همه چیز درباره مامایی؛ این شغل شیرینِ پردردسر
افزایش ۵ درصدی زایمان طبیعی در سال با سرمایه‌گذاری در مامایی
عضو هیئت علمی گروه مامایی دانشگاه آزاد خراسان‌شمالی عنوان کرد: اگر دولت موظف است سالانه ۵ درصد میزان زایمان طبیعی را افزایش دهد، این مهم با سرمایه‌گذاری در حوزه مامایی محقق می‌شود.
گروه استان‌‌های خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ نیمه اردیبهشت برابر با پنجم ماه می به‌عنوان روز جهانی ماما نامگذاری شده است. این روز برای نخستین‌بار سال ۱۹۸۰ به‌عنوان روز جهانی ماما پیشنهاد و پس از آن از سال ۱۹۹۲ به صورت رسمی این تاریخ در همه جای دنیا روز جهانی ماما اعلام شد.
«روز جهانی ماما» فرصتی برای هریک از ماما‌ها بوده که باید درباره بسیاری از افراد دیگر در این حرفه تجربه کسب و ارتباطات جدیدی را میان ماما‌ها و خارج از کشور برقرار کنند و دانش خود را گسترش دهند.
خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا به همین مناسبت سراغ میترا مهدویان دانش‌آموخته دکتری مامایی ـ مشاوره از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، عضو هیئت علمی گروه مامایی و مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی خراسان‌شمالی رفته و درباره این رشته گفت‌وگو کرده که در ادامه خواهیم خواند.
مهدویان درباره معرفی رشته مامایی اظهار کرد: رشته مامایی عبارت است از مراقبت از زنان در دوران بارداری، زایمان و دوره پس از زایمان و مراقبت از نوزاد. این اقدامات شامل پیشگیری از مشکلات بهداشتی در دوران بارداری، تشخیص شرایط غیرطبیعی، ارائه کمک‌های پزشکی در صورت لزوم و اجرای اقدامات اضطراری در صورت نبود کمک پزشکی است.
وی اضافه کرد: ماما از یک لغت انگلیسی قدیمی به معنای «همراه زن» گرفته شده و از آنجا که زنان در طول تاریخ همراهان سنتی هنگام تولد بوده‌اند، ماما‌ها از زمان آغاز تولد وجود داشته‌اند. در متون یونان، روم باستان و در انجیل نیز به ماما‌ها اشاره شده است. در گذشته مهارت‌های مامایی به صورت سینه به سینه از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شد.
عضو هیئت علمی گروه مامایی و مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی خراسان‌شمالی درباره سختی‌های رشته مامایی بیان کرد: ماماشدن راحت نیست، یک ماما باید بتواند پس از تحصیل و کسب توانمندی در این حرفه در محیطی استرس‌زا آن هم در یک شیفت طولانی کار کند، خونسرد باشد، به مادر در حال زایمان آرامش دهد و با لبخند از نوزاد تازه متولد شده استقبال کند.
**دردسرهای حرفه مامایی شامل چه مواردی هستند؟
مهدویان متذکر شد: پیشگیری از حاملگی‌های بی‌موقع و زودرس، راهنمایی بهداشتی در زمینه بهداشت باروری، کاهش خطرات و زایمان راحت مادر باردار، انجام مراقبت‌های اورژانس، ارجاع بیمار و انجام تنظیم خانواده فقط بخش کوچکی از حرفه پردردسر مامایی است.
وی توضیح داد: با وجود این دغدغه‌ها و سختی‌ها، یک ماما در مقایسه با سایر رشته‌های پزشکی از حداقل حقوق و نداشتن حق کارانه زایمان طبیعی برخوردار است، دغدغه‌هایی که انگیزه را کم و گاه یک ماما را برای ادامه راه دچار تردید می‌کند.
