تیغ تیز در دست زنگی مست؛ روی کارآمدن سیاستمداری که ژنرال‌های اسرائیلی را به صف می‌کند

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا به نقل از وب‌سایت تایمز آو اسرائیل، شباهت‌های میان لیبرمن و امیر پرتز، وزیر اسبق جنگ اسرائیل، باعث شده است تا تحلیلگران منتقد وی با توجه به دوران ضعیف وزارت دفاع پرتز مدعی شوند که لیبرمن، همانند پرتز، ارتش اسرائیل را به سراشیبی سقوط ببرد.

آن‌هایی که لیبرمن را می‌شناسند، او را سیاستمداری پرحرف توصیف می‌کنند که تجربه نظامی چندانی ندارد. مقامات فعلی و سابق وزارت جنگ اسرائیل در واکنش به انتصاب یک «فرد اسرار آمیز» به سمت وزیر جنگ این رژیم گفته‌‌اند «اندکی زمان خواهد برد تا او بفهمد کارها چگونه انجام می‌شود» و اینکه «وی باید آموزش‌های اولیه‌ای را پشت سر بگذارد.»

انتقادات از لیبرمن به دلیل نداشتن سابقه نظامی و امنیتی، یادآور انتقادات مشابهی است که از امیر پرتز، وزیر جنگ اسرائیل در سال های 2006 تا 2007 انجام می‌شد. با وجود این، پرتز و لیبرمن، تقریبا هیچ نقطه اشتراکی با یکدیگر ندارند. پرتز، رهبر سابق حزب کارگر، اعتقاد به سیاستی سازش‌گرایانه داشت و همواره بر دستیابی به صلح میان اسرائیل و فلسطین تأکید می‌کرد.

اما لیبرمن که در یکی از شهرک‌های کرانه باختری زندگی می‌کند، رئیس حزب افراطی «اسرائیل خانه ما» است. طرح صلح وی شامل گسترش مرزهای رژیم اسرائیل برای محروم ساختن بخش عمده‌ای از شهروندان عرب از خانه و کاشانه‌شان است.

اعتقاد به سیاست‌های سخت‌گیرانه از سوی لیبرمن، باعث شده است تا هواداران او، در برابر منتقدانش، اصرار کنند که هرگز تجربه پرتز، برای لیبرمن تکرار نخواهد شد.

منتقدان پرتز اعتقاد دارند که سیاست‌های تساهل‌آمیز وی، باعث شد تا نیروهای حماس به خود جرأت ربودن گیلعاد شالیت، سرجوخه اسرائیلی، را بدهند. این منتقدان می‌گویند، مدیریت ضعیف پرتز، سبب شد تا در جنگی کاملاً نابرابر در سال 2006، 165 نظامی اسرائیلی کشته شوند.

پرتز پس از انتشار گزارشی در سال 2007 که در آن رهبری وزارت جنگ اسرائیل به دلیل «کوتاهی‌های جدی و قصور در نداشتن تفکر و برنامه‌ریزی استراتژیک» مورد انتقاد قرار گرفته بود، از سمت خود استعفا کرد. یکی از تصاویری که در دوره وزارت وی منتشر و معروف شد، تصویری بود که وی را در حال مشاهده سربازان با استفاده از دوربینی می‌داد که پوشش پلاستیکی هنوز روی لنزهای آن بود.

اگر ملاک گمانه‌زنی درباره آینده لیبرمن و شباهت وی با پرتز، صرفاً بر مبنای نداشتن سابقه نظامی‌گری باشد، باید گفت که این تحلیل احتمالاً نمی‌تواند چندان درست باشد. نباید فراموش کرد که لیبرمن، دقیقا با انتقاد از نتانیاهو، که چرا بیش از اندازه نسبت به فلسطینی‌ها سخت‌گیری نمی‌کند، خود را وارد سیاست اسرائیل کرد.

حزب راست‌گرای او یعنی «اسرائیل بیتنو» (اسرائیل خانه ما) در بسیاری از زمینه‌ها از حزب تحت رهبری نتانیاهو یعنی لیکود، افراطی‌تر است. لیبرمن در سال 2014 نتانیاهو را زیر انتقاد گرفته بود که چرا برای پایان دادن به حملات انتخاری در سرزمین‌های اشغالی، برای وضع مجازات اعدام برای متهمان چنین حملاتی، اقدام نمی‌کند. بنابراین شاید این پیش‌بینی صحیح تر باشد که ارتش اسرائیل در زمان وزارت لیبرمن، به مراتب از دوران یعلون، خشونت بیشتری داشته باشد.

همزمان با این گمانه‌زنی‌ها، موشه یعلون، وزیر جنگ فعلی اسرائیل، نیز تلاش کرده است تا از فشارهایی که به استعفای او منجر شد، انتقاد کند. وی روز پنجشنبه گفت، اسرائیل «نمای اخلاقی خود را از دست داده است.»

اگر چه موشه یعلون، در حال سیاست‌مداری راست‌گرا به شمار می‌آید، سوابق چپ‌گرایی فراوانی دارد. اتفاقا انتقادات او از ارتش اسرائیل مبنی بر اینکه رفتار نظامیان اسرائیلی با فلسطینی‌ها یادآور رفتار نازی‌ها با یهودیان است، دقیقاً نقطه مقابل لفاظی‌های نتانیاهو به شمار می‌آید.

لیبرمن و پرتز تنها وزرای دفاعی نیستند که بدون داشتن تجربه رزمی سمت وزارت جنگ را در اختیار می‌گیرند. شیمون پرز و موشه آرنز که در دهه 1990 به عنوان وزیر جنگ منصوب شدند نیز ژنرال نبودند. اما شیمون پرز پیشتر به عنوان دبیر کل وزارت جنگ در دهه 1950 خدمت کرده بود، آرنز نیز قبلا پستی را در صنایع هوایی اسرائیل که تجهیزات نظامی تولید می‌کند، در اختیار داشت.

با وجود استقبال نکردن چهره‌های نظامی از انتصاب لیبرمن به پست وزارت دفاع، سیاستمداران دست راستی از این موضوع به شدت استقبال کرده‌اند. با حضور وی در کابینه نتانیاهو، ائتلاف راست‌گرایان، تقریباً کاملا شده است. حضور دو حزب اسرائیل بیتنو و لیکود در کنار یکدیگر، یک پیروزی بزرگ برای راست‌گرایان است. تقریبا با اندکی اغماض می‌توان گفت از جنگ یوم کیپور در دهه 1970 به این سو، دولت کنونی، راست‌گراترین دولت اسرائیل به شمار می‌آید. برای آن‌هایی که به فکر توافق صلح میان فلسطینی‌ها و اسرائیل هستند، چنین خبری اصلاً خوشایند نیست.