روایتی از فقر و پیامدهای آن در «سلام، خداحافظ»/ مشکل تبلیغات در عرصه هنر هنوز پابرجاست

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، شهاب‌الدین حسین‌پور کارگردان نمایش «سلام، خداحافظ» که این روز‌ها با بازی «مهدی فریضه»، «هدیه آژی‌دهاک» و «امیر صدیقیان» در تالار حافظ تهران به روی صحنه رفته است در گفت‌وگو با خبرنگار تئاتر آنا اظهار کرد: تمام تلاشم بر این بود که نمایش «زندگی گالیله» را به یاد استاد حمید سمندریان اجرا کنم، اما یک بار کرونا نگذاشت و بار دیگر شرایطی که در سال گذشته در کشور وجود داشت، این نمایش را هر بار با 6 ماه تمرین متوقف کرد و زیان‌های معنوی و مادی زیادی، به گروه ما، دیگر عزیزان و گروه‌های مختلفی که در هر دوره به عنوان گروه تولید این اثر نمایشی حضور داشتند، وارد کرد.

تئاتر در سال‌های اخیر در کشور شرایط خوبی را سپری نکرده است

وی ضمن ابراز تأسف از این امر که این شرایط در سال‌های اخیر، هنر تئاتر در ایران شرایط خوبی را سپری نکرده است، افزود: پس از این ماجرا با گروه تصمیم گرفتیم که نمایشی کوچک‌تر را آماده کنیم که این فاصله، این دوری و شرایطی که بر ما گذشته است، با یک اجرای درخشان و حال خوب ناشی از آن، ما را برای مبارزه برای بار سوم روی صحنه رفتن نمایش «گالیله» در فروردین ۱۴۰۳ آماده کند.

حسین‌پور با اذعان به این امر که این متن، از میان متون مختلف نمایشی توسط گروه انتخاب شده است، ادامه داد: این نمایش، یک نمایش کم‌پرسوناژ است که در دراماتورژی، توسط «محمد امیریاراحمدی»، هفتاد درصد این نمایش به کل تغییر کرد و رویکرد جدیدی به قصه وارد شد.

در نمایش‌هایم دغدغه‌مند عمل کرده‌ام

این کارگردان با سابقه تئاتر در همین راستا با تأکید بر این مفهوم که همواره در همه نمایش‌هایی که تاکنون به روی صحنه برده است، دغدغه‌مند بوده است، اضافه کرد: اثری را انتخاب می‌کنیم که حتماً، چه به لحاظ متن و چه به لحاظ کارگردانی، دارای دغدغه‌ها و اندیشه‌های مهم باشد و تلاش می‌کنیم که این دغدغه‌ها و اندیشه‌های مهم را در متن بگنجانیم آن‌ها را در اجرا، ایجاد کنیم.

«سلام، خداحافظ» به فقر و پیامد‌های آن می‌پردازد

حسین‌پور با بیان این نکته که این نمایش نیز حرف‌های خاصی برای گفتن داشته، مشکلات اجتماع را بررسی می‌کرده و چالش‌هایی را نیز در همین مسیر برای مخاطب خویش به همراه دارد، اظهار داشت: نمایش «سلام، خداحافظ»، مسئله فقر و پیامد‌های آن را مد نظر داشته است و راجع به تنهایی انسان‌ها و مسائلی را بیان می‌کند که در جامعه وجود دارد و بر روی انسان تأثیر می‌گذارد و آن‌ها را به موجوداتی تبدیل می‌کند که رفتار‌هایی از خود بروز می‌دهند، که در برخی از موارد، حتی خود آن‌ها نیز نمی‌توانند باور کنند که دست به چنین اعمالی می‌زنند.

