دکتر طهرانچی: شورای عالی انقلاب فرهنگی با قرارگاهی شدن می‌تواند پاسخگوی تحولات باشد

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در همایش چیستی و چرایی قرارگاهی شدن شورای عالی انقلاب فرهنگی به مناسبت سی و نهمین سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی که امروز با حضور حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در سالن شهید مدرس مجلس شورای اسلامی برگزار شد، درباره لزوم نگاه قرارگاهی در حوزه سیاست‌گذاری علم و فرهنگ، گفت: نگاه قرارگاهی یک راهبرد درونی و اقتضای بیرونی است.

وی با بیان اینکه علم و فرهنگ به همراه اقتصاد سه رکن اقتدار ملت‌ها و دولت است، عنوان کرد: در امر حکمرانی در بخشی با سیاست‌گذاری و در بخش دیگر به قانون‌گذاری برخورد می‌کنیم. در مسیر سیاست‌گذاری، سیاست کلان و سیاست اجرایی مسیر قانون‌گذاری را تبیین می‌کند؛ اما سیاست‌گذاری نگاهش به آینده جامعه است.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه ما چقدر بتوانیم آینده را ببینیم و چقدر ساخت کنشگر آینده باشیم مهم است، ادامه داد: نوع سیاست‌گذاری در محیط شفاف، محیط غبارآلود و در محیط تاریک به ساخت آینده نسبت داده می‌شود. سیاست‌گذاری در محیط شفاف وقتی است که شما تنها کنشگر فعال در این عرصه باشید و پدیده زمان در متن تحولات نباشد. همچنین باید قطعیت نسبت به همه عناصر تشکیل‌دهنده آینده و سیر تحولاتش را داشته باشیم. اسنادی که در سطح راهبرد، راه‌کنش و راهکار پایین می‌آید، برای سیاست‌گذاران در محیط شفاف لازم است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه وقتی سیاست‌گذاران با محیط غبارآلود برخورد می‌کنند، دچار عدم قطعیت می‌شوند، یادآور شد: تنها اتفاقی که در اینجا رخ می‌دهد این است که شما بر اساس میزان سناریو‌های محتمل برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری می‌کنید؛ اما وقتی‌که شما به محیط تاریک برخورد می‌کنید، تنها شما کنشگر این آینده نخواهید بود و دیگران نیز در این ساختار مؤثر هستند.

وی با بیان اینکه خلبان‌ها در دید کم پرواز نمی‌کنند؛ اما نمی‌توان در دید کم حکمرانی نکرد، اظهار کرد: وقتی‌که شناخت نسبت به محیط کافی نیست، محیط به ما دیکته می‌کند که نوع نگرشمان را عوض کنیم. در نوع نگرش راهبرد و هدف است؛ اما بر اساس واقعیت‌های مکانی و لحظه‌ای سیاست‌گذاران به مسائل نگاه می‌کنید.

دکتر طهرانچی با اشاره به آیه ۳۹ سوره نور، ادامه داد: از شناخت پدیده‌های طبیعی برای شناخت پدیده‌های انسانی می‌توان استفاده کرد. برای مباحث جامعه‌شناسی و رفتارشناسی از پدیده‌شناسی می‌توانیم بهره ببریم. زمانی‌که زمان درون پدیده می‌آید، عدم قطعیت بالا می‌برد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه امور علمی و فرهنگی امروز انسان‌مدار، بزرگ‌مقیاس، چندوجهی و پیچیده است، اظهار کرد: این امر برای شورا کافی بود؛ اما دو امر دیگر ازجمله اثرات محیطی فرامرزی و تغییرات محیطی سریع به آن گره‌خورده است. امروزه معنای محیط دور و نزدیک عوض شده است.

وی ادامه داد: در حوزه علم بین کشف پدیده و به‌کارگیری آن فاصله نزدیک شده است و شرکت‌های فراملیتی در حوزه دانش پیشتاز شده‌اند. زمان فاصله ایده تا پدیده دیگر فاصله بلندی نیست؛ بنابراین باید برنامه‌ریزی تعاملی داشته باشیم. برنامه‌ریزی تعاملی معطوف به درک واقعیت‌ها برای خلق آینده است. این برنامه‌‎ریزی تعاملی مبتنی‌‎بر اثرات بازتابی است و در اینجا نمی‌شود سند از ابتدا تا انتها باشد، زیرا راهکار‌ها را باید در اثرات بازتابی تبیین کرد.

دکتر طهرانچی با بیان اینکه مدیریت کلان عرصه علم و فرهنگ از دیدگاه استاتیک به دینامیک در حال عبور است، عنوان کرد: در حال حاضر دنیا متحول شده است و تغییرات اجازه برنامه‌ریزی استاتیک نمی‌دهد؛ بنابراین شورای عالی انقلاب فرهنگی باید از شورای استاتیک به شورای دینامیک، به عبارتی باید از شورا به قرارگاه عبور کند و پاسخی به تحولات باشد.