وزیر کشور: منتظر حل و فصل قانونی مسأله منتخب سوم اصفهان هستیم/ قانون برگزاری انتخابات مجلس نیاز به بازنگری دارد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور دولت یازدهم در نخستین جلسه دهمین دوره مجلس شورای اسلامی گزارش روند برگزاری این انتخابات را ارائه کرد.

متن کامل این گزارش به این شرح است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

سپاس و درود بیکران، خداوند باری‌تعالی را، که توفیقِ خدمت گزاری به ملت شریف،آگاه و ولایت مدارِ ایرانِ اسلامی را نصیبمان کرد و با هدایت وکرامتِ خود، توفیقِ اَدایِ امانتِ سنگینِ برگزاریِ انتخابات را، با شروع دوره دهم مجلس شورای اسلامی برما ارزانی داشت.

با نکوداشتِ یاد وخاطره معمارِ فقیدِ انقلاب اسلامی،حضرت امام خمینی (ره) و شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس، مایلم تشکرِعمیقِ خود را از مقام معظم رهبری (مدظله العالی) که با رهنمودها و ارشادات حکیمانه و مدبّرانه خویش، راه گشای مسیرمان شدند و نیز از رئیس جمهوری،آقای حسن روحانی که با توصیه‌های ارزشمندشان، در فراهم ساختن بستر مناسب برای برگزاری انتخابات، از هیچ کوششی دریغ نکردند، ابراز کنم.

همان‌گونه که مستحضرید؛ انتخابات در ایران برگرفته از قانون اساسی است. اصل ششم قانون اساسی، اداره امور کشور را تنها از طریق اتکای به آرای عمومی ممکن می‌داند و اصل هفتم نیز، مجلس شورای اسلامی را از ارکان تصمیم گیری و اداره امورکشور دانسته است. صلاحیت قانونگذاری، اختیارات نظارتی و قابلیت پاسخ خواهی، دلالت برنقش کلیدی، جایگاهِ محوری و آینده سازِ مجلس شورای اسلامی دارد. تأکیدات مهمی که در قانون اساسی بر ضرورت تشکیل مجلس، چگونگی انتخاب نمایندگان، و وظایف واختیارات مجلس شده است، حاوی الزاماتی است که مطابق آن، برگزارکنندگان و تمهید کنندگان انتخابات، باید تمام پیش‌بینی‌ها و مقدمات لازم را به منظور تشکیل مجلسی شایسته و منتخبِ واقعیِ مردم، فراهم کنند.

وزارت کشور به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران، در طراحیِ مسیرِحرکت، برای تمهیدِ مقدمات و روند اجرای انتخابات، محکماتِ شرعی، قانونی و اخلاقی را مبنای کارخود قرار داده و با اذعان به مسئولیتِ ملیِ مجموعه عواملِ دست اندرکارِ در دولت، حاکمیت و عرصه‌های سیاسی و اجتماعی، حرکت خود را برمبنایِ اصولِ راهبردیِ مشخص دنبال کرد و با عنایت به اصول قانون اساسی، توصیه‌های امام راحل رحمت‌الله علیه، رهنمودهای روشنگرانه مقام معظم رهبری، چارچوب‌های ابلاغی ریاست محترم جمهوری و سیاست‌های مصوب دولت، برگزاری انتخابات را برپایه چند اصل مهم«مشارکت حداکثری»،«رعایت حق‌الناس»، «بی طرفی کامل»، «قانون محوری» و «استقرار امنیت کامل و آرامش عمومی» استوار ساخت.

با درک این مهم که انتخابات عرصه ظهور وتجلّی حاکمیت مردمی و ملیِ نظام محسوب و در واقع نمایانگر اراده مردم در اِعمال حاکمیت است، تمامی تلاش‌ها در راستایِ صیانت از یکایکِ آرای مردم عزیز مصروف گردید. برهمین اساس ضمن تاکید برحفظِ بی طرفیِ کاملِ توسط مجریان، به منظورحذف هرگونه شائبه جانبداریِ جناحی و حزبی در جریان برگزاری انتخابات، نظام‌های نظارتی و کنترلی مؤثری برای اطمینان ازحفظ بی طرفی مجریان تدارک دیده شد، به گونه‌ای که ملت فهیم و هوشیار، با اطمینان کامل به این روند، مشارکتی مثال زدنی را درتعیین سرنوشت خود رقم زدند.

