سند تحول بنیادین باید نظام آموزش و پرورش را بر اساس تربیت‌محوری تغییر دهد

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید جلال موسوی، معاون ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی و مهدی نوید ادهم، دبیرکل سابق شورای عالی آموزش و پرورش در یک میزگرد تخصصی با عنوان تحول در تعلیق‏ که معاونت سیاست‌ورزی با همکاری معاونت علمی فناوری بسیج دانشجویی پردیس امیرکبیر البرز برگزار می‌کند، به گفت‌وگو با یکدیگر پرداختند.

اجرای سند تحول بنیادین در دستور کار نظام آموزش‌وپرورش قرار دارد

مهدی نوید ادهم، دبیرکل سابق شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه امروز دستور کار اصلی نظام آموزش اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اس، گفت: همه سازوکارها باید در این راستا فراهم شود، زیرا این موضوع قانونی مطالبه‌ای است که مقام معظم رهبری نسبت به اجرای آن تأکید ویژه‌ای دارند.

وی با بیان اینکه سیستم از بالا به پایین باید حرکت کند، عنوان کرد: همه ازجمله معلم و مدیر باید در این راستا برنامه‌ریزی کنند و در این خصوص نیروی انسانی تربیت کنند. مدیران و معلمان باید به میدان بیایند و سند تحول را اجرا کنند. نقش مدیران، معلمان در اجرای این سند بسیار کلیدی است.

دبیرکل سابق شورای عالی آموزش‌وپرورش با اشاره به نقش‌آفرینی معلمان، ادامه داد: زمانی معلمان می‌توانند در اجرای سند تحول نقش‌آفرینی داشته باشند که با مفاهیم سند آشنایی لازم را داشته باشند و هرچقدر که این آشنایی عمیق‌تر و دقیق‌تر باشد، نقش‌آفرینی کارآمدتر است. عنصر اصلی در آموزش معلم است.

نویدادهم با بیان اینکه دو سده از عمر آموزش‌وپرورش می‌گذرد، اظهار کرد: مسئولان کشور تلاش بسیاری کردند تا آموزش را به‌روز کنند و برنامه‌های مختلف را تدارک ببینند. قصد داریم سیر تحولات آموزش‌وپرورش را قبل و بعد از انقلاب بررسی کنیم. بعد از انقلاب اسلامی برنامه اصلی تحول بنیادین است و با قبل از انقلاب تفاوت‌های معناداری دارد.

وی با اشاره به روند آموزش‌وپرورش قبل از انقلاب اسلامی، ادامه داد: برنامه‌های قبل از انقلاب به یک مورد می‌پرداختند، اما سند تحول مدعی است که باید همه عناصر اصلاح شود. تنها با فرآیند جذب، نگهداشت معلم، جذب منابع مالی دردی درمان نمی‌شود و همه عناصر باید دست‌به‌دست هم بدهند. درواقع، باید نسبت به این فرآیند‌ها یک نگاه جامع داشته باشیم.

اولین دستاورد سند تحول، تدوین اساس‌نامه و راه‌اندازی دانشگاه فرهنگیان است

دبیرکل سابق شورای عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه سند تحول بنیادین پس از انقلاب اسلامی پژوهش محور تدوین شده است، یادآور شد: تقریباً ۸۰ پروژه سنگین پژوهشی و سؤالات بسیار جدی طراحی و مطرح شده است که این سند بنیادین مبنی‌بر پژوهش‌ها تدوین شده است.

نویدادهم اصلی‌ترین عنصر را معلم دانست و ادامه داد: تحول در اندیشه، مهارت و شایستگی‌های معلم باید در اولویت قرار بگیرد. این سند تحول بنیادین در آذر ۱۳۹۰ تصویب شده است. این سند نیروی انسانی مهم و خاص خود را می‌طلبد. اساس‌نامه دانشگاه فرهنگیان نیز نوشته شد. به‌بیان‌دیگر، اولین دستاورد سند تحول، تدوین اساس‌نامه و راه‌اندازی دانشگاه فرهنگیان است.

وی با اشاره به اهداف دانشگاه فرهنگیان، افزود: تربیت و تعلیم نیروی انسانی و مدیر برای آموزش‌وپرورش بسیار ضروری است. در تربیت معلم در سده گذشته غفلت تاریخی بزرگی انجام شده است و مدیران را برای نظام و مدارس تربیت نکردیم؛ به‌بیان‌دیگر، نیازمند مدیران واجد شرایط هستیم.

دبیرکل سابق شورای عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه نظام آموزشی کشور قرار است از نظام آموزشی به نهاد فرهنگی‌تربیتی تبدیل شود، اظهار کرد: نظام آموزشی یک محیط بسته و بزرگ‌مقیاس است که کارکرد اصلی آن آموزش دادن و انتقال دادن مجموعه‌ای از اطلاعات است؛ در سند تحول بنیادین قصد داریم از این نظام عبور کنیم و به سمت نظام فرهنگی‌تربیتی حرکت کنیم. در واقع، باید نگاه و انتظار از آموزش‌وپرورش به‌هم‌ریخته شود.

معلم آموزش‌دهنده نیست، بلکه شوق یادگیری را در دانشجویان ایجاد می‌کند

نویدادهم شرایط خوب زیستن متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی را ضروری دانست، تصریح کرد: شرایط خوب زیستن یکی از شرایط علم است و متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی باید گسترش پیدا کند. همچنین زمینه تربیت‌پذیری دانشجویان باید فراهم شود. حضور فعال دانش‌آموزان بسیار اهمیت دارد. در واقع، معلم آموزش‌دهنده نیست، بلکه شوق یادگیری را در دانشجویان ایجاد می‌کند. سند تحول بنیادین بر اساس آیات و روایات تنظیم و تدوین شده است.

وی با بیان اینکه انتخاب‌گری انسان‌ها را به رسمیت شناخته‌ایم، عنوان کرد: نگاه انتخاب گری یک تعلیم و تربیت خاصی را می‌طلبد. معلمان با فراهم‌سازی زمینه تربیت‌پذیری باید انتخاب را بر عهده دانشجویان بگذارند.

نویدادهم با اشاره به تفاوت تعلیم و تربیت قبل و بعد از سند تحول بنیادین، یادآورشد: معلم بعد از سند تحول کسی است که بتواند زمینه تربیت فرهنگ پذیری را ایجاد کند. تفکیک واژه آموزش از پرورش و تعلیم از تربیت کار درستی نبوده که تربیت و تعلیم باید توأمان با یکدیگر باشند و باید به تمام ساحت‌های شش‌گانه آن توجه کرد.

دبیرکل سابق شورای عالی آموزش‌وپرورش با بیان اینکه سند تحول باید نظام آموزش را بر اساس تربیت‌محوری تغییر دهد، ادامه داد: تمام عناصر دگرگونی معلمان هستند که فرآیند جذب تربیت منزلت اجتماعی باید بر اساس سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش رقم بخورد. همه تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌ها باید با شاخص فرهنگی‌تربیتی سنجیده شود.

وی با بیان اینکه باید توجیه فرهنگی‌تربیتی داشته باشیم، خاطرنشان کرد: رویکرد فرهنگی‌تربیتی باید دانش آموزان را به‌صورت کامل بشناسد و برای این تحقق سند تحول بنیادین باید امروز و فردا را به‌خوبی شناسایی کنیم.