سومین ورشکستگی بانکی ایالات متحده در راه است؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، زمان زیادی از اعلام ورشکستگی غیرمنتظره‌ بانک سیلیکون ولی و سیگنیچر بانک نمی‌گذرد که سومین فروپاشی در صنعت بانکداری ایالات متحده خود را هویدا کرد. در ساعات آغازین سه شنبه ۲ می ۲۰۲۳، شبکه خبری ان بی سی آمریکا از ورشکستگی قریب‌الوقوع بانک فرست ریپابلیک در پی سقوط سهام ۵۰ درصدی این بانک خبر داد و در ادامه افزود که جی پی مورگان چیس، شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی چندملیتی، قصد دارد بیشتر دارایی این بانک را بخرد.

در پرونده‌ ویژه امروز به مسئله سقوط سهام و امکان فروپاشی بانک فرست ریپابلیک در آینده‌ نزدیک می‌پردازیم.

ایالات متحده در آستانه‌ سومین ورشکستگی بانکی در کمتر از ۲ ماه

دقیقا کمتر از یک روز پس از مصاحبه‌ مدیرعامل بانک فرست ریپابلیک با شبکه خبری فاکس نیوز و اعلام رسمی رکود و ناتوانی چشمگیر در امکان جذب سپرده‌ها و سرمایه مشتریان حقیقی و کسب و کار‌ها و شرکت‌های حقوقی خصوصی آمریکا توسط این بانک، سهام First Republic Bank در آغازین دقایق بازگشایی بورس نیویورک در روز سه شنبه ۲ می ۲۰۲۳، با کاهش غیرمنتظره‌ی ۵۰ درصدی روبرو شد.

همچنین روز دوشنبه، رئیس شعبه بانک فرست ریپابلیک مستقر در سانفرانسیسکو (که یکی از بزرگترین و غنی‌ترین شعبه‌های این بانک از لحاظ حجم سپرده‌ها در آمریکا محسوب می‌شود)، از کاهش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلاری جذب سپرده‌ها در سه ماهه اخیر خبر داده و اعلام کرده بود چنین نشانه‌های چالش‌برانگیز و خطرناکی، می‌تواند این نهاد مالی را به سومین بانکی تبدیل کند که پس از فروپاشی بانک سیلیکون ولی و بانک سیگنیچر، ورشکست می‌شود.

همین خبر‌ها و سیگنال‌های تنش‌زا کافی بود تا کارکنان شعب مختلف فرست ریپابلیک، در دقایق ابتدایی روز کاری خود در سه شنبه، با خیل عظیمی از مشتریان نگران و سراسیمه مواجه شوند؛ سپرده‌گذارانی که به گفته‌ کارکنان شعبه آرکانزاس در مشاهدات عینی صورت گرفته، افرادی با متوسط سرمایه‌ زیر ۳۰ هزار دلار بوده‌اند که بیانگر درصد بالایی از سطح اضطراب اجتماعی و اقتصادی در بین شهروندان آمریکایی است.

میزان فرار سپرده‌ها طی بحران بانکی اخیر در ایالات متحده در ۲ ماه گذشته، حجم قابل توجهی بوده است که نشان از عدم اعتماد سرمایه داران و مشتریان خرد به وضعیت فعلی صنعت بانکداری آمریکا دارد. حتی در زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی، تا این میزان بانک‌های آمریکایی از طرف سپرده گذاران خود تحت فشار نبوده‌اند.

حال مدیران این بانک با ۳ گزینه سخت روبرو هستند؛ یا می‌بایست برای تغییر استراتژی‌های جذب و نگهداشت سپرده‌های خود، فکر اساسی و بنیادین کنند یا می‌بایست برای تامین کسری بودجه‌ی خود، امکان فروش دارایی‌ها را فراهم کنند و یا با ادامه‌ روند کنونی خود و تبدیل شدن به یک نهاد مالی ضعیف، راه فروپاشی سیلیکون ولی و سیگنیچر را پیش بگیرند.

تدابیر اضطراری مدیران فرست ریپابلیک برای مقابله با این بحران چیست؟

مدیرعامل فرست ریپابلیک در بخشی از مصاحبه‌ روز دوشنبه خود با فاکس نیوز اعلام کرد که در جهت جلوگیری از فروپاشی کامل این بانک و مقابله اضطراری با این بحران، قصد دارد ابتدا ترازنامه‌ بانکی خود را در اسرع وقت متعادل کند و در ادامه، هزینه‌های آتی خود در ۳ ماهه آینده را با کاهش پاداش مدیران، کاهش فضای فیزیکی اداری شعب و تعدیل ۲۰ تا ۲۵ درصدی کارکنان هر کدام از شعب خود، به میزان قابل توجهی پایین بیاورد.

