کاهش مخاطب و اعتماد به رسانه‌ها مشهود است/ پیام‌رسان‌های داخلی موفق عمل کردند

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز سه‌شنبه ۱۸ مهرماه در رویداد الزامات و سازوکار‌های تقویت مرجعیت رسانه‌ای در ایران به عنوان یکی از سخنرانان اصلی حضور داشت.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای سخنانش با اشاره به پیروزی‌های اخیر جبهه مقاومت گفت: اتفاقات امروز چند دهه پیش شبیه یک رویا بود و این اتفاق اسباب عزت جبهه مقاومت را به ارمغان آورد. از طرف دیگر می‌بینیم که این روز‌ها رژیم صهیونسیتی جنایت‌های انسانی فراوانی را در یک محیط محدود، اما پرتراکم انجام می‌دهد. دیروز بیش از ۱۵۰ حمله ددمنشانه هوایی و بمباران در این منطقه صورت گرفته تا جایی که فلسطینی‌ها حتی فرصت نکردند پیکر شهدای خود را از زیر آوار بیرون بیاورند. اهالی رسانه و هنرمندان باید به این جنایت‌ها واکنش درست نشان دهند.

وی با اشاره به مسئله مرجعیت رسانه نیز گفت: الزامات فرهنگی و هنری و رسانه‌ای از موضوعات مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. یک جریانی در تلاش بود که حکمرانی فرهنگی و رسانه‌ای نظام در سال‌های گذشته تضعیف شود. بخشی از این تضعیف برای فناوری‌های نوین است که ما این الزامات را قبول داریم و معتقدیم در این میان باید در رابطه با تهدیدات و فرصت‌های هوش مصنوعی تحقیق شود. مورد دیگر بحث اخبار جعلی است که یک تهدید جدی برای امنیت ملی ما محسوب می‌شود.

وی افزود: وضعیت عمومی ما در حوزه رسانه‌ای از نظر حکمرانی مطلوب نیست و شیب آن کند شده است. هم در بحث مخاطبین دچار مشکل هستیم هم در بحث همراهی و اعتماد که هر دو این موارد بسیار مهم است و باید نسبت به افزایش آن‌ها تلاش کنیم. یکی از اصلی‌ترین مأموریت‌های ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همین مسئله است. «بازآرایی رسانه‌ای» عبارتی است که مقام معظم رهبری در اولین رودررویی با رئیس جمهور در حوزه مسائل فرهنگی مطرح فرمودند. ما باید بدانیم با چه تمهیداتی می‌توانیم به وضعیت مطلوب‌تری در حوزه رسانه برسیم.

موفقیت پیامرسان‌های داخلی با ۵۰ میلیون کاربر

وی با اشاره به عملکرد موفق پیامرسان‌های داخلی در یکی دو سال اخیر اضافه کرد: بحث مهاجرت مخاطبان از نرم‌افزار‌های خارجی به سکو‌های داخلی اتفاق مثبتی بود. در حال حاضر در پیامرسان‌های داخلی ما مثل ایتا، بله و روبیکا بیش از ۵۰ میلیون نفر عضو هستند. میزان مراجعه به پیامرسان‌های خارجی در سال‌های گذشته بسیار زیاد بود، اما در حال حاضر تعداد زیادی از مردم از سکو‌های داخلی استفاده می‌کنند. این طرح یک بار در اواسط دهه نود شکست خورد، اما این بار دولت پای کار بود و نتیجه آن را دیدید. حضور ۵۰ میلیون کاربر ایرانی در پیام‌رسان‌های داخلی بسیار مهم است و این به ما نشان می‌دهد می‌توانیم مرجعیت رسانه‌ای را به داخل کشور منتقل کنیم.