بی‌شک برگزاری انتخابات، درطرازِ شاخص‌هایِ نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، جز با تأییدات فوق وهمکاریِ صمیمانه دستگاه‌ها و نهادهای مسئول امکان پذیر نبود. اینک که در این مقطع زمانی حساس، به حَسَبِ وظیفه و به عنوان وزیرکشور و در اجرای قانون، مفتخر به حضور در مراسم افتتاحیه دهمین دوره مجلس شورای اسلامی هستم، مایلم خلاصه‌ای از مسیر برنامه ریزی‌ها، اقدامات و عملکرد وزارت کشور و دیگر سازمان‌ها و نهادهایِ مسئولِ در برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی را که به صورت همزمان، با انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری برگزار و به عنوان برگ زرین دیگری بر دفتر پرافتخار و ارزشمند این نظام الهی– مردمی محسوب می‌گردد، درسه بخش کوتاه، به محضر ملت شریف ایران و شما حضار گرامی تقدیم کنم.

بخش اول: مقدمات برگزاری انتخابات

1- تشکیل ستاد انتخابات کشور به ریاست معاون سیاسی و کمیته‌های شش گانه آن با مسئولیت معاونین وزارت کشور در تاریخ دوم اردیبهشت 94 و به فاصله 10 ماه قبل از برگزاری انتخابات و همچنین ایجاد ستادهای متناظر استانی، که در این مدت با بهره گیری از اختیارات قانونی، ابلاغ مصوبات راهبردی و پیگیری‌های مستمر برای اجرای آن‌ها، زمینه برگزاری انتخاباتی باشکوه را فراهم کرد. لازم به ذکراست در طول این مدت تعداد (40) جلسه ستاد مرکزی و بیش از (2000) جلسه ستادهای متناظر در استان‌ها برگزار شد.

2- به منظور ارتقای دانش و مهارت‌هایِ انتخاباتیِ مجریان و دست اندرکارانِ برگزاری انتخابات در سراسر کشور، طرح جامع آموزش مجریان انتخابات، شامل محورهای متعددی ازجمله تهیه و تدوین متون متعدد آموزشی و برگزاری 27 همایش توجیهی در سراسرکشور، آن‌هم درسطوح مختلفِ مدیریتی و کارشناسی، با حضور رئیس و اعضای ستاد انتخابات کشور و بیش از (960 ) هزار نفر از دست اندرکارانِ برگزاری انتخابات طراحی و اجراء گردید. در همین راستا برای نخستین بار، به منظور حصول اطمینان از اشراف و تسلط مجریان به قوانین و مقررات، آزمون جامعی از کلیه فرمانداران و بخشداران سراسر کشور به عمل آمد.

3- این دوره ازانتخابات؛ به دلیل «همزمانی برگزاری دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری» و«وجود شرایط ویژه رقابتی میان جریان‌های سیاسی و هواداران آن‌ها»، ازحساسیت بالایی برخوردار بوده و گروهک‌هایِ معاندِ تروریستی و سرویس‌های بیگانه نیز به همین طریق، درصدد انجام اقدامات خراب‌کارانه و ایجاد ناامنی درکشور بودند.

از حدود شش ماه قبل از برگزاری انتخابات، اطلس امنیت انتخابات تهیه شد و حوزه‌های انتخابیه‌ای که براساس برآوردهای جامعه اطلاعاتی، امنیتی و نیز شورای تأمین استان‌ها و شهرستان‌ها، احتمال درگیری و بروز تنش در آن‌ها وجود داشت، مشخص و تمهیدات لازم برای پیشگیری از شکل گیری یا تشدید تنش و ناامنی اتخاذ و توسط دستگاه‌هایِ عضوِ شورای امنیت کشور و به ویژه وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، استانداران و فرمانداران، به مورد اجرا درآمد.

ستاد راهبردی امنیت انتخابات کشور؛ برای اولین بار، با حضور اعضای اصلی شورای امنیت کشور و با مسئولیت معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور تشکیل و با برگزاری جلسات منظم، نسبت به رصد مسائل امنیتی اقدام کرد.

تعداد (250) هزارنفر از نیروهای نظامی و انتظامی برای تامین امنیت انتخابات به کارگیری شدند. همچنین تعداد (40) فروند بالگرد، (4) فروند هواپیما و(4) فروند شناور نیز، به منظور تسریع در جا به جایی صندوق‌ها اقدامات لازم را انجام داد که حاصل تمام این اقدامات، حفظ آرامش، همراه با نشاط انتخاباتی و پیشگیری کامل از بروز وقایعِ امنیتیِ منجر به تلفات و آسیب‌های جانی بود که این امر در تمام دوره‌های قبلی انتخابات بی‌نظیر بود.