البته به نظر نمی‌رسد که چنین تصمیمات شتاب زده‌ای، شرایط بهتری را برای فرست ریپابلیک در ماه‌های آینده ایجاد کند؛ بویژه اینکه در شرایط فعلی بحران تورمی و افزایش پی در پی نرخ بهره در ایالات متحده که منجر به افزایش قابل توجه نرخ بیکاری در ۶ ماهه‌ دوم سال ۲۰۲۲ و دو ماهه‌ی اول سال ۲۰۲۳ شده است، تعدیل یک چهارم تا یک پنجم از کارکنان هر یک از شعب این بانک، به هیچ عنوان اتفاق خوشایندی نخواهد بود و احتمالا به روند فروپاشی کامل این بانک سرعت خواهد بخشید.

ماه گذشته، نگرانی‌ها در مورد سلامت بانکی ایالات متحده موجب برگزاری جلسه فوق العاده کنگره آمریکا با کارگزاران اقتصادی این کشور از جمله وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، جانت یلن، رئیس فدرال رزرو، جروم پاول، و مدیر عامل جی‌پی مورگان، جیمی دیمون، شد.

در این جلسه، حاضران به توافق رسیدند که تا یک قرارداد نجات بی‌سابقه‌ بانکی به ارزش ۳۰ میلیارد دلار فی ما بین نهاد اقتصادی دولتی ایالات متحده و جی‌پی مورگان امضا گردد. طی این قرارداد، جی‌پی مورگان، بزرگترین نهاد خدمات مالی و بانکداری آمریکایی چندملیتی متعهد می‌شود تا در صورت کاهش سرمایه و دارایی‌های بانک‌های آمریکایی به یک میزان خاص، وارد پروسه خرید دارایی‌های آن بانک‌ها شود.

چنین اقدامی می‌تواند تا حدودی از روند فروپاشی پر شتاب سایر بانک‌های آمریکایی در آینده‌ نزدیک جلوگیری کند.

به همین دلیل در ساعات ابتدایی تائید سقوط سهام بانک فرست ریپابلیک، جیمی دایمن، مدیر عامل جی‌پی مورگان اعلام کرد که درخواست خرید حجم زیادی از دارایی‌های این بانک را به مدیران آن و مدیران فدرال رزرو و وزارت خزانه داری ایالات متحده داده است.

این حرکت جی‌پی مورگان در راستای حفاظت از سپرده‌های مشتریان بانک فرست ریپابلیک در روز‌های ابتدایی این بحران و در جهت کاهش احتمال بیشتر سقوط سهام این بانک، مفید به نظر می‌رسد.

چه آینده‌ای در انتظار بانک فرست ریپابلیک خواهد بود؟

اولین تحلیل از چشم انداز آتی وضعیت بانک فرست ریپابلیک، توسط گاردین و واشنگتن پست ارائه شد. سرمقاله‌های ویژه‌ این دو نشریه مهم جهان در روز سه شنبه، به تشریح وضعیت فعلی این بانک و آنچه در روز‌های آینده در انتظار مدیران و سهامداران فرست ریپابلیک خواهد بود، پرداخته است.

تحلیلگر ارشد اقتصادی نشریه گاردین، راندو ریزارت، به کارگیری "گزینه‌های استراتژیک کم خطر" توسط مدیران فرست ریپابلیک را به عنوان کپسولی موقتی جهت عبور از این بحران را ضروری می‌داند.

تحلیلگر گاردین انتظار داردکه پس از شکست بانک سیلیکون ولی و سیگنچر در ماه گذشته، چالش‌هایی نظیر اتفاقی که برای فرست ریپابلیک افتاده است، برای سایر نهاد‌های مالی آمریکایی ادامه دار باشد.

جان گرایدر، تحلیلگر اقتصاد سیاسی نشریه واشنگتن پست، تعدیل کارکنان این بانک را راه حلی بسیار چالش برانگیز و احتمالاً بسیار پرهزینه می‌داند که می‌تواند سهام بانک فرست ریپابلیک را تا مرز ۸۰ درصد از ارزش حال حاضر آن کاهش دهد.

او در ادامه مقاله خود پیشنهاد می‌کند که این بانک برای جلوگیری از فروپاشی آتی می‌تواند از دولت ایالات متحده بخواهد تا با تشکیل ائتلافی از شرکت‌های سهامی خاص بزرگ سیلیکون ولی و وام دهندگان ثروتمند منطقه سانفرانسیسکو، مقر اصلی فرست ریپابلیک، ادامه‌ حیات خود را تضمین کند.