این کارگردان با سابقۀ تئاتر، در بخشی دیگری از این گفت‌وگو، با تأکیدبراین که نمایشنامه و ایده‌هایی که در این قصه توسط محمد امیریاراحمدی اعمال شد، گروه را بر آن داشته است تا این اثر را جدی‌تر پیش برده و آن را روی صحنه ببرند، تصریح کرد: در این سال‌ها، با بازیگران عزیز و دوست‌داشتنی بسیاری کار کرده‌ام و افتخار همکاری با آنان را داشته‌ام و در این نمایش نیز، آقای مهدی فریضه و هدیه آزی‌دهاک، بازیگران این اثر هستند.

وی با تأکید بر این مفهومی که همواره در روند تولید نمایش‌هایش، اخلاق حرفه‌ای یک بازیگر و آرامشی که او، با نظم و روحیه‌ای که دارد، می‌تواند به یک گروه بیاورد، دو عامل اصلی در انتخاب بازیگران و همواره برای او در اولویت بوده است، خاطر نشان کرد: پس از این موارد، قطعاً مهارت و توانایی یک بازیگر، تأثیرگذار است که می‌تواند یک گروه را از یک نقطۀ متوسط، پایین بکشد و یا به عرض ببرد و روی همین مسئله، من با این دو بازیگر عزیز کار را شروع کردیم و امید آن داریم که مردم و مخاطبان هنر نمایش، بیایند و از هنرنمایی این عزیزان لذت ببرند.

لحظه به لحظه و کلمه به کلمه بر روی «سلام، خداحافظ» فکر شده است

حسین‌پور، «سلام، خداحافظ» را اثری برشمرده که لحظه به لحظه و کلمه به کلمه بر روی آن فکر شده و بر همین اساس، یادآور شد: لحظه به لحظۀ این اثر با مشاوره‌های آقایان محمد امیریاراحمدی و حمید رحیمی پردازش شده و بسیار سعی کرده‌ایم که همه چیز در این مسیر درجه یک باشد.

وی ضمن ابراز خرسندی از این امر که تماشاگر تا به امروز از دیدن این اثر شگفت‌زده شده ، تأکید کرد: این کار ، نمایشنامه‌ای است می‌تواند بسیار کسالت‌بار باشد، اما با ایده‌پردازی و فکر کردن به لحظه‌ها در این نمایش، ساخت تصویر و روایت درست قصه است که این نمایش برای مخاطب هیجان‌انگیز می‌شود.

این کارگردان تئاتر، با اشاره به این امر که طراحی لباس، طراحی صحنه، طراحی موسیقی و طراحی نور در این اثر نمایشی بسیار تأثیرگذار است، گفت: موسیقی این اثر نمایشی، به دلیل اجرای زنده‌اش، می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین کاراکتر‌های صحنه معرفی شود و همۀ این مسائل در کنار هم است که این اثر را به یک اثرجاندار مبدل ساخته است، که زمانی که مخاطب با آن مواجه می‌شود، این حس را نداشته باشد که وقت خویش را تلف کرده ؛ یک تئاتر واقعی ببینند و این موضوع برای ما بسیار مهم بوده است.

حسین‌پور، ضمن ابراز خرسندی از این امر که مخاطبان این اثر، مانند مابقی آثار او از جمله «طپانچه خانم»، «بیوه‌های غمگین سالار جنگ» و «سرآشپز پیشنهاد می‌کند ‍، از این اثر نیز استقبال کرده‌اند و به دیدن این نمایش آمده‌اند، افزود: خوشبختانه، با این که این اثر، با دیگر آثار من تفاوت‌های بسیاری داشته ، اما مخاطب این اثر را تا به امروز بسیار دوست داشته است.

این کارگردان تئاتر، ضمن ابراز تأسف از این امر که به دلیل عدم درک صحیح برخی از مسئولین مرتبط که می‌توانند موجب دیده شدن یک نمایش بشود و به اطلاع مردم برسد، همواره مشکل تبلیغات در حوزۀ هنر در کشور وجود دارد.

