صحرایی: آموزش و پرورش؛ نقطه آغازین پایه‌گذاری مرجعیت علمی در کشور است

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش در افتتاحیه نخستین همایش مرجعیت علمی که امروز در سالن همایش‌های بین‌المللی کتابخانه ملی ایران برگزار شد، گفت: آموزش و پرورش نقش بسیار مهمی در مرجعیت علمی دارد.

وی با اشاره به دو نگاه و مقوله اداره در مفهوم کلان مرجعیت علمی، اظهار کرد: در اداره امور مختلف شاهد حضور و بروز دو رویکرد از جمله رویکرد نقطه‌ای و خطی است که  هر دستگاه برای تحقق اهداف خود تلاش فراوانی می‌کنند.

وزیر آپ ادامه داد: ارزشیابی درون‌دستگاهی نمرات بالایی به خود تعلق می‌گیرد؛ اما در رابطه دستگاه‌های خودمان و سایر دستگاه‌ها ضعف بزرگی داریم. هیچ کدام از دستگاه‌ها در مسیر پیشرفت از یکدیگر بی‌نیاز نیستند و بدون پشتیبانی فرآیندی در نقطه غایی موفق باشند.

صحرایی با بیان اینکه علم و تولید باید با یکدیگر پیوند داشته باشد، تاکید کرد:. رابطه فرآیندی حوزه صنعت با حوزه علم، پژوهش و آموزش نتیجه خوبی ایجاد می‌کند.

وی اضافه کرد: در برخی حوزه‌ها حاکمیت نقطه‌ای و خطی داریم که در دستگاه‌ها و پژوهشگاه‌های مختلف مشاهده می‌شود، تعدد پژوهشگاه‌ها در درون دستگاه‌ها و تقاضای آن‌ها بر استقلال نسبت به سایر دستگاه‌های پژوهشی نشان‌دهنده حاکمیت نقطه‌ای و خطی است؛ اما نگاه در دیدگاه فرآیندی دستگاه تولید علم آن را تا تبدیل علم به منفعت ملی همراهی می‌کند و دائما بازگشت به دستگاه تولید علم داریم.

وی با بیان اینکه اگر نگاه فرآیندی در پنج دستگاه اتفاق بیفتد، افزود: کشور در مسیر پیشرفت خوبی قرار می‌گیرد و اثر تصاعدی است.

وزیر آپ با بیان اینکه آموزش و پرورش نقش بسیار کلیدی در مرجعیت علمی دارد، تشریح کرد: باید همه دستگاه‌های متولی با یکدیگر فکر کنند و تخصصی اجرا کنند. محور زمینه‌سازی و مقدمه‌چینی مرجعیت علمی از آموزش و پروزش شروع می‌شود.

۷ کلان پروژه آموزش و پرورش برای رسیدن به مرجعیت علمی

صحرایی با اشاره به کلان پروژه‌های آموزش و پرورش برای رسیدن به مرجعیت علمی وجود دارد، اظهار کرد: یکی از اقدامات اصلی کشف و هدایت استعدادها و راهبری پرونده رشدی تربیتی دانش‌آموزان است.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در خصوص دانش آموزان ادامه داد: این دانش‌آموزان باید جهانی اندیش و وطن‌دوست باشند. این سند اصلی‌ترین و پایه‌ای‌ترین سند مرجعیت علمی است و چگونگی نقش‌آفرینی وزارت آموزش و پرورش در مرجعیت علمی را نشان می‌دهند.

صحرایی با بیان اینکه آموزش و پرورش دو نقش جدی در پایه‌گذاری مرجعیت علمی دارد، ادامه داد: یکی از محورها زمینه‌سازی و تمهید و پایه‌گذاری مرجعیت علمی در آموزش پرورش است که در ۴ جنبه زمینه‌سازی برای اجرای آن انجام می‌شود.

