اهدای جایزه «عماد افروغ» در جشنواره پژوهش فرهنگی

 به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست خبری شانزدهمین جشنواره «پژوهش فرهنگی» عصر امروز سه‌شنبه ۲۱ شهریور در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

در ابتدای این نشست قاسم زائری دبیر این جشنواره گفت: شانزدهمین دوره این جشنواره در هفته پژوهش در آذر ماه برگزار می‌شود، این رویداد از سال ۹۸ و به دلیل همه‌گیری کرونا برگزار نشد و وقفه‌ای چند ساله در این رویداد رخ داد. به همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شرایط برای برگزاری شانزدهمین دوره فراهم شده. ما در راستای تشویق و حمایت نویسندگان و اهل علم و بزرگداشت چهره‌های فرهنگی این جشنواره را برگزار می‌کنیم و از صاحبان پژوهش‌ها و آثار حمایت می‌کنیم و راه را برای تداوم حرکت آن‌ها هموار می‌کنیم. سطح این جشنواره بین‌المللی است و مسئله آن حکمرانی فرهنگی کشور است.

وی افزود: در این جشنواره غیر از روال معمول که بخش‌های حمایت از فرهنگ، هنر، رسانه و ارتباطات، پژوهش‌های دینی و اسلامی و فعالیت‌های جدید است، یک بخش به عنوان جایزه ویژه عماد افروغ اختصاص یافته که در حوزه نقد و سیاست‌گذاری به فرد برگزیده اختصاص می‌یابد. هدف این جایزه حفظ نام و یاد استاد فقید و برجسته عماد افروغ و کمک به تعهد نقد متعهدانه است. برگزیدگان به بنیاد ملی نخبگان معرفی می‌شوند.

وی ادامه داد: نکته دیگر متمایز کننده این رویداد این است که جوایز جشنواره توسط رئیس جمهور اهدا می‌شود. در بخش بین‌الملل تاکید بر روی پژوهش‌های حوزه اسلام و ایران خواهد بود و از طریق رایزن‌های فرهنگی کشور در سراسر دنیا این بخش را معرفی می‌کنیم. این رویداد در چند بخش جوایزش را اهدا می‌کند. یکی بخش اصلی که به برگزیدگان اهدا می‌شود. بخش ویژه زنان هم در این رویداد تدارک دیده شده است. یک جایزه پژوهشگر ویژه جوان نیز در این دوره اهدا می‌شود. همینطور جایزه پیژه پژوهشگر پیشکسوت هم برای قدردانی از عزیزانی که صاحب سبک و صاحب نظریه هستند. در راستای عدالت فرهنگی و دیده شدن پژوهشگرانی که الزاما در پایتخت نیستند، جایزه پژوهشگر برتر استانی هم در این رویداد در نظر گرفته شده؛ که این بخش توسط اداره کل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها برگزار می‌شود و برگزیدگان از این طریق معرفی می‌شوند. جلسه شورای سیاستگذاری این رویداد به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد که از مراکزی مثل دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق و دیگر مراکز فرهنگی و اجتماعی در آن حضور داشتند.

در ادامه نشست سجاد صفارهرندی دبیر علمی این رویداد در رابطه با جشنواره شانزدهم اضافه کرد: بخش اصلی و محوری جشنواره بین‌المللی پژوهش فرهنگی در پنج دسته اصلی تعریف شده. سه دسته حوزه‌های عام و فراگیر فرهنگ، هنر و رسانه هستند و براساس رویکرد‌ها و سیاست‌های امسال جشنواره دو حوزه مطالعات دینی و اسلامی و فناوری‌های جدید و آینده‌پژوهی فرهنگی به آن‌ها اضافه شد. نظر شورای سیاستگذاری این بود که این دو حوزه جدید نیز برجسته شود و مورد داوری قرار بگیرد.

وی افزود: برای داوری در هرکدام از اسن پنج بخش در خدمت چهره‌های برجسته در حوزه‌های مربوطه هستیم و در هر مورد هم سرپرستی هر بخش به یکی از بزرگواران سپرده شده. در بخش رسانه و ارتباطات، حسن خجسته، در بخش فرهنگ و رسانه محمدرضا روحانی، در بخش هنر خراسانی زاده، در بخش پژوهش دینی و اسلامی، سعید طاووسی مسرور، در بخش فناوری‌های جدید در خدمت دکتر رحمتی به عنوان دبیر حضور دارند.

حسن خجسته در ادامه این نشست گفت: در حوزه ارتباطات حرف زیاد است. در گذشته مبنای تحولات اجتماعی نظریات مختلفی بود، اما امروز این مبنا فناوری و تکنولوژی ارتباطات است. این فناوری از طرفی به نیازهای اجتماعی و از طرفی به مناسبات اقتصادی گره خورده است. حوزه ارتباطات دنیای مهمی است و چیزی که به آن گره خرده حکمرانی آن است. همه کاربرها می‌خواهند که تمام درهای اینترنت به روی آنها باز باشد، اما وقتی از نگاه صنفی و جایگاهی به ان نگاه می‌کنن ، می‌خواهند حریم شخصی خودشان در آنجا حفظ شود.

وی افزود: ما پژوهش‌های عمیق و معرفتی در این حوزه کم داریم. تمام شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر اندیشه فردگرایی ساخته شده، در حالی که اکثر جامعه ما، جمع گرا هستند. به همین دلیل پالس‌هایی که در حوزه اجتماعی می‌دهد، مسموم است. در گذشته آدم‌ها در محله خود سربه‌زیر بودند و در محله‌های دیگر هرکاری می‌خواستند انجام می‌دادند، ولی فضای مجازی حتی در این زمینه نیز رویکرد متفاوتی از جامعه دارد. وی افزود: اما اینترنت در ایران بیشتر فنی دیده شده اما ماهیت اجتماعی آن دیده نشده. وزیر فناوری ارتباطات باید تحصیلکرده رسان و ارتباطات باشد، تا ابتدا دید اجتماعی داشته باشند و بعد دید فنی. حوزه ارتباطات جدید در همه جای دنیا مسئله است و باید با آن پرداخته شود. این پژوهش‌ها یک امتیاز مهم دارد که در مدارج علمی آن‌ها موثر است.

حسن خجسته در ادامه این نشست گفت: در حوزه ارتباطات حرف زیاد است. در گذشته مبنای تحولات اجتماعی نظریات مختلفی بود، اما امروز این مبنا فناوری و تکنولوژی ارتباطات است. این فناوری از طرفی به نیازهای اجتماعی و از طرفی به مناسبات اقتصادی گره خورده است. حوزه ارتباطات دنیای مهمی است و چیزی که به آن گره خرده حکمرانی آن است. همه کاربرها می‌خواهند که تمام درهای اینترنت به روی آنها باز باشد، اما وقتی از نگاه صنفی و جایگاهی به ان نگاه می‌کنن ، می‌خواهند حریم شخصی خودشان در آنجا حفظ شود. ما پژوهش‌های عمیق و معرفتی در این حوزه کم داریم. تمام شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر اندیشه فردگرایی ساخته شده، در حالی که اکثر جامعه ما، جمع گرا هستند. به همین دلیل پالس‌هایی که در حوزه اجتماعی می‌دهد، مسموم است. در گذشته آدم‌ها در محله خود سربه‌زیر بودند و در محله‌های دیگر هرکاری می‌خواستند انجام می‌دادند، ولی فضای مجازی حتی در این زمینه نیز رویکرد متفاوتی از جامعه دارد. 

وی افزود: اما اینترنت در ایران بیشتر فنی دیده شده اما ماهیت اجتماعی آن دیده نشده. وزیر فناوری ارتباطات باید تحصیلکرده رسان و ارتباطات باشد، تا ابتدا دید اجتماعی داشته باشند و بعد دید فنی. حوزه ارتباطات جدید در همه جای دنیا مسئله است و باید با آن پرداخته شود. این پژوهش‌ها یک امتیاز مهم دارد که در مدارج علمی آن‌ها موثر است.

سعید طاووسی مسرور مدیر گروه پژوهش‌های دینی و اسلامی این رویداد نیز گفت: آثار آسیب‌شناسانه برای این رویداد در اولویت قرار دارند. فرهنگ ایرانی، اسلامی و شیعی در هم تنیده هستند و به همین دلیل به این بخش توجه شده. کاربردی بودن و مسئله‌محور بودن پژوهش ها در این زمینه بسیار مهم است. شناخت کشورهای اسلامی، علی‌الخصوص کشورهای همسایه از نظر ارتباطات بین‌المللی و ارتباطات میان فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. این بخش تنوع زیادی دارد و از تحقیقات قرآنی و نهج‌البلاغه تا تاریخ سیاسی اسلام و ایران، مردم شناسی، جامعه‌شناسی و فقه هنر فقه ارتباطات و آیین‌ها و مناسک نیز در آن می‌گنجد. به طور خاص به پدیده اربعین در غین رویداد توجه ویژه‌ای خواهد شد.

زائری در پایان نشست با ارائه آماری گفت: همه اثاری که در فروردین ۹۸ تا شهریور ۱۴۰۲ انجام شدند مورد بررسی قرار می‌گیرند. در پانزده دوره ۱۰ هزار و ۱۲۸ اثر دریافت شده و ۳۲۱ اثر برگزیده شدند، امیدواریم که در این دوره به دلیل وقفه چهار ساله و کثرت آثار تولید شده و افزایش قالب‌های این رویداد، از حیث کمیت آثار متعددی به دبیرخانه ارسال شود. اختتامیه جشنواره آذر ماه با حضور رئیس جمهور برگزار خواهد شد.