ایران باید تصمیم نهایی خود را درباره «برجام» بگیرد

مرتضی غرقی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با خبرنگار جهان خبرگزاری آنا، در خصوص اظهارات اخیر مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه دیگر نیازی به برجام ندارند و چگونگی آینده مذاکرات وین،گفت: متاسفانه به دلیل اینکه آمریکایی‌ها و غربی‌ها تعهدات شان را انجام ندادند مذاکرات هسته‌ای در حالت بن بست قرار گرفته، اما طبیعی است که هر مشکلی باید با مذاکره حل شود، مذاکراتی که منافع دوجانبه داشته باشد، یعنی هم منافع ما و هم منافع طرف غربی تامین شود.

وی افزود: متاسفانه ما خیلی کار‌ها را انجام دادیم، اما طرف مقابل کار خاصی را انجام نداد و به نظر من باید راجع به این موضوع فکر شود و راه حل خوبی برای خروج از این شرایط پیدا کنند.

ایران درباره «برجام» تصمیم بگیرد

کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: نکته مهم این است که اگر غربی‌ها در این قضایا نمی‌توانند تصمیم بگیرند، ایران باید خودش در این موضوع تصمیم بگیرد، اگر اولویتش برجام است، برجام را به هر طریقی به نتیجه برساند، اگر اولویتش برجام نیست کلاً پرونده برجام را ببندد.

غرقی تاکید کرد: اینکه گاهی غربی‌ها مذاکره کنند و گاهی به واسطه برجام، تبلیغات منفی علیه ایران کنند، این مدل دیپلماسی نه تنها به ضرر ایران بلکه به ضرر غربی‌ها هم است.

وی با بیان اینکه ایران باید تصمیم نهایی خود را در مورد برجام بگیرد، تصریح کرد: اگر برجام برایش اولویت دارد مناسباتش با غرب را بهبود ببخشد و اگر نه، پرونده برجام را مختومه کند، زیرا این دیپلماسی سرگردان برای ما وقت تلف کردن و فرصت سوزی است.

کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: این موضوع از جانب غربی‌ها هم وجود دارد؛ یعنی اگر غربی‌ها احساس می‌کنند که برجام می‌تواند به نفعشان باشد باید امتیاز‌هایی که ایران می‌خواهد و غیر منطقی هم نیست به ایران بدهند؛ اینکه مدام مذاکرات را به بن‌بست بکشانند و هر جا که احساس می‌کنند دوباره موقعیت فراهم است به ایران فشار بیاورند، این موضوع جز فرسایش دیپلماسی چیزی برای ایران ندارد.

نگاه غلط آمریکا درباره ایران

غرقی تصریح کرد: آمریکایی‌ها در پی این بودند که طی اتفاقات اخیری که برای ایران افتاده بود، بحث براندازی صورت بگیرد، نگاه آن‌ها براندازی در ایران است به همین دلیل آن‌ها زیاد به برجام فکر نمی‌کنند، اما فکر آن‌ها از مبنا و در اصل اشتباه است.

وی گفت: متاسفانه ایران نتوانسته آن‌ها را تفهیم کند که هر اتفاقی که در ایران بیفتد باز ما از حقوق اصلی خود کوتاه نمی‌آییم و غربی‌ها این موضوع را یاد نگرفتند و ایران باید در این قضایا شرایطش را مشخص کند.

غربی‌ها باید به ما تضمین لازم را بدهند

کارشناس مسائل بین‌الملل در مورد آینده برجام، اظهار کرد: این که مذاکرات به نتیجه می‌رسد یا خیر به طرف غربی بستگی دارد، اگر غربی‌ها واقعاً به دنبال این هستند که مشکلاتی که در رابطه با برجام وجود دارد حل بشود باید قدم‌های جدی بردارند. تا به حال، هر قدمی که برداشته شده از سوی ایران بوده و نمی‌شود این منافع یک طرفه محفوظ باشد و طرف غربی باید تضمین‌های لازم را به ایران بدهد.

غرقی بیان کرد: ما از سال ۹۲ تا به حال تقریباً در این موضوع بلاتکلیف هستیم و این وضعیت خوبی نیست، ایران هم باید به طور قاطع تصمیم خودش را بگیرد، اگر می‌خواهد برجام اجرا شود، امتیازاتی که تا حدی معقول است به طرف غربی دهد و اگر نمی‌خواهد پرونده آن را ببندد.

وی افزود: باید خیال غربی‌ها راحت شود که ایران بیش از این، از حرف خودش پایین نمی‌آید، اما متاسفانه این‌گونه نیست و این موضوع جز فرسایش دیپلماسی و هزینه برای ایران عایدی نداشته است.

کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: یکی از دلایلی که جامعه جهانی با ما همراهی ندارد به دلیل مناسبات سیاسی‌مان است، هر وقت قبول کردیم که اشتباهاتی که در گذشته انجام داده‌ایم، باید اصلاح شود، آنگاه می‌توانیم دیپلماسی‌مان را اصلاح کنیم.

غرقی ادامه داد: اگر همان اشتباهاتی که در گذشته داشتیم را انجام دهیم و بر آن‌ها هم پافشاری کنیم، در سطح دیپلماسی هم راه به جایی نخواهیم برد.

وی تصریح کرد: متاسفانه ما رابطه خوبی با همسایگانمان نداریم و این اصلا خوب نیست. در جامعه جهانی فشار‌های تبلیغاتی آمریکا علیه ما به گونه‌ای بوده که هیچ کشوری دوست ندارد زیاد به ایران نزدیک شود، چون این موضوع برایش هزینه دارد. ما باید در جهت کم کردن این هزینه‌ها گام برداریم و این از طریق دیپلماسی امکان پذیر است.

کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: اینگونه نبوده که ما در ۴۰ سال گذشته در دیپلماسی هر کاری انجام داده‌ایم درست بوده و فقط دنیا اشتباه کرده است، اگر اشتباه نکرده بودیم شاید شرایط دیپلماسی ما این‌گونه نبود.

غرقی تاکید کرد: اگر ما اشتباهات خود را بپذیریم و اصلاح کنیم می‌توانیم در جامعه جهانی عرض اندام کنیم و قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران را به رخ بکشیم.

وی با تاکید بر این که گاهی باید تصمیمات بزرگ و سازنده گرفت، عنوان کرد: اگر زمان از دست برود معلوم نیