند این است که در فرهنگ‌سازی در امر ازدواج به هنگام، باروری سالم و فرزندآوری به موقع با وزارت بهداشت همکاری کنند و جامعه را در این زمینه تشویق کنند و ما در وزارت بهداشت سیاستمان بر این است که خدمات ازدواج، باروری، بارداری، زایمان را آسان و ارزان کنیم تا بتوانیم سهم به سزایی در فرهنگ‌سازی در حوزه سلامت ایفا کنیم که خانواده‌های ایرانی دغدغه‌ای در این زمینه نداشته باشند.