4- از آنجا که وزارت کشور، بنا به تصریح ماده 25 قانون انتخابات، علاوه برمسئولیت اجرای قانون، مسئول حسن جریان انتخابات نیز است، با رویکرد پیشگیری از بروز تخلفات و هرگونه سوء جریان، شبکه هوشمند، فراگیر و منسجم بازرسی انتخابات را راه اندازی کرد.

برهمین اساس برای نخسین بار؛ با به کارگیری بالغ بر (60) هزار نفر از نیروهای متعهد و آگاه، از اقشار مختلف مردم در سطوح بازرس، سربازرس، هیأت‌های بازرسی شهرستان و استان، بازرس ویژه و هیأت مرکزی بازرسی انتخابات درتمام شعب اخذ رأی مستقر تعیین گردیدند.

در این دوره، استفاده از فناوری‌های نوین در امر بازرسی، با نگاه بهره گیری از ظرفیت نظارت مردمی در برگزاری قانونی انتخابات، در قالب سامانه هوشمند بازرسی انتخابات محقق شد.

5- هماهنگی با شورای نگهبان در خصوص تعیین روز هفتم اسفند ماه 94 برای برگزاری همزمان دو انتخابات و نیز تاریخ دهم اردیبهشت ماه 95، برای برگزاری مرحله دوم انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، به عنوان یکی از هماهنگی‌های بین بخشی محسوب می‌گردد.

6- از مجموع (25) فرآیند اجرائی انتخابات، (23) فرآیند، ازجمله ثبت نامِ رای دهندگان، احراز هویت، ارسال فرم‌ها و رسیدگی به شکایات، در سراسر کشور به صورت رایانه‌ای صورت گرفت.

7- اقدامات و پیش بینی‌های لازم برای برگزاری انتخابات تمام رایانه‌ای و کاملا مکانیزه، برای اخذ و شمارش آراء در (30) درصد از شعب اخذ رأی کل کشور صورت گرفته بود، که البته به دلیل عدم موافقت شورای نگهبان، به نتیجه نرسید.

8- هماهنگی وتعامل حداکثری و مطلوب با اصحاب رسانه، خصوصاً رسانه ملی، به منظور انعکاس اخبار انتخاباتی و نیز تنویرافکار عمومی، در ردیف اقدامات مهم وزارت کشور در این زمینه بوده است.

9- تهیه به موقع تعرفه‌های أخذ رای انتخابات، با لحاظ (14) شاخص حفاظتی و امنیتی، اختصاص کُد ویژه‌ای برای هریک از استان‌ها و همچنین تامین و توزیع کلیه اقلام و ملزومات برگزاری انتخابات درسطح استان‌ها و شهرستان‌ها، با لحاظِ ویژگی‌هایِ امنیتیِ موردِ انتظار در جریان طراحی و چاپ، در زُمره مهمترین اقدامات ستاد انتخابات کشور بوده است.

10- حسب تاکید رئیس جمهوری، با برنامه ریزیِ لازمِ ستاد انتخابات کشور و پس از تائید شورای نگهبان، صندوق‌های أخذ آراء به صورت شفاف تولید و در انتخابات مورد استفاده قرارگرفت.

11- برگزاری دو همایش سراسری برای «استانداران»، «معاونین سیاسی- امنیتی»، «مدیران کل سیاسی وانتخابات» و«فرمانداران کشور»، با حضور رئیس جمهوری، رئیس مجلس شورای اسلامی، معاون اول رئیس جمهوری، دبیر شورای نگهبان و دیگر مسئولین طراز اول کشور و در راس همه «دیدارمجریان و ناظرین انتخابات با مقام معظم رهبری و بهره گیری از منویات و توصیه‌های معظم له»، از دیگر برنامه‌هایِ مهم وزارت کشور، برای برگزاری هرچه مناسب تر انتخابات بود.

بخش دوم: روند برگزاری انتخابات

مطابق برنامه زمان‌بندی، از تاریخ بیست و هشت آذرماه 94، عملیات ثبت نام از داوطلبان شروع شد و در 207 حوزه انتخابیه اصلی، ستاد وزارت کشور و نمایندگی‌های سیاسی خارج ازکشور، به مدت یک هفته انجام گرفت که 12 هزار و 72 نفر شامل: 10 هزار و 637 نفر مرد و هزار و 435 نفر زن ثبت نام کردند که نسبت به دوره گذشته 110 درصد افزایش داشت.

همزمان با آن، هیأت‌های اجرایی در حوزه‌های انتخابیه، با حضور 15 هزار و 546 نفر از اقشار مختلف مردم تشکیل و در این بین، با دریافت 33 هزار و 926 پاسخ استعلام از مراجع چهارگانه، از مجموع 12 هزار و72 نفر داوطلب نمایندگی مجلس شورای اسلامی، تعداد10 هزار و 967 نفر تایید و پس از بررسی هیأت‌های نظارت و شورای محترم نگهبان، نهایتاً 5 هزار و 944 نفرتائید صلاحیت شده ومردم آگاه و فهیم ایران نیز، در روز 7/12/94 ، با حضور با شکوه خویش در پای صندوق‌های رأی در سراسر کشور، حماسه‌ای به یادماندنی را رقم زدند.

البته آنچه که در این بخش قابل ذکر و یادآوری است، تشریک مساعی شورای نگهبان در مسیرِ تجدیدِ نظر و تعیینِ صلاحیتِ حدود1600 نفر دیگر از داوطلبان در مراحل بعدی و در نتیجه بازگشت آنان به گردونه رقابت‌های انتخاباتی بود که پس از ارائه نظرات مشورتی و تحلیلی و اسناد مثبته مرتبط از سوی وزارت کشور و همکاری صمیمانه آن شورا صورت گرفت، که در همین جا لازم می‌دانم از اعضای محترم شورای نگهبان تقدیر و تشکر کنم.

بخش سوم: آمارها

1- در مرحله اول انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، تعداد 33 میلیون و 956 هزار و651 نفر از واجدین شرایط که معادل 62 درصد کل است، در انتخابات شرکت کردند.

آنچه که در این دوره از برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی قابل ذکراست، سرعت عواملِ دست اندرکار، در شمارش آراء و اعلام نتیجه نهائی بود.علی‌رغم آن‌که برای نخستین بار درتاریخ جمهوری اسلامی ایران، دو انتخابات بزرگ، به طور همزمان اجرا شدند و در جریان آن مجموعاً بیش از (67) میلیون رای مأخوذه مورد شمارش قرار گرفت، اما با برنامه ریزی دقیق و تلاش قابل تقدیر مسئولین و عوامل ذی‌ربط، نتایج نهائی انتخابات در بسیاری از حوزه‌های انتخابیه به ویژه درشهرتهران، تا (30) ساعت قبل ازمدت مشابهِ انتخاباتِ گذشته اعلام و منتشرگردید.

2- باتوجه به بهره گیری از ابزارهای نوین فناوری اطلاعات در این دوره، امکان تحلیل ویژگی‌های آماری رأی دهندگان فراهم شده است. براساس اطلاعات موجود:

- از میان کلیه رأی دهندگان؛ 45 درصد در فاصله سنی بین 18 تا 35 سال، 37 درصد در فاصله سنی بین 36 تا 55 سال و 18 درصد نیز در بازه سنی 55 سال به بالا بوده‌اند.

- از نظر ترکیب جنسیتی رأی دهندگان نیز، 48 درصد زن و52 درصد مرد بوده‌اند.

- از کل آراء مأخوذه، تعداد رأی دهندگان در روستاها 31 درصد و در نقاط شهری 69 درصد بوده است.

- بیشترین نرخ مراجعه مردم به شعب اخذ رأی، مربوط به بازه زمانی ساعات 17 تا 19 بعد از ظهر روز اخذ رأی بوده است.

3- درمرحله اول انتخابات،152 حوزه انتخابیه تعیین تکلیف و221 نفر از نامزدها به مجلس راه یافتند و انتخاب 68 نفر از 55 حوزه انتخابیه نیز، به مرحله دوم موکول گردید.

4- با هماهنگی شورای نگهبان، مرحله دوم انتخابات درتاریخ 10/2/95، در سطح 21 استان و 55 حوزه انتخابیه و 15 هزار و 158 شعبه اخذ رأی، برای انتخاب 68 نفر از میان 136 نامزد راه یافته به مرحله دوم برگزار شد.

5- در مرحله دوم انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، تعداد 5 میلیون و901 هزار و 297 نفر از واجدین شرایط، در انتخابات شرکت و آراء خود را به داخل صندوق‌های رأی انداختند که سبب ثبت مشارکت 48/33 درصدی در انتخابات گردید.

6- از مجموع 288 نفرمنتخب دهمین دوره مجلس شورای اسلامی،271 نفر مرد و17 نفر نیز زن هستند.

