در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا چه گذشت؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری علم و فناوری آنا، یکصد و پنجاهمین جلسه کمیسیون شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا به ریاست دبیر شورا و با حضور مسئولان دستگاه‌های ذی‌ربط با موضوع «مدیریت ناترازی فزاینده گاز طبیعی و برق» در محل دبیرخانه شورا برگزار شد.  

این موضوع که با دستور رئیس جمهوری در دستور شورایعالی قرار گرفته، در یکی از جلسات کمیسیون شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا مطرح شده بود و در آن جلسه بنا بر این شد که، «طرح جامع در حوزه توسعه انرژی تجدید پذیر برای حل مشکلات ناترازی و بعلاوه خلق منابع و ثروت جدید برای توسعه ملی»  با وزارت نیرو به جمع‌بندی‌های تخصصی برسد و نتایج در قالب احکام برای واردشدن به برنامه هفتم و طرح در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا مطرح شود.

 در این جلسه طرح مذکور که با مشارکت و تأیید وزارت نیرو وهماهنگی با وزارت نفت تهیه شده بود مورد بحث و اصلاحاتی قرار گرفت و احتمالاً پس از یک جلسه دیگر به شورایعالی ارایه خواهد شد. درصورت تصویب این طرح مراحل قانونی متعاقب آن پیگیری خواهد شد.

محسن رضایی با بیان اینکه گلوگاه این طرح مقیاس تولید است توضیح داد: در ۵ سال اول تولید باید طوری باشد که صرفه جویی از مصرف سبقت بگیرد و، اما اگر مصرف بر صرفه‌جویی غلبه کند، این طرح به نتیجه نمی‌رسد؛ از طرفی دولت توانایی این حجم از تولید در ۵ سال اول را ندارد؛ لذا یا به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز است و یا کنسریوم داخلی برای تامین سرمایه راه‌اندازی این حجم از نیروگاه‌های انرژی تجدیدپذیر باید شکل بگیرد.  

وی ادامه داد: شورای عالی اقتصاد کشور تکرار سایر بخش‌های اقتصادی کشور نیست و همچنین  بنا نیست جایی برای دور زدن قانون و مجلس باشد. بنای کار به این شکل است که اگر ضرورت مصوبات محرز شود به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران می‌رود و ایضا مسائل راهبردی و غیر روزمره در شورای سران مطرح می‌گردد، مسائلی که با  تعویض دولت‌ها دسخوش تغییر نشود.  

دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با اشاره به جدی بودن بحث ناترازی انرژی در کشور، گفت:  با ادامه روند ناترازی انرژی، درآمد سرانه و در پی آن صنعتی شدن کشور به شدت دچار عقب ماندگی می‌شود. انرژی مسئله زیرساختی است و اگر توانایی‌های مالی اجازه می‌داد بسیار بیشتر از ۳۰۰ هزار مگاوات باید برنامه‌ریزی می‌شد.  

وی درباره اهمیت زیست محیطی این طرح توضیح داد: این طرح بسیار به محیط زیست کمک می‌کند، بعلاوه صرفه جویی بزرگی در هزینه‌های نگاهداری محیط زیست انجام می‌پذیرد.  

رضایی با بیان لزوم پرداختن به فناوری‌های نوین ادامه داد: موضوع دیگر بحث فناوری‌های نوین است و اینکه ایران باید تبدیل به قطب تولید فناوری‌های انرژی تجدید پذیر شود و باید در پی دستیابی و دریافت این فناوری‌ها باشیم.  

دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا درباره مشکل تاریخی پروژه محوری در کشور گفت: یک نقشه راه پروژه محوری از زمان رضاشاه بر ما تحمیل شده است و هر مجموعه‌ای می‌آید فقط می‌خواهد یک سری پروژه درست کنند و جایی در کشور نیست که کلنگ زده نشده باشد و فقط ۵ هزار هزار میلیارد برای پروژه‌های نیمه تمام می‌خواهیم.  

رضایی ادامه داد: مشکل، نقشه راه غلط اقتصادی و تخصیص منابع ناصحیح است؛ اگر می‌خواهیم پیشرفت کنیم باید به طرح‌ها توجه کنیم و نه پروژه ها. حسن طرح نسبت به پروژه این است که طرح خودکفا است، اما پروژه وابسته به سایر پروژه هاست در حالی که طرح بدون وابستگی به سایر پروژه هاست.  

