گزارش آنا از نتایج یک پژوهش؛
به‌ازای هر 3 هزار ایرانی یک مسجد در کشور وجود دارد
چهل‌وپنجمین گزارش رصد فرهنگی با عنوان «مسجد در ایران» منتشر شد. در این گزارش ابتدا آماری از وضعیت مساجد در سطح ملی و استانی و جهانی ارائه شده، سپس با استفاده از پیمایش‌های ملّی، جایگاه مسجد در رفتار دینی و اجتماعی بررسی می‌شود.
به گزارش گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مسجد امنیت و آرامش را در جان و نهاد افراد جامعه تثبیت می‌کند و در مسیر دستیابی به این هدف متعالی و رساندنِ امنیتِ مسلمانان به بالاترین درجات امنیت روانی، فردی و اجتماعی، از شیوه های مختلفی استفاده می‌کند؛ ازجمله پرکردن اوقات فراغت جوانان و بزرگسالان، ریشه کن کردن ناهنجاری‌های اخلاقی و آثار آن، بازدارندگی از جرم و جنایت، تربیت همسایگان صالح، ایجاد جامعه امن، و بالاخره، مسجد به همه مراجعات دینی و دنیایی مردم پاسخ می‌دهد. شیفتگان دانش و علم و فتوا که از مسجد یاری می‌خواهند و پویندگان امور دنیایی که بدان پناه می‌برند، گمشده خود را در آن می‌جویند و به هدف خود دست می‌یابند.
رصد فرهنگی «مسجد در ایران»
گزارش رصد فرهنگی «مسجد در ایران» از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (مرکز رصد فرهنگی کشور) منتشر شده است.
این گزارش براساس آخرین داده‌های موجود، تعداد مساجد کشور را 85 هزار باب اعلام کرده است. به‌ازای هر 3 هزار ایرانی، یک مسجد در کشور وجود دارد. بدین‌ترتیب مساجد ایران در مقایسه با دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، افزایش 3 برابری را تجربه کرده‌اند.
براساس این گزارش تعداد مساجد شیعی فاقد امام‌جماعت در ایران 33552 باب است. در 30.6درصد از مساجد ایران، نماز جماعت در 3 نوبت برگزار می‌شود، درحالی‌که در 16درصد از مساجد نماز جماعت اصلاً برگزار نمی‌شود و در 12.5درصد از مساجد، نماز جماعت تنها در برخی ایام سال همانند محرم و رمضان برگزار می‌شود.
این گزارش نشان می‌دهد استان خوزستان بیشترین تعداد امام‌جماعت را در بین استان‌های کشور داراست درحالی‌که در تعداد مساجد در رتبۀ نهم قرار دارد. استان آذربایجان شرقی با 7186 باب مسجد، بیشترین تعداد مسجد کشور را دارد و کمترین تعداد مساجد متعلق به استان‌های البرز و ایلام با 454 و 500 باب مسجد است. تعداد اماکن مذهبی و عبادی به جز مسجد در ایران، همانند حسینیه، فاطمیه، مهدیه، زینبیه و تکایا 72976 باب است.
به استناد این گزارش، تعداد مساجد اهل‌سنت در ایران 27028 باب است. از 31 استان کشور در 12 استان مسجد اهل‌سنت وجود دارد.
گزارش رصد فرهنگی «مسجد در ایران» همچنین نشان می‌دهد در جهان حدود 4 میلیون مسجد وجود دارد و ایران در این میان رتبۀ 8 را داراست. اندونزی با 800 هزار مسجد، صاحب بیشترین تعداد مسجد در دنیاست. عربستان سعودی به‌رغم تعداد جمعیت کمتر، با 94 هزار مسجد در رتبة بالاتری نسبت به ایران قرار دارد. ترکیه نیز با جمعیتی نزدیک به ایران، 3 هزار مسجد بیش از ایران دارد.
دیگر اطلاعات گزارش به این شرح است:
- تا اردیبهشت 1402، 26260 کانون فرهنگی هنری در مساجد تشکیل شده و 2464558 نفر در این کانون‌ها عضو هستند. استان‌های اصفهان، تهران و هرمزگان بیشترین تعداد اعضای کانون‌ها را دارند.
- در آخرین داده‌های آماری، 58درصد از مردم همیشه نماز روزانه خود را می‌خوانند و 15.7درصد در اغلب موارد نماز می‌خوانند. تنها 11.2درصد از افراد جامعه هیچ‌گاه نماز نمی‌خوانند.
- داده‌ها نشان می‌دهد که اعتقاد به وجود خدا در میان مردم یک ثبات نسبی دارد و با عددی بین 95 تا 97 درصد قابل‌بیان است. این مسئله دربارۀ اعتقاد به معاد هم با 91درصد، صادق است.
- نمازخوانی در ایران با یک شیب ملایم در حال کاهش و در مقابل تعداد کسانی که اظهار داشته‌اند نماز نمی‌خوانند روبه‌افزایش است.
- فراوانی ادای نماز جماعت از سال 1379 تا 1402 در حد متوسط و روبه‌پایین بوده است و تعداد کسانی که در نمازجمعه شرکت می‌کنند، در هیچ سالی به 40 درصد نرسیده است.
- برخلاف شاخص‌هایی مانند نماز جماعت و نمازجمعه که در سطح مشارکت پایینی قرار دارند، جامعه در خصوص مناسکی چون شرکت در مراسم روضه، هیئت و زیارت اماکن مذهبی سطح بالای مشارکت و گاه افزایشی را تجربه کرده است.
- بر اساس داده‌های 3 ماه اخیر، 14.2درصد از مردم هر هفته در مجالس مذهبی و هیئت شرکت می‌کنند، 12.3درصد ماهی یکی دو بار و 58درصد از افراد جامعه در مناسبت‌های خاص مانند محرم و شب‌های قدر در مجالس مذهبی و هیئت‌ها شرکت می‌کنند. تنها 14.7درصد از افراد اصلاً به هیئت نمی‌روند.
انتهای پیام/