تبلیغات تئاتر در صدا و سیما جایگاهی ندارد

این کارگردان تئاتر، با اظهار تأسف از این امر که امروز، تبلیغات تئاتر در تلویزیون جایگاهی ندارد و تبلیغ برای تئاتر در شبکه‌های ماهواره‌ای نیز ممنوع است، اضافه کرد: امروز مسئولین در وزارت ارشاد، شهرداری و سازمان‌های وابسته نیز، متأسفانه هیچ گونه همکاری در حوزۀ تبلیغات در هنر نمایش انجام نمی‌دهند و یا شاید درک درستی از این مسئله ندارند و یا شاید متوجه اهمیت و ضرورت تئاتر در جامعه نیستند و همین امر موجب می‌شود که روز به روز توجه آنان به هنر نمایش کمتر شود.

وی، ضمن ابراز تأسف از این امر که امروز فیلترینگ در شبکه‌های مجازی موجب شده که بخش عمده‌ای از مخاطبان هنر، دسترسی کمتری به این فضا داشته باشند و یا با هزینه‌های سنگین می‌بایست به این فضا دسترسی پیدا کنند، اظهار داشت: امروز، چون صفحات مختلف در فضای مجازی، تنها راه معرفی محصولات هنری، مانند هنر نمایش است، برای ارائۀ تبلیغات در صفخات خویش، قیمت‌های بسیار نجومی را به تولیدکنندگان محصولات نمایشی پیشنهاد می‌کنند.

کارگردان نمایش «سلام، خداحافظ»، در همین راستا با بیان این نکته که برای تبلیغات همین نمایش، که در فضا و مقیاس بسیار کوچک‌تری از دیگر آثار نمایشی به روی صحنه رفته است، تا به امروز مجبور به پرداخت هزینه‌های چند ده میلیونی بوده‌اند تا مردم متوجه اجرای این اثر بشوند و آن را همراهی کنند، تصریح کرد: باید پذیرفت که این روند، برای دست‌اندرکاران حوزۀ تولید آثار نمایشی بسیار سخت است و در امروزه‌روز، تئاتر کار کردن بسیار سخت شده است.

حسین‌پور، با بیان این نکته که امروز اگر شهرداری‌ها، شورا‌های شهر، وزارت‌فرهنگ‌وارشاداسلامی، وزارت علوم و یا هر فضای دولتی و یا خصوصی در سازمان‌های مختلف، که بستر مناسبی برای حمایت از هنر نمایش دارند، به اطلاع‌رسانی در این زمینه، که مسئولیت اجتماعی آن‌هاست و هیچ وقت درست به آن عمل نکرده‌اند، بپردازند، بخش اعظمی از این مشکلات مرتفع خواهد شد، یادآور شد: حتماً نمی‌خواهیم که این تسهیلات به صورت رایگان در اختیار ما قرار بگیرد، می‌تواند شرایط خاصی داشته باشد، تهاتر کنند، پرسنل خود را به دیدن آثار ما بفرستند و یا ما بلیط رایگان به سازمان‌های حامی بدهیم، اما بتوانیم بستر‌های اطلاع‌رسانی را به صورت رایگان از آن‌ها دریافت کنیم، این امر موجب می‌شود که مردم بدانند که در تئاتر چه می‌گذرد.

مخاطب امروز تئاتر آگاه است

کارگردان نمایش «سرآشپز پیشنهاد می‌کند»، با تأکید بر این‌ امرکه امروز، مردم و مخاطب ما، مردم آگاهی هستند و می‌دانند که تئاتر، به لحاظ فرهنگی و ایجاد تأمل در زندگی ما عنصری بسیار مهم است، گفت: نقطه ضعف برای آثاری که برای آن‌ها زحمت کشیده شده و ماه‌ها یک گروه با مشکلات فراوان درگیر تولید آن بوده، این است که مسئولین مملکت، برای دیده شدن آن‌ها درایتی به خرج دهند که مردم، بتوانند راحت مطلع شوند و به استقبال آن‌ها بیایند.