گفتگو/ با توجه به مولفه‌های اقتصادی و امنیتی؛
دغدغه ایران حفظ رابطه با افغانستان و ممانعت از تبدیل آن به کانون بی‌ثباتی منطقه است
کارشناس مسائل بین الملل می گوید که نمی توان از ارزش ذاتی جغرافیای افغانستان چشم پوشی کرد و برقراری ثبات نسبی در این کشور که پشتوانه مولفه های اقتصادی و امنیتی است، یکی از دغدغه های ایران به شمار می رود.
«حنیف غفاری» کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، در خصوص اهمیت و دستاورد نشست همسایگان افغانستان در سمرقند، گفت: افغانستان و شبه قاره هند یک کانون ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک در منطقه محسوب می شوند، یعنی اهمیت جغرافیایی، سیاسی و استراتژیکی دارند.
وی افزود: به این معنا که اگر ثبات در آن مناطق تثبیت شود، بر دیگر نقاط مخصوصاً آسیا تاثیر می گذارد و اگر بی‌ثباتی در آن منطقه تثبیت شود، بر امنیت دیگر کشورهای همسایه افغانستان، پاکستان و همچنین در کل امنیت منطقه تاثیرگذار خواهد بود.
کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: در طول ۲۰ سال اشغالگری ناتو در افغانستان و قبل از آنکه خروج آتلانتیکی‌ها در این کشور رخ دهد، ما شاهد بودیم که برخی از مولفه‌های مخاطره آمیز در افغانستان تثبیت شد.
غفاری افزود: به عنوان مثال در سال‌های آخر حضور ناتو در افغانستان بخشی از اعضای داعش، از حوزه شامات، مناطق مرزی و قبایلی از پاکستان و حتی نقاطی از قفقاز به برخی از ولایت‌های افغانستان سوق داده شدند- تحرکاتی هم که ما امروز از افغانستان می‌بینیم، ناظر بر همان زمینه‌سازی‌ها است.
کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه یکی از دغدغه‌هایی که کشورهای منطقه از جمله ایران، روسیه، چین و کشورهای دیگر افغانستان دارند این است که شاهد یک کانون بی‌ثباتی و مولد تروریست در منطقه نباشند، تاکید کرد: بنابراین در همین راستا است که مهار داعش و تروریست تکفیری که ساخته و پرداخته دست آمریکا و رژیم صهیونیستی در افغانستان هستند، یکی از دغدغه‌های مشترک محسوب می‌شود و در این خصوص همکاری‌هایی بین تهران، مسکو و پکن با خود دولت طالبان وجود دارد.
غفاری افزود: در نقشه راه اقتصادی که چین ترسیم کرده است، در طرح «یک کمربند، یک جاده»، ما شاهد هستیم که افغانستان یک جایگاه ویژه‌ای دارد، از این رو نمی شود از ارزش ذاتی جغرافیایی افغانستان گذشت.
وی اضافه کرد: برای آنکه این مسیر اقتصادی و تجاری به طور کامل شکل بگیرد و بتواند به صورت مستمر مولفه‌های تجاری و همکاری در آن تثبیت شود، یکی از مولفه‌های آن این است که افغانستان دارای یک ثبات نسبی باشد.
کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه این ثبات نسبی باید جنبه اقتصادی، تجاری و امنیتی داشته باشد، اظهار کرد: بنابراین بخشی از این موضوع ناظر بر همین مسئله است و در اجلاس سمرقند بر این مسئله تاکید شد و در آینده هم تاکید خواهد شد.
غفاری با بیان اینکه مسئله دیگر، به مناسبات دوجانبه بازیگران با افغانستان بر می گردد، تاکید کرد: هر یک از بازیگران از جمله جمهوری اسلامی ایران، مناسباتی را به عنوان یک کشور همسایه یا به عنوان یک کشوری که در منطقه آسیا وجود دارد، بر اساس منافع ملی خود تعریف می‌کنند.
وی افزود: برخی از این منافع بین ایران و دیگر کشورها، در قبال افغانستان مشترک است و برخی دیگر از این مناسبات، ریشه در رویکرد دوجانبه ایران و افغانستان دارد که قطعاً در جریان نشست سمرقند بر روی این مسائل هم رایزنی شد.
کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: مسائلی هست که بخشی از آنها به مهاجرت، اختلافات مرزی و برخی از آنها به ارتباطات تجاری و امنیتی ایران و افغانستان بر می‌گردد.
غفاری گفت: نشست سمرقند هم به دلیل بحث روابط چندجانبه افغانستان و کشورهای دیگر منطقه و هم مناسبات دو جانبه‌ای که بین افغانستان و دیگر کشورها وجود دارد، یک نشست تاثیر گذار بود و یک بستری برای تبادل نظر در خصوص این حوزه‌ها ارزیابی می شود.
وی در مورد نقش ایران در این نشست، گفت: ایران بازیگری است که خود به عنوان یک راهبرد کلان، خواستار ایجاد و تثبیت امنیت در افغانستان است. ایران کشوری بوده است که در طول ۲۰ سال حضور ناتو در افغانستان، بارها اعلام کرده بود که حضور نیروهای آتلانتیکی در افغانستان قطعا مولد بحران‌های مزمن و پایداری خواهد بود و پیش‌بینی‌های ایران هم به وقوع پیوست.
کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: آنچه که مسلم است، ایران هم در راستای تثبیت وضعیت امنیتی در افغانستان و همچنین در راستای اینکه بتواند افغانستان را وارد مداری کند که در قالب آن بتوانند معادلات تجاری جمعی رخ دهد، تاثیر می‌گذارد.
غفاری تاکید کرد: نقش آفرینی موثر ما در عرصه جمعی، قطعا ایران را از دغدغه‌های خود در قبال افغانستان مانند حقابه رود هیرمند دور نمی‌کند. ما مذاکرات را ادامه می‌‌دهیم، هیئت‌های طالبان و ایرانی مراوداتی در این خصوص دارند.
وی گفت: دغدغه ایران این است که علاوه بر اینکه روابط دو جانبه خود را با کشور همسایه خود حفظ کند، قطعا در بازتعریف افغانستان پس از ناتو در منطقه نقش بسزایی را ایفا کند، به نحوی که افغانستان به یک کانون بی‌ثباتی و شکل‌گیری معادلات سلبی در منطقه تبدیل نشود.
انتهای پیام/
معاون صندوق نوآوری و شکوفایی مطرح کرد؛
