گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، فرزانه فراهانی_ افزایش مصرف سیگار به ویژه در بین زنان و دختران یکی از آسیبهایی است که طی سالها و ماههای اخیر هشدار کارشناسان و متخصصان پزشکی را به دنبال داشته است.
روزگاری نه چندان دور استعمال سیگار یا هر ماده دخانی دیگر در نظر عموم مردم بسیار ناپسند و ناخوشایند بود و با فرد سیگاری طوری برخورد میشد که انگار خلاف بزرگی را مرتکب شده است و امروزه اما کمتر شاهد چنین برخوردهایی در سطح جامعه هستیم. بسیاری از نوجوانان و جوانان با حالتی خیلی عادی و جلوی چشم بقیه اطرافیان اقدام به سیگار کشیدن میکنند و میتوان گفت که ممکن است تنها در مقابل چشم پدر و مادر خود از سیگاری بودن خود پرده بردارند.
از دکهها و کانکسهای روزنامه فروشی گرفته تا سوپرمارکتها و دستفروشان، متاسفانه سیگار و دیگر محصولات دخانی را به راحتی در دسترس عموم افراد و از جمله کودکان و نوجوانان قرار میدهند و علاوه بر وجود قوانین متعدد، خریداران و فروشندگان این کالای مضر مشکلی در تهیه، عرضه و فروش آن ندارند و برخورد خاصی با آنها صورت نمیگیرد و مجازاتی بابت فروش سیگار به دو گروه پرخطر کودکان و نوجوانان صورت نمیگیرد.
حال در این بین روند سیگاری شدن دختران و زنان نیز معضلی رو به گسترش است و جامعه شناسان و دلسوزان کشور زنگ هشدار روند افزایشی این آسیب را مدتهاست به صدا درآوردهاند.
طی روزهای اخیر بهزاد ولیزاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با اشاره به آخرین آمار مصرف دخانیات که مربوط به سال ۱۴۰۰ است، گفت: مقایسه مصرف دخانیات در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال در سال ۱۴۰۰ نسبت به مطالعه قبلی که سال ۱۳۹۵ انجام شده بود نشان میدهد که در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال مصرف زنان از ۰.۱ درصد به ۰.۲۹ درصد افزایش یافته است و این یعنی ۱۹۰ درصد مصرف روزانه سیگار در این گروه سنی افزایش یافته است.
ولیزاده همچنین تصریح کرد: از میان ۵ عامل خطر بروز بیماریهای غیرواگیر، دخانیات مهمترین عامل خطر بیماریهای غیرواگیر شناخته شده است.
سیگاری شدن دختران از جو نامساعد اجتماعی تا ناامیدی از آینده !
امانالله قرائی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، علل مختلفی را با سیگاری شدن دختران و زنان در کشورمان مرتبط میداند و این آسیب اجتماعی را پیامد دیگر معضلات اجتماعی برمیشمرد.
این جامعه شناس اظهار کرد: به طور کلی همان شرایط و آب و هوای نامساعد اجتماعی که برای مردان وجود دارد و باعث سیگاری شدن آنها میشود، در گرایش به مصرف سیگار در بین دختران و زنان نیز موثر بوده و البته این نامساعد بودن جو اجتماعی در دختران با عوارض بیشتری همراه است.
وی اضافه کرد: بیکاری و نداشتن شغل مناسب دختران تحصیلکرده، معضلاتی که مثل اخبار مرتبط با جدایی، خیانت و طلاق که منجر به عدم ازدواج دختران میشود، ناامیدی از آینده، برخوردهای نامناسب با دختران، پر نشدن اوقات فراغت آنها با کارهای مناسب مثل باشگاه رفتن و ... از جمله عواملی هستند که باعث شده تا دختران و زنان به مصرف سیگار روی بیاورند.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد: در بررسی سالها قبل درباره چرایی مصرف سیگار توسط دختران و زنان مشخص شد که این گروه از جامعه در جمع دوستان و جشنهای مختلفی که مثل جشن تولد و . . . حضور پیدا میکنند با دیدن یک فرد سیگاری بیشتر تشویق به انجام این کار میشوند.
این جامعه شناس اضافه کرد: مهمترین عاملی که منجر به سیگاری شدن دختران و زنان میشود نگاه آنها به گروه همسن و سالانشان است و در محیطهایی که چند دختر جوان حضور دارند، در صورت اینکه یک فرد سیگاری باشد برخی هر روز در سطح خیابانهای شهر میبینیم که دختران جوان و کم سن و سال با وجود جمعیتی که در کنار او در حال تردد هستند به سیگار کشیدن اقدام میکنند و در واقع قبح این عمل قبیح برای خیلی از افراد ریخته است و بدون هیچ نگرانی در هر جایی که باشند سیگار میکشند و به نصایح و توصیههای بزرگترها هم هیچ توجهی ندارند.
وی درباره تاثیر والدین سیگاری در سیگاری شدن دختران نیز تصریح کرد: احتمال سیگاری شدن افرادی که در خانوادهای با وجود پدر یا مادر سیگاری زندگی میکنند، بیشتر از سایرین است و البته برخی هم به دلیل نداشتن سرپرستی موثر که کنترل و نظارت کافی و صحیح روی فرزند خود ندارند، به این معضل گرفتار میشوند.
این جامعه شناس در ادامه افزود: یکی دیگر عوامل سیگاری شدن دختران کم شدن زمان با هم بودن اعضای خانواده با یکدیگر و نداشتن زمان کافی برای هم صحبتی با هم است و به عبارتی بیشتر خانوادهها امروزه به جای صرف وقت کافی برای یکدیگر، پس از بازگشت از محل کار بیشتر وقت خود را در فضای مجازی و دیگر برنامههای تلفن همراه خود صرف میکنند.