وی درباره این تجربه موفق در دفاع مقدس بیان داشت: بزرگترین تحولی که در جنگ ایجاد کردیم تبدیل تاکتیک به عملیات بود. عملیات، مجموعه‌ای از تاکتیک هاست که در صورت به نتیجه رسیدن پایداری دارد. طرح هم به همین صورت است و فزایندگی و هم افزایی پروژه‌ها را در پی دارد.

دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا درباره نمونه مصداقی طرح گفت: مثلا ارزش کریدور هند و عربستان و اسرائیل و اروپا بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار است که صد‌ها پروژه در آن نهفته است. ما هم  به دنبال کریدور چابهار به روسیه هستیم و همین طرح می‌تواند شهر‌های جدید و انبار‌های لجستیکی بوجود بیاورد و بصورت پایدار سالی چند ده میلیارد دلار درآمد داشته باشد؛ لذا باید کشور را از سمت پروژه محوری و کلنگ زدن خارج کنیم و ریل گذاری را بعد از ۱۰۰ سال تغییر دهیم.

در این جلسه نماینده دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در حوزه انرژی، این طرح را یک ریل گذاری جدید در حوزه انرژی کشور و موضوعی بزرگ و راه چاره وضعیت کنونی کشور در موضوع ناترازی انرژی دانست.  

رئیس پژوهشگاه وزارت نیرو گفت: کلیت این طرح این است که هر مقدار سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های تولید برق، از قِبل تولید انرژی تجدید پذیر صرفه‌جویی شود به قیمت صادراتی در صندوقی تحت عنوان صندوق توسعه بخش انرژی کشور واریز شود تا از محل این صندوق، برق تولید شده نیروگاه‌های تجدیدپذیر خریداری شود.   

چیت چیان با اشاره به اینکه سرمایه گذاری این طرح از طرف بخش خصوصی است، گفت: دولت فقط برای خرید برق این نیروگاه‌ها از محل آن صندوق پول پرداخت می‌کند.  

وی افزود: کل پولی که دولت از محل درآمد ناشی از صرفه جویی در طی ۱۵ سال به نیروگاه‌ها می‌پردازد ۸۰ میلیارد دلار است در حالی که هزینه فقط یک سال سوخت نیروگاه‌های سوخت فسیلی ۳۹ میلیارد دلار می‌شود.  

پیش‌بینی‌های دیده شده در این طرح اینگونه است که در پایان ۱۵ سال ۲۷۰ میلیارد دلار موجودی صندوق توسعه بخش انرژی کشور خواهد بود.  

نماینده مرکز پژوهش‌های مجلس با طرح ابهام در خصوص واریز پول از قِبل صرفه‌جویی گفت: تولید برق ۳ درصد رشد و مصرف برق ۵ درصد رشد کرده است. پس مادامی که بخش مصرف مدیریت نشود هرچه هم تولید افزایش پیدا کند فایده‌ای ندارد و صرفه جویی صورت نمی‌گیرد که پولی از آن بابت به صندوق واریز شود؛ بنابراین صندوق از محل صرفه جویی شارژ نمی‌شود.  

وی ادامه داد: ایده ما این است که درصدی از تولید تجدیدپذیر‌های جدید فقط به صادرات اختصاص یابد و اینگونه بازگشت سرمایه رقم بخورد.  

نماینده وزارت نیرو با بیان اینکه صادرات هم مقدار مشخصی دارد ادامه داد: اگر این طرح برای صرفه جویی سوخت است به جایی نمی‌رسد. باید قیمت واقعی برق را از برخی مانند صنایع انرژی بر یا مشترکان پرمصرف بگیریم. اگر در مقیاس وسیع سرمایه‌گذاری کنیم از محل سوخت مایع صرفه جویی زیادی در حدود ۱۲ میلیارد دلار در سال می‌شود.  

وی افزود: با صرفه جویی ۳ سال سوخت مایع هزینه ۲۰ سال انرژی تجدید پذیر در می‌آید. این به شرطی است که سرمایه گذاری وسیع در ۵ سال ابتدایی صورت بگیرد و تولید در مقیاس بزرگ باشد و با مقیاس‌های کوچک و تولید از حدی کمتر طرح شکست می‌خورد.  

نماینده وزارت نفت گفت: باید مدل ذهنی واحد در مورد تجدید پذیر داشته باشیم و ما باید بلندمدتی به موضوع نگاه کنیم و برای تامین مالی این طرح ردیف بودجه در نظر بگیریم چرا که بدلیل تحریم قادر به جذب سرمایه‌گذاری خارجی نیستیم.

در نهایت مقرر شد نماینده دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در حوزه انرژی، در مورد طرح با همفکری وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه محاسبات را انجام دهند و به نقطه نظر مشترک برسند.