از تحولات قفقاز جنوبی چه می‌دانیم؟
تهدید فرانسه، کوچ مردم قره‌باغ و بلندپروازی اردوغان
قفقاز جنوبی این روزها صحنه وقوع تحولاتی است که با شتاب هرچه تمامتر در حال تغییر ژئوپلیتیک و ریخت‌شناسی جمعیت منطقه است.
گروه جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا: هزاران تن از ارامنه قره‌باغ کوهستانی بعد از آنکه جمهوری آذربایجان طی یک عملیات ۲۴ ساعته که چهارشنبه گذشته انجام شد، کنترل این منطقه را به دست گرفت، به کوچ اجباری به ارمنستان تن داده‌اند.
آنگونه که حاکمیت قره‌باغ به خبرگزاری «رویترز» گفته است، شمار ارامنه منطقه که به وعده‌های باکو باور ندارند و از بیم پاکسازی قومی یا پیگرد قانونی، خواهان مهاجرت به ارمنستان هستند، به ۱۲۰ هزار نفر می‌رسد.
همزمان، «فرانس پرس» می‌گوید که طی روز یکشنبه، دست‌کم یک هزار و ۵۰ تن از ارامنه قره‌باغ با عبور از گذرگاه لاچین وارد ارمنستان شده‌اند.
گفته می‌شود که ۹۹.۹ درصد از ارامنه ساکن قره‌باغ حاضر نیستد تحت حاکمیت جمهوری آذربایجان به زندگی در سرزمین آبا و اجدادی خود ادامه دهند.
موضع فرانسه
«امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه که کشورش میزبان جمع کثیری از ارامنه است، با گرفتن انگشت اتهام به سمت جمهوری آذربایجان، می‌گوید که باکو مرز‌های ارمنستان را تهدید می‌کند و به همین دلیل پاریس حواسش به تمامیت ارضی ارمنستان هست.
او همچنین روسیه را به همدستی با باکو متهم کرد.
موضع ایروان
«نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان که از سوی اپوزیسیون داخلی به سهل‌انگاری در دفاع از ارامنه قره‌باغ متهم است، با اشاره به کوچ آنها، انگشت اتهام را به سمت روسیه گرفت و دولت مسکو را بابت ناکامی در تضمین امنیت ساکنان قره‌باغ مقصر دانست.
اگر ۱۲۰ هزار نفر از ساکنان قره‌باغ از گذرگاه لاچین عبور کنند، ارمنستان- کشوری کوچک در قفقاز جنوبی- با بحران انسانی و سیاسی مواجه خواهد شد.
همچنین وی جمهوری آذربایجان را به پاکسازی قومی متهم کرد و گفت: اگر شرایط مناسب برای زندگی ارامنه قره‌باغ در خانه‌های خود فراهم نشود و مکانیسم‌های موثر حفاظت از آنها برابر پاکسازی قومی ایجاد نشود، احتمال بالایی وجود دارد که ارامنه قره‌باغ ناچار به تبعید از وطن خود شوند، زیرا که این موضوع تنها راه برای نجات جان و هویت آنهاست.
وی مدعی شد: مسئولیت چنین تحولی به طور کامل برعهده دولت آذربایجان که سیاست پاکسازی قومی را در پیش گرفته و همچنین نیرو‌های حافظ صلح روسی است که در منطقه قره‌باغ حضور داشتند.
پاشینیان همچنین گفت که همکاری راهبردی ارمنستان و روسیه برای تضمین امنیت خارجی ارمنستان کافی نیست.
پاشینیان نسبت به آنچه تحرکات برخی نیرو‌های ناشناس برای کودتا علیه خود دانست، هشدار داد و رسانه‌های روسیه را متهم کرد که در حال انجام جنگ اطلاعاتی علیه دولت او هستند.
وی ادامه داد: برخی از شرکای ما به طور فزاینده تلاش می‌کنند تا آسیب‌پذیری‌های امنیتی ما را آشکار کنند و نه‌تنها امنیت و ثبات خارجی، بلکه امنیت و ثبات داخلی ما را نیز به خطر می‌اندازند، در حالی که همه هنجار‌ها در روابط دیپلماتیک و بین دولتی و تعهداتشان را نقض می‌کنند.
سفر رئیس جمهور ترکیه به نخجوان
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه قرار است امروز (دوشنبه سوم مهرماه) با سفر به منطقه خودمختار نخجوانِ جمهوری آذربایجان، با «الهام علی‌اف» رئیس جمهور این کشور دیدار کند.
روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و تحولات اخیر در قره‌باغ محور اصلی گفت‌وگوی رئیس جمهور ترکیه با همتای آذری عنوان می‌شود.
اردوغان و علی‌اف در مراسم کلنگ‌زنی خط انتقال گاز ایگدیر-نخجوان حضور می‌یابند و مجتمع به‌‌روزشده نظامی نخجوان را هم افتتاح خواهند کرد.
آنکارا و باکو در سال ۲۰۲۰ توافق کرده بودند تا از طریق خط لوله گاز ایگدیر-نخجوان، گاز مورد نیاز این منطقه خودمختار توسط ترکیه تأمین شود.
اردوغان در جنگ شش هفته‌ای سال ۲۰۲۰ که به تسلط جمهوری آذربایجان بر بخشی از اراضی پیشتر اشغال‌شده منجر شد، با کمک‌های تسلیحاتی خود از باکو حمایت کرد و اکنون نیز از عملیات بازپس‌گیری قره‌باغ دفاع می‌کند، اما مدعی است که در آن دخالتی نداشته است.
کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که تنش‌های فعلی در قفقاز ادامه‌دار خواهد بود چرا که آرزوی علی‌اف این است که نخجوان را به خاک اصلی آذربایجان متصل کند و ترکیه از طریق نخجوان به جمهوری آذربایجان و شرق خزر وصل شود.
اگر این اتصال به قیمت از دست رفتن مرز ایران و ارمنستان تمام شود، تهران آنگونه که وعده داده، برخوردی قاطع از خود نشان خواهد داد چراکه بار‌ها گفته است که تغییر مرز‌های تاریخی را برنخواهد تافت.
انتهای پیام/