وی ادامه داد: ما امکان حذف تمام رقبا را نداریم و باید تنوع را بپذیریم و با پذیرش اصل تنوع، مرجعیت رسانه‌ای را به سمت رسانه‌های داخلی تغییر دهیم. هنوز بالاترین مرجع برای دسترسی به اخبار و اطلاعات رسانه ملی است. درست است که مخاطبانش کاهش پیدا کرده، اما هنوز با اختلاف از دیگر رسانه‌ها جلوتر است. کاهش اتفاق افتاده، اما هنوز مرجعیت رسانه‌ای در اختیار ما قرار دارد. ما باید از همه راه‌های ارتقا وضعیت استفاده کنیم. امروز هوش مصنوعی در حال ورود به این فضاست و مبارزه با اخبار جعلی از مهمترین طرح‌های ماست. تقویت رسانه‌های داخلی و تلاش برای رقابت سالم در حال رخ دادن است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: شبکه نمایش خانگی در سال‌های اخیر رشد خوبی داشته و صوت و تصویر فراگیر وارد عرصه‌های خبری هم شده و خیلی از خبرگزاری‌های داخلی پوشش خبری زنده رویداد‌های مختلف را هم به بخش خبری خود اضافه کردند، به نظرم این موارد اتفاقات خوبی است و باید این مسیر را تقویت کنیم. ما در کشورمان مجوز ۴۸ خبرگزاری داریم که برخی از آن‌ها ابتدایی‌ترین امکانات یک خبرگزاری را هم ندارد. کاهش و مدیریت این شرایط را در وزارتخانه خودمان آغاز کردیم و قرار شد پنج خبرگزاری مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به یک رسانه تغییر دهیم، البته این طرح به معنی کاهش نیروی انسانی نیست.

وی ادامه داد: ما باید از الگو‌های موفق در حوزه صوت و تصویر فراگیر استفاده کنیم. ما با همکاران در صداوسیما تفاهم‌نامه جدیدی را امضا می‌کنیم و میدانیم عزیزان کمیسیون فرهنگی مجلس هم به این اتفاق نگاه مثبتی دارند. یکی از مشکلات این است که خودمان در برخی مباحث دچار ابهام هستیم و این باید حل شود. اقتضائات جدید را باید ببینیم و آینده‌نگری داشته باشیم. ما سه نوع حمایت رسانه‌ای داریم، یکی توزیع آگهی‌های دولتی است که اغلب در حوزه روزنامه‌ها و رسانه‌های مکتوب انجام می‌شود. اما در حال حاضر در حوزه روزنامه‌نگاری عدد مراجعه مردم به ۱ یا ۲ درصد رسیده و مطبوعات در حال حذف از سبد رسانه‌ای مردم است. کار دوم یارانه کاغذ است که سال گذشته تا دقیقه نود تلاش کردیم تا از ارز ترجیحی برای مطبوعات استفاده کنیم. مورد سوم نیز یارانه‌هاست. این موارد نیاز به بازنگری و بازمهندسی دارد. ما تمام آیین‌نامه‌ها را به روز رسانی کردیم. این حرکت را شروع کردیم با این ویژگی که در حوزه رسانه‌ها نگاه دولتی نداریم.

نگاه سیاسی رسانه‌ها در حمایت ما اثر ندارد

اسماعیلی با اشاره به عضوگیری چند هزار نفری صندوق اعتباری هنر از اهالی رسانه گفت: در سال‌های قبل ۴ هزار روزنامه نگار در صندوق اعتباری هنر بیمه شده بود که این عدد امروز به ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر رسیده است و روزبه روز نیز بیشتر می‌شود. در حقیقت حمایت ما از اهالی رسانه بیش از ۲۰۰ درصد رشد داشته، آن هم بدون توجه به جهت‌گیری رسانه‌ها. یک نفر اگر توانست ادعا کند که به دلیل جهتگیری سیاسی عضویتش در صندوق اعتباری هنر لغو شده به ما بگوید، چون اصلا چنین اتفاقی رخ نداده است و ما به هیچ عنوان نگاه سیاسی به خبرنگاران نداریم.

وی ادامه داد: از طرف دیگر ماده بیست قانون مطبوعات را که الزام مدیران مسئول به بیمه کردن نیرو است عملی کردیم. ما امسال برای اولین بار مبتنی بر سیاستگذاری رهبر معظم انقلاب در حوزه مدیریت فرهنگی شاخص‌های فرهنگی و هنری را ابلاغ کردیم و از رسانه‌هایی حمایت می‌کنیم که به ارتقای شاخص‌های کشور کمک کنند، این در عملکرد دوساله ما نیز وجود دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنانش گفت: ما روستا به روستا و شهر به شهر در حرکتیم. من بیش از دویست سفر استانی داشتم و هربار با خبرنگاران و مدیران رسانه‌ای هر شهر جلسه داشتیم تا مشکلات موجود در این مسیر را حل کنیم. ما به موضوع بازآرایی رسانه که مطالبه رهبر انقلاب است باید ورود کنیم و بهتر است که با همراهی مجلس شورای اسلامی زیرساخت‌های قانونی این مسئله فراهم شود.