وی اضافه کرد: اولین زمینه هدایت استعدادهای دانش‌آموزان و دومین زمینه زمینه‌سازی برای کسب شایستگی‌ها، مقدمه مرجعیت علمی مثل روحیه اکتشاف است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه نظام آموزشی اکتشاف و کنجکاوی را بر می‌انگیزد، مطرح کرد: تقویت مهارت تفکر و اندیشه‌ورزی، امیدواری به کشور، آمادگی برای از خودگذشتگی، پشتکار و تقویت مهارت‌های نرم مانند مهارت تفکر خلاقانه، نقادانه، حل مسئله، کارگروهی، طوفان فکری و ... در مدرسه از سنین کم باید انجام شود. تقویت پایه‌های زبانی دانش‌ آموزان زمینه سوم است.

وی با تاکید بر منویات مقام معظم رهبری، اظهار کرد: زبان فارسی تا تا ۵۰ سال دیگر باید تبدیل به زبان علم شود، زیرا زبان دوم بسیاری از دانش‌آموزان فارسی است. واژه‌سازی و مفهوم‌سازی تبدیل زبان فارسی به علم باید از دوران ابتدایی انجام شود که به مرجعیت علمی کمک می‌کند. برای زبان علم شدن زبان فارسی باید به سرعت واژه سازی و مفهوم سازی شود و این کار باید از ‌دوران ابتدایی انجام شود که به مرجعیت علمی کمک می‌کند.

وزیر آموزش و پروش با بیان اینکه بسیاری از استعدادها به دلیل نبود زیرساخت از بین می‌رود، اظهار کرد: راهبرد پروژه رشد دانش‌آموزان باید در نظر گرفته شود.

صحرایی با اشاره به طرح شهاب بیان کرد: شناسایی استعدادهای برتر از برنامه‌های این طرح به‌شمار می‌آید و معلمی که بتواند اجرا کند و تشخیص استعداد از زمینه‌های انجام طرح شهاب محسوب می‌شود.

وی محوریت‌بخشی شایستگی پایه‌های دانش‌آموزان را یکی دیگر از کلان پروژه‌های وزارت آموزش و پرورش دانست و ادامه داد: باید چارچوب شایستگی پایه هر کتاب درسی مشخص شود و این موضوع در حال آماده‌سازی است و به عهده متخصصان سپرده شده است. به بیان دیگر، باید پایان هر کتاب را بدانیم و کتاب‌های درسی به‌طور کلی باید متحول شود و سکوهای تولید محتوا باید مورد توجه قرار گیرد.

به گفته وزیر آموزش و پروش، آزمون‌ها نشان می‌دهد که وضعیت مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان در سطح مطلوبی نیست. مهارت درک، استدلال، خلاقیت و تفکر با نبودن مهارت خواندن ضعیف است.

صحرایی با بیان اینکه کلان برنامه پنجم، بازآرایی فرآیندهای آموزشی است، ادامه داد: با مدیریت متوازن رشته‌ها دانش‌آموزان را باید به سمت رشته‌های مهارتی سوق دهیم. ۱۰۰ هزار دانش آموز به سمت رشته‌های مهارتی رفته‌اند و ما مطمئنیم که آنها در آینده مشکل اشتغال نخواهند داشت.

وزیر آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: موضوع المپیادها نیز در مرجعیت علمی از اهمیت زیادی برخوردار است و ۷ نوع المپیاد از جمله المپیادهای بیوتکنولوژی، حکمرانی و فناوری نوین و علوم هسته‌ای داریم.

وی با اشاره به پژوهش‌سراها، عنوان کرد: ۶۵۳ پژوهش‌سرا دانش‌آموزی فعال شده است و دانش‌آموزان باید بتوانند درس‌های خود را در آزمایشگاه‌ها ارزیابی کنند. در واقع، در مدرسه باید به سمت دانشگاه‌ها باز شود. توسعه همکاری‌های بین‌المللی نیز در نمایش مرجعیت علمی نقش دارد.

صحرایی ادامه داد: آزمون‌های تشخیصی نیز باید جایگزین آزمون‌های پیشرفتی باشد. با ورود آزمون عالی در آموزش و پرورش منجر به شتاب مرجعیت علمی می‌شود. نهضت ارتقای کیفیت در حال راه‌اندازی است تا وضعیت علمی کشور مشخص شود.