عضو هیئت علمی گروه مامایی دانشگاه آزاد اسلامی خراسان‌شمالی افزود: بیمارانی که به ماما مراجعه می‌کنند مادرانی هستند که یک زایمان را پیش رو دارند و این مادران قرار است با بدترین شدت درد مواجه شوند و ماما مجبور است بی‌تابی این مادران را تحمل و خوش رفتار باشد و از دو موجود مراقبت کند.
مهدویان تبیین کرد: حجم سنگین کار ماما‌ها و شیفت‌های شبانه و طولانی ممکن است برای آنان مشکلات جسمی و روحی فراوانی را به همراه داشته باشد و مانند تمامی رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی به‌دلیل دور بودن طولانی‌مدت از خانواده ممکن است بر روابط خانوادگی تأثیر منفی بگذارد.
وی درباره قانون حمایت خانواده و جوانی جمعیت بیان کرد: در جریان اضافه شدن قانون حمایت خانواده و جوانی جمعیت هستیم که در ماده پنجاه این قانون صراحتاً اعلام شده که دولت موظف است سالانه پنج درصد میزان زایمان طبیعی را افزایش دهد و اگر دولت درصدد تحقق این قانون است باید روی ماما‌ها سرمایه‌گذاری کند.
مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌شمالی گفت: یک ماما، متخصص حرفه‌ای است که هنگام زایمان و پس از تولد نوزادان به زنان کمک می‌کند. ماما‌ها می‌توانند زایمان را در مراکز زایمان یا در خانه انجام دهند، زنانی که ماما‌ها را انتخاب می‌کنند، معمولاً مداخله پزشکی کمی لازم داشته و در دوران بارداری عوارضی نداشته‌اند.
مهدویان متذکر شد: از آنجا که تولد دوقلو‌ها پیچیده‌تر از به دنیا آوردن یک نوزاد است، بسیاری از پزشکان توصیه نمی‌کنند که در این شرایط از ماما کمک گرفته شود، مگر اینکه تحت نظارت مستقیم پزشک باشد، مانند یک پزشک، مامای شما می‌تواند مراقبت‌های قبل، حین یا بعد از بارداری شما را انجام دهد.
وی تأکید کرد: ماما وظایفی مانند انجام تست‌های قبل از تولد، بررسی سلامتی جسمی و روانی، تنظیم برنامه‌های تولد، ارائه رژیم غذایی، ورزش و توصیه‌های سلامتی، آموزش و مشاوره در مورد بارداری، زایمان و مراقبت از نوزاد، پشتیبانی احساسی و عملی در حین زایمان، زایمان نوزاد را برعهده دارد.
**چگونگی همکاری ماما با تیم بارداری
مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌شمالی افزود: ماما‌ها با متخصص زنان در ارتباط بوده و در صورت لزوم از او مشاوره می‌گیرد. اگر مشکلی در دوران بارداری ایجاد شود، ممکن است ماما فرد را به پزشک ارجاع دهد، یا ممکن است مامای شما با یک یا چند مامای دیگر همکاری کند.
مهدویان درباره بازار کار و درآمد مامایی افزود: انتظار می‌رود بازار کار مامایی تا سال ٢٠٢٦ تا ٣١ درصد افزایش یابد که رقمی بسیار بیشتر از سایر حرفه‌هاست. در آمریکا ماما‌های سطح متوسط سالانه درآمدی حدود ٨٧،٤١٥ دلار کسب می‌کنند، در حالی که ماما‌های باتجربه‌تر ١٠٥،٢٣٧ دلار درآمد دارند.
وی تشریح کرد: در ایران یک ماما می‌تواند در مراکز بهداشتی و طرح پزشک خانواده، بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها و درمانگاه‌ها به‌عنوان مربی خدمات بهداشتی، مربی بهداشت مدارس، کارشناس بهداشت خانواده مشغول به کار شود.
مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌شمالی بیان کرد: دانش‌آموختگان رشته مامایی براساس قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک کارشناسی می‌توانند برای دایر کردن مطلب در راستای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی اقدام کنند.
مهدویان خاطرنشان کرد: دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند به‌عنوان سرپرست و مدیر بخش‌های مختلف درمانی و سوپروایزر آموزشی در بیمارستان‌ها یا پست‌های مدیریتی و ستادی در مراکز بهداشتی ـ درمانی فعالیت کنند.
وی درباره ادامه تحصیل در رشته مامایی بیان کرد: رشته مامایی در مقطع کارشناسی به صورت عمومی ارائه می‌شود. دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی می‌توانند در مقطع کارشناسی ارشد در رشته‌هایی مانند تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، ژورنالیسم پزشکی، برنامه‌ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی، تاریخ علوم پزشکی، اکولوژی انسانی، آموزش بهداشت، آموزش پزشکی، رفاه اجتماعی، ژنتیک انسانی، زیست فناوری پزشکی، نانوتکنولوژی پزشکی، مدیریت خدمات بهداشت درمانی، کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، فیزیولوژی، رشته فناوری اطلاعات سلامت، علوم تغذیه، علوم تشریحی، علوم بهداشتی در تغذیه، سلامت سالمندی، آمار زیستی، مشاوره در مامایی، انفورماتیک پزشکی، اقتصاد بهداشت، ارزیابی فناوری سلامت، اپیدمیولوژی، مهندسی پزشکی و رشته مامایی تحصیل کنند.
مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌شمالی، گرایش‌های کارشناسی ارشد مامایی را شامل ۶ گرایش؛ کارشناسی ارشد مامایی گرایش آموزش مامایی، بهداشت باروری، مامایی جامعه‌نگر، مدیریت مامایی و کارشناسی ارشد مامایی گرایش مامایی قانونی است.
مهدویان با اشاره به مزایای رشته مامایی گفت: نرخ اشتغال بالا یکی از این مزایاست و همانطور که پیش‌تر گفته شد، انتظار می‌رود بازار کار مامایی تا سال ٢٠٢٦ تا ٣١ درصد افزایش یابد که رقمی بسیار بیشتر از سایر حرفه‌هاست.
وی گفت: درآمد خوب از دیگر مزایا به شمار می‌رود و آمار نشان می‌دهد که درآمد ماما‌ها در حال افزایش بوده و درآمد سالانه آن‌ها در آمریکا در حدود ١٠٣٧٧٠ دلار است، ارتباط با بیماران هم جزء این مزایاست؛ چراکه ماما‌ها دارای ارتباط بسیار بالایی با بیماران خود هستند که این را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مثبت شغلی خود گزارش کرده‌اند.
مدیر توسعه پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان‌شمالی توضیح داد: سطح رضایت شغلی در ماما‌ها بالاست و آنان مورد احترام سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی قرار گرفته و از همکاری بالایی با پرستاران و پزشکان برخوردار هستند، از سویی ماما‌های دارای مجوز می‌توانند با استقلال کامل کار کنند و در طیف گسترده‌ای از محیط‌های کاری ازجمله دفاتر پزشک خصوصی، بیمارستان‌ها، مراکز سرپایی و کلینیک‌های زنان فعالیت کنند.
عضو هیئت علمی گروه مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد در پاسخ به این سؤال که چه کسانی برای رشته مامایی مناسب هستند؟ اظهار کرد: برای تبدیل به یک مامای خوب باید به کمک کردن به دیگران علاقه‌مند و سختکوش، صبور و مهارت‌های مدیریت خوبی داشته باشید، همچنین این توانایی را داشته باشید که با افراد مختلف به خوبی ارتباط برقرار کنید، از قدرت عاطفی و روانی خوبی برخوردار، مهارت‌های دیداری خوب، ابتکار عمل، مسئولیت‌پذیر و در شرایط استرس‌زا آرام باشید.
مهدویان تشریح کرد: مشاوره، گوش دادن و مهارت‌های ارتباطی بسیار ضروری است و بسیاری از مادران به‌خصوص مادرانی که فرزند اولشان را باردار هستند به مشاوره و پشتیبانی نیاز دارند.
گفتگو: لادن لنگری
انتهای پیام/
