رمزگشایی از اسم رمز اخراج اساتید/ پشت صحنه اخبار جعلی اخیر درباره دانشگاه تهران چیست؟

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، روابط عمومی دانشگاه تهران اعلام کرد: برخی پایگاه‌های خبری و مطبوعات در روز‌های اخیر از کلیدواژه "اخراج اساتید" در عناوین خبری خود استفاده کرده و این نوع اخبار را در جایگاه‌های ویژه و نخست خود جانمایی می‌نمایند. اصرار بر تکرار و استمرار نشر این کلیدواژه در حالی است که رئیس محترم دانشگاه تهران و معاون محترم آموزشی دانشگاه تهران در روز‌های اخیر طی گفتگو‌هایی صریح با رسانه‌های جمعی، بر این مهم تاکید نموده‌اند که طی دو سال اخیر هیچ موردی مبنی بر "اخراج هیات علمی" در دانشگاه تهران رخ نداده است.

از آنجا که رصد و بررسی سیر تولید و نشر پیام‌هایی با اسم رمز "اخراج اساتید"، حکایت از تراوش آن‌ها از اتاق فکری دارد که حتی حاضر است سرمایه اجتماعی و آرامش و اعتبار نهاد علم را هزینه اهداف جناحی خود نماید، و همچنین با توجه به اینکه سکوت در برابر این نوع پیام‌ها می‌تواند بسترساز اشاعه دلالت‌هایی مبنی بر "تحدید دانشگاه" و "ناامیدی در اصحاب علم" باشد، لکن روابط عمومی دانشگاه تهران بر خود فرض می‌داند در چارچوب سهمی که برای ارتقای بینش عمومی نسبت به "اخبار جعلی" (Fake news) دارد، به تشریح ابعاد چرایی جعلی بودن آن‌ها بپردازد.

تولیدکنندگان اخبار جعلی، در آستانه آغاز سال تحصیلی جدید، آنچه که در واقع "عدم ارائه واحد درسی به یک مدرس مدعو و حق‌التدریس" است را تحت عنوان "اخراج استاد دانشگاه تهران" نشر می‌دهند. این در حالیست که هر کدام از این کسوت‌ها دارای معنای خاص خود در ادبیات آکادمیک بوده و از منظر قواعد حقوقی نیز رابطه صاحبان هر کدام از این عناوین با دانشگاه متفاوت است. همچنین بدون تردید، مدرسان محترم که به صورت حق‌التدریس دارای تجربه همکاری با دانشگاه هستند نیز خود بر جایگاه استادی دانشگاه تهران واقف بوده و جملگی نسبت به اعضای هیات علمی که شایسته مرتبه استادی دانشگاه تهران شده‌اند، احترام ویژه قائل هستند.

مدرسان مدعو و حق‌التدریس بنا به ضرورت و نیاز گروه‌های آموزشی ممکن است به صورت موقت برای یک نیمسال و یا بیشتر برای تدریس به دانشگاه دعوت شوند و وقتی نیاز دانشگاه به حضور ایشان رفع شود، طبیعی است که دیگر برای تدریس دعوت نگردند. اکنون دعوت نشدن از برخی مدرسان مدعو که اساسا عضو هیات علمی دانشگاه تهران نبوده و در قالب حق‌التدریس از خدمات ایشان استفاده می‌شود، از سوی برخی رسانه‌ها حمل بر "اخراج استاد دانشگاه تهران" شده و به یک هیاهوی رسانه‌ای بدل شده است.

به عنوان نمونه، بازنمایی درنظر گرفته نشدن واحد درسی برای آقایان "حسین علایی" و "مهام میقانی" که عضو هیات علمی دانشگاه تهران نبوده و صرفا سابقه تدریس به عنوان مدرس مدعو در دانشگاه تهران دارند، در تیتر و جنجال رسانه‌ای به گونه‌ای القا می‌شود که گویی اعضای محترم هیات علمی دانشگاه تهران اخراج شده‌اند.

از یک سو این نوع انگاره‌سازی‌ها برای کاسبان سیاسی که همواره جهت مطامع خود از دو نهاد مهم "دانشگاه" و "رسانه" بار کشیده‌اند، سوژه‌های جذابی تلقی می‌شود؛ و از سوی دیگر برعهده نهاد‌های علمی و حرفه‌ای نظیر دانشگاه است که با کمک به ارتقای سواد رسانه‌ای عموم جامعه، مسیر را برای شناخت اخبار مشکوک و فیک‌نیوز‌ها روشن نمایند و اجازه ندهند سرمایه اجتماعی تحت تاثیر این وارونه‌نمایی‌ها و القاگری‌ها، بیش از این تحلیل رود.

اخبار جعلی درباره دانشگاه تهران، محدود به موارد فوق نبوده است، بلکه حتی ادعا نموده‌اند که یک عضو هیات علمی دانشگاه تهران اخراج شده است! این در حالی است که این عضو هیات علمی دانشگاه تهران در نیمسال تحصیلی پیش رو دارای واحد درسی نیز است. در موردی دیگر، تدریس دکتر سعید حدادیان در دانشگاه تهران را طوری بازنمایی کرده‌اند که گویی تدریس این فعال فرهنگی کشورمان در دانشگاه تهران همزمان با نشر ادعایی دروغین مبنی بر "جذب ۱۵ هزار هیات علمی همسو با دولت در دانشگاه‌ها" آغاز شده است! این در حالیست که تدریس آقای حدادیان از سال‌ها قبل به عنوان مدرس حق‌التدریس در دانشگاه تهران آغاز شده است و این موضوع تنها با یک جستجو در وب قابل احصا بود.

پس از آنکه مسئولان دانشگاه تهران و همچنین کاربران در شبکه‌های اجتماعی، از سهل‌انگاری و ساده‌انگاری طراحان انتشار این خبر پرده برداشتند، برخی متوسل به این شدند که حال چرا آقای سعید حدادیان برای تدریس انتخاب شده است؟ بررسی‌های دقیق درباره سوابق آموزشی ایشان نشان می‌دهد که آقای دکتر سعید حدادیان از سال ۱۳۹۴ تدریس دروس مختلف را در دانشگاه تهران به صورت حق‌التدریس برعهده داشته و با توجه به عملکرد موفق و ارزیابی مثبت دانشجویان از کلاس‌های ایشان، همکاری این مدرس دانشگاه با دانشگاه تهران تداوم داشته است.

کارنامه ارزشیابی ایشان در سامانه جامع آموزش دانشگاه تهران نشان می‌دهد که وی در اولین همکاری خود در نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۳۹۵_ ۱۳۹۴ در درس انقلاب اسلامی ایران با تعداد ۴۱ نفر دانشجو معدل ۱۸/۳۱ را کسب نموده است که نمره ارزشیابی ایشان از معدل اساتید گروه مربوطه (۱۸/۰۳)، معدل دانشکده (۱۷/۹۸) و حتی معدل دانشگاه (۱۸/۳۰) در ترم مورد نظر بالاتر بوده است.

علاوه بر این، آقای حدادیان در نیمسال اول سال تحصیلی ۱۳۹۶_۱۳۹۵ در درس انقلاب اسلامی ایران با تعداد ۳۰ نفر دانشجو معدل ۱۸/۶۷ را کسب نموده است که نمره ارزشیابی ایشان از معدل اساتید گروه مربوطه (۱۷/۶۵)، معدل دانشکده (۱۷/۷۷) و حتی معدل دانشگاه (۱۸/۲۶) در ترم مورد نظر بالاتر بوده است. همچنین عملکرد دکتر حدادیان در نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۲_۱۴۰۱ در درس تفسیر موضوعی قرآن با تعداد ۴۸ نفر دانشجو معدل ۱۸/۰۰ را کسب نموده است که نمره ارزشیابی ایشان از معدل اساتید گروه مربوطه (۱۷/۲۰) و معدل دانشکده (۱۷/۵۱) در ترم مورد نظر بالاتر بوده است.

یکی از مهمترین معیار‌ها برای ادامه همکاری مدرسان حق‌التدریس در دانشگاه تهران، نمره ارزشیابی مدرس مربوطه می‌باشد که مورد ارزیابی دانشجویان قرار می‌گیرد و نتایج ارزشیابی نیز بیانگر اقبال و رضایت دانشجویان از عملکرد آقای دکتر حدادیان در هشت سال گذشته است. البته سال‌هاست که ایشان بدون چشمداشت مالی با برگزاری کلاس‌های غیر رسمی و آزاد برای دانشجویان مشتاق، نشست‌های ادبی و فرهنگی در دانشگاه تهران برگزار می‌کند که این تلاش‌های ارزشمند بار‌ها مورد تقدیر مدیریت دانشگاه تهران قرار گرفته است.

روابط عمومی دانشگاه تهران از اصحاب رسانه دعوت می‌نماید به منظور حفظ شان و جایگاه نماد آموزش عالی و همچنین حفظ اعتبار رسانه، در بازنشر اخبار دقت بیشتری لحاظ نمایند و مسیری را در پیش گیرند که رسانه و دانشگاه از تیررس کاسبان سیاسی محفوظ بماند.