دکتر طهرانچی: نهاد علم نظامی هوشمند است که باید رفتارش مبتنی‌ بر مطالبه جامعه باشد

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، چهل و چهارمین جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در واحد مشهد برگزار شد.

طهرانچی در این جلسه با بیان اینکه زیرساخت و سیاست علم با هم، در رسیدن به مرجعیت علمی مؤثرند، گفت: سیر تحولات و مداخلات نظام حکمرانی دانش در دانشگاه آزاد اسلامی صرفاً مختص به ما نیست، بلکه در همه دنیا نیز چنین روندی پیموده می‌شود. این‌طور نیست که دانشگاه‌ها بدون اعمال سیاست رفتار کنند.

وی با تأکید بر اینکه همه کشورها سیاست ملی علم خود را دنبال می‌کنند و سیاست‌داری علم در کشورهای دنیا به‌عنوان یک امر جدی تلقی می‌شود، اظهار کرد: بنابراین باید دقت کنیم که نظام علمی یک عروسک‌کوکی نیست که با کوک کردن آن حرکت ثابتی داشته باشد، بلکه یک موجود زنده، هوشمند و متناسب با زیست‌بوم است، نهاد علم یک نظام هوشمند است که باید رفتارش مبتنی بر مطالبه جامعه خود باشد. اگر رفتار یک سیستم در موقعیت‌های مختلف رفتار ثابتی باشد، آن سیستم زنده و هوشمند نیست.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه سیاست علم باید به نحو ایدئال از نیازهای شهروندان حمایت کند و در مسیر هدایت علم دخالت داشته باشد، افزود: چنین دخالت‌هایی وضعیت کالاهای عمومی مثل سلامت، آموزش و امنیت را بهبود می‌بخشد. جامعه دانشمند و سیاست‌گذار اگرچه هر کدام بر حوزه خاصی تمرکز دارند، اما باید با هماهنگی با هم عمل کنند.

وی افزود: جامعه از ما موضوعات کلی اشتغال، اقتصاد، رفاه، امنیت و سلامت را مطالبه می‌کند، جامعه با موضوعات پژوهش‌ها و محصولات دانش‌بنیان دانشگاه‌ها کاری ندارد. برنامه دانشمند نیز پژوهش مسئله محور و تحقیق است. همچنین سیاست‌گذار سؤالات خاص و توسعه را دنبال می‌کند.

طهرانچی معتقد است در این میان باید دقت داشته باشیم که در دنیای امروز حکمرانان سیاست علم را خلق می‌کنند، نه دانشمندان.

وی با بیان اینکه 70 هزار دانشمند که خیلی از آن‌ها در دو دهه پس از پروژه منهتن جایزه نوبل گرفتند، نمی‌توانند از بمباران اتمی هیروشیما، سلاح‌های شیمیایی حلبچه و حوادث مشابه شانه خالی کنند، گفت: البته سیاست‌گذاران نیز به‌طریق‌اولی نمی‌توانند خود را تبرئه کنند. نظام علمی نمی‌تواند بگوید در کشته شدن حدود 7 میلیون نفر در دنیا به خاطر کرونا بی‌تقصیر است، این‌ها ترکیبی از سیاست‌گذاری علم و حرکت دانشمندان است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: طوفان الاقصی روشن کرد که سیاست علم چگونه بی‌رحمانه نسبت به دانشگاه اظهارنظر می‌کند. سه رئیس دانشگاه برتر دنیا را به خاطر حمایت دانشجوها از غزه محاکمه کردند. حتی خود رؤسای دانشگاه‌ها حمایتی نداشتند، بلکه فقط بعضی از دانشجویان این دانشگاه‌ها در حمایت از غزه حرف زده بودند. نکته جالب ماجرا آنجاست که هر چهار نفر یعنی سه رئیس دانشگاه و یک نفر نماینده کنگره که آن‌ها را محاکمه می‌کرد، خانم بودند. غربی که همواره شعارهای دموکراسی و برابری را مطرح می‌کرد، چنین رفتاری را از خود نشان داد، این همان مبنای سیاست علم و بازی علم در غرب است که در بزنگاه و وقتی کشتی سیاست‌هایشان در حال غرق شدن است، دستکش مخملی را از دست چدنی خود برمی‌دارند.

وی افزود: دانشگاه‌های غزه را با خاک یکسان کردند. رتبه برتر کنکور غزه را در بمباران شهید کردند. استاد دانشگاه را به شهادت رساندند، نه رحمی بود، نه زن، نه زندگی و نه آزادی. عزیزان، علم در غرب بی‌رحمانه و تابع سیاست‌گذاران پیش می‌رود، اگر بخواهید دنباله‌رو آن‌ها باشید، مسلماً راه به جایی نخواهید برد.

طهرانچی تأکید کرد: ما یک رستاخیز علمی را شروع کردیم که باید به پیشرفت علمی که شامل بیدار کردن عقل جمعی در فضای انتقادی سالم، همراه با آزادی بیان، مناظره و چالش با مکاتب و تمدن‌های دیگر است، ختم شود.

وی افزود: اگر جریان نظریه‌پردازی در قلمروهای نظری و عملی عقل رخ داد، مرجعیت علمی در دسترس است. سپس می‌توانیم با عبور از مرزهای کنونی دانش و کسب جایگاه برتر در تولید علم و داشتن نظریه در جبهه‌های دانش به رهبری علم جهانی برسیم.

طهرانچی با بیان اینکه آمریکا پس از جنگ جهانی دوم تاکنون رهبری علم جهانی را دنبال کرده و البته نتیجه آن قتل‌عام بی‌رحمانه مردم غزه است، خاطرنشان کرد: اثر انگشت دانشمندان و فناوران بر روی سلاح‌های مورداستفاده در بمباران مردم بی‌پناه غزه را می‌توان دید.

در پایان این مراسم از پژوهشگران و فناوران برتر دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی تقدیر شد.