- مضافاً آنکه درباره منتخبِ سوم مردم اصفهان نیز، مطابق آنچه که شورای نگهبان اعلام کرده است، ابطال انتخابات نسبت به یک فرد اعمال شده و با توجه به تفاوتِ برداشتِ وزارت کشور از قانون، در این باره اقدامات قانونی لازم، از جمله ارجاع موضوع به مراجع ذی‌صلاح و مجلس شورای اسلامی جهت ارائه استفساریه دنبال شده است که کماکان منتظر حل و فصل قانونی موضوع هستیم.

7- در بین منتخبان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، 73 نفر در ترکیب سنی 30 تا 45 سال ، 187 نفر در ترکیب سنی 45 تا 60 سال و 28 نفر در ترکیب سنی 65 سال به بالا هستند. متوسط سن منتخبین مجلس نهم 48 سال بوده و در مجلس دهم این عدد به 50 سال افزایش یافته است.

8- تعداد (111) نفر از منتخبان دارای مدرک تحصیلی دکتری، (145) نفر دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و (32) نفر نیز دارای مدارک معادل کارشناسی ارشد و تحصیلات حوزوی هستند.

9- تعداد (111) نفر از منتخبان این دوره از نمایندگان ادوار گذشته و (177) نفر نیز برای اولین بار به افتخار خدمت‌گزاری در مجلس شورای اسلامی نائل آمده‌اند.

10- لازم به ذکر است که در این انتخابات، فقط یک حوزه انتخابیه (بندر لنگه، بستک و پارسیان) باطل گردیده است. این درحالی است که در 9 دوره گذشته و در هر دوره، به طور میانگین، انتخابات در (12) حوزه انتخابیه ابطال گردیده است.

ضمناً منتخب حوزه انتخابیه مراغه و عجب شیر،جناب آقای حسین زاده نیز درجریان سانحه رانندگی جان به جان آفرین تسلیم کردند که علّو درجات ایشان را، از درگاه خداوند مسئلت داریم.

البته ذکر این نکته ضروری و انکار ناپذیر است که؛ مجموعه قوانین و مقررات فعلیِ برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی، پاسخگوی نیازهای مجریان، ناظران ومردم شریف ایران نبوده و نیازمند اصلاح و بازنگری است. برهمین اساس؛ وزارت کشور درجریان روند برگزاری انتخابات اخیر، نسبت به احصاء و تعیین مجموعه اشکالات، نواقص، ابهامات وخلاءهای موجود در فرآیند تدارک و تمهید برگزاری انتخابات ازجمله: «ثبت نام ازداوطلبان»، «تعیین واحراز صلاحیت‌ها»، «تشکیل و حدود وظایف و اختیارات هیأت‌های اجرائی و نظارت و نحوه انجام تکالیف قانونی از سوی هیأت‌های موصوف»، «شرایط تبلیغاتی و چگونگی تامین و هزینه کرد منابع تبلیغاتی و انتخاباتی»، «نحوه برگزاری انتخابات»، «روند أخذ رای»، «شمارش آراء»، «اعلام نهائی نتایج»، «بررسی شکایات واعتراضات» و دیگر موارد، اقدام و امیدواریم که در تعاملی سازنده بین دولت یازدهم و مجلس دهم، پس از تصویب وابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات، شاهد تدوین وتصویب قانون جدید انتخابات در مجلس دهم باشیم. ان‌شاالله

در پایان وظیفه خود می‌دانم؛ از شورای نگهبان، هیأت‌های نظارت، هیأت‌های اجرایی، ستادهای انتخابات استانداری‌ها و حوزه‌های انتخابیه سراسرکشور، کلیه عوامل و دست اندرکاران برگزاری انتخابات در سطح شعب أخذ رأی، اعضای ستاد انتخابات کشور، نیروهای انتظامی و نظامی، وزارت اطلاعات، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دادستانی کل کشور، سازمان ثبت احوال، استانداران، فرمانداران و بخشداران سراسر کشور، بازرسان وزارت کشور و نیز از اصحاب رسانه و خصوصاً رسانه ملی و به ویژه ملت شهید پرور ایران اسلامی تقدیر وتشکر کنم و امیدوارم که شما نمایندگانِ محترمِ دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، در پرتو لطف و عنایات‌اللهی، با همکاری و تعامل جدّی و سازنده با سایر قوا، در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و همچنین تحقق آرمان‌ها، مطالبات و خواست ملت عزیز ایران که صاحبان و حافظان اصلی انقلاب هستند، گام بردارید و پشتوانه‌ای محکم برای حفظ، صیانت وتقویت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که میراث گران‌بهایِ امامِ راحل وشهدای گرانقدر میهن عزیزمان محسوب می‌گردد، باشید. از عنایت و توجه تان سپاسگزارم و همه شما عزیزان را به خداوند متعال می‌سپارم.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته»