دی متیل سولفوکساید چیست؟

به گزارش گروه بازار خبرگزاری آنا، در این بخش در نظر داریم کاربردهای ماده شیمیایی پر کاربرد دی متیل سولفوکساید را به اختصار توضیح دهیم و در مورد ویژگی های آن بنویسیم .

آشنایی با دی متیل سولفوکساید:

این حلال شیمیایی یک مایع قطبی ، آب دوست ، شفاف ، جاذب رطوبت هوا و ذاتا بدون بو به شمار میرود . این حلال پر کاربرد شیمیایی به طور طبیعی در میوه جات ، سبزیجات ، غلات و چوب درختان یافت می شود و همچنین به عنوان یک محصول جانبی طی فرآیند تولید کاغذ بدست می آید. از مشتقات بلورین این ماده می توان از متیل سولفونیل متان با نام اختصاری ( MSM ) نام برد.

با برخی کاربردهای این حلال شیمیایی به اختصار آشنا شویم :

کاربرد در  صنعت رنگ و رزین:  

این حلال جایگزین خوبی برای حلال های سمی مورد استفاده در فرمولاسیون رنگ برها به شمار میرود و به منظور افزایش قابل توجه مقدار رنگ دهی ، به رنگ ها افزوده می شود . برای تولید رزین های پلی استر و پلی سولفون از این ماده به عنوان حلال و در تولید پوشش دهنده های سطوح نیز از این محصول به عنوان حلال ثانویه استفاده می شود.

کاربرد در صنایع الکتریک و الکترونیک:

این محصول در این صنایع برای شستشوی قطعات و هم چنین به عنوان الکترولیت خازن های الکتریکی دولایه استفاده می شود .

کاربرد در  صنعت هسته ای:

 دی متیل سولفوکساید به دلیل قابلیت انحلال پذیری تعداد وسیعی از ترکیبات آلی و حلال های دیگر و نداشتن تداخل با سیگنال های نمونه ، در رزونانس مغناطیسی هسته ای ( NMR ) کاربرد دارد.

کاربرد در صنایع شیمیایی:  

این ترکیب کاربردی در سنتز تعدادی از ترکیبات آلی و پلیمرها مانند پلی آکریلونیتریل و پلی اترسولفون ، کلروفیبر ها  و وینیل ها  کاربرد دارد . هم چنین در فرآیندهایی مانند ریخته گری غشاهای پلیمری و سنتز فیبرهای پلیمری ( به ویژه فیبرهای پلیمری پلی اورتان ، پلی آمید و پلی ایمید به روش ریسندگی مرطوب نیز کاربردهای فراوانی دارد . از جمله پلاستیک هایی که این حلال قابلیت انحلال آن ها را دارد ؛ ابریشم مصنوعی یا ریون ، پلی وینیل کلراید ، پلی اورتان ، متاکریلات ، پلی اتیلن ترفتالات و آکریلیک هستند . اما این حلال هیچ تاثیری بر روی کتان ، پشم ، نایلون ، پلی اتیلن ، پلی پروپیلن ، پلی کتون ، چرم و پلی استرها ندارد . این حلال واکنش های فینکلستین ، واکنش های حاوی نمک ، واکنش های حذفی الکتروفیلیک و نوکلئوفیلیک دی متیل سولفواکسید را تشکیل میدهد.  

 کاربرد در صنایع خودرو:

باید بدانیم که ترکیبی از آب و دی متیل سولفوکساید به عنوان ضدیخ و سیال هیدرولیکی مورد استفاده قرار میگیرد . در ضد یخ ها این حلال به منظور حفاظت سلول ها از آسیب های مکانیکی ناشی از کریستاله شدن افزوده می شود. روغن های روان کننده حاوی ترکیبی از این ترکیب و پالمیتات های فلزی هستند که منجر به کاهش ضربه ها، گرما و سائیدگی ها میان قطعات مکانیکی می شوند .

کاربرد در صنایع نفت:  

این حلال کاربردی به دلیل داشتن انتخاب پذیری بالای آروماتیک ها ، اختلاط پذیری نامحدود با آروماتیک ها در دمای اتاق ، دمای استخراج پایین ، غیرسمی بودن، روش های استخراج ساده و صرفه جویی در انرژی گزینه ی مناسبی برای استخراج آروماتیک ها به شمار میرود .  همین امر سبب شده تا از این ماده شیمیایی در پالایش پارافین ها ، آنتراسن ها ، سوخت های دیزل و جذب گاز استفاده میشود . برای سولفور زدایی از سوخت های دیزل دو روش سولفورزدایی هیدروژنی و اکسیداتیو وجود دارد که در روش اکسیداتیو از هیدروژن دی اکساید ، استیک اسید و یک حلال استخراجی مانند دی متیل سولفوکساید به دلیل قابلیت انحلال سولفور و آروماتیک ها استفاده می شود.

کاربرد در  صنایع غذایی:  

این ترکیب به دلیل نامحلول بودن این حلال کاربردی در آروماتیک های ناقطبی به نام آرن در تولید واکس های خوراکی که معمولا برای جلا دادن میوه ها به کار برده میشوند ، مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد در صنایع  کشاورزی:  

دی متیل سولفوکسید به منظور افزایش دادن فعالیت های شیمیایی در حشره کش ها و همچنین به عنوان حلال برای افزایش سرعت انتقال ماده موثر به موجودات مضر برای محصولات کشاورزی و باغبانی در کودهای شیمیایی استفاده می شود.

کاربرد در صنایع چرم:

این محصول در سنتز چرم های مصنوعی برای حل کردن رزین ها مورد استفاده قرار میگیرد .

کاربرد در صنعت دارو و درمان:

از ویژگی های منحصر به فرد این حلال ساخت داروهایی از این ماده است . داروهایی که توسط این محصول توسط شرکت های داروسازی تولید میشود دارای خاصیت نفوذ پذیری و جذب سریع این داروهای تولید شده از طریق پوست است که این امر سبب شده تا از آن به عنوان یک حامل در داروهای مناسب برای درمان التهابات پوستی مانند اسکلرودرمی، پسوریازیس و درمان برخی عوارض جانبی شیمی درمانی مانند سوزش ، درد ، ورم پوست و بی حسی در محل تزریق دارو، درمان زخم های دیابتی، قارچ ناخن ، آسیب های عضلانی اسکلتی ، روماتیسم ، آرتریت ، بیماری آلزایمر، کاهش درد و التهاب ناشی از آلزایمر و کاهش پیشرفت سرطان استفاده شود. هم چنین تزریق این ماده پس از تبدیل به حالت دارویی ،  برای کاهش فشار داخل مغز استفاده می شود. این حلال از جمله حلال های مورد استفاده برای فریز کردن سلول های بنیادی، سلول های جنین و دیگر سلول های کشت شده است و همچنین حلال واکنش سنتز ترکیبات دارویی مانند نورفلوکساسین و افلوکساسیناست به شمار میرود . باید توجه داشت که این ماده میتواند در تحقیقات و پژوهش های آزمایشگاهی به عنوان حلال بسیاری از آنتی بیوتیک های تحقیقاتی مورد استفاده قرار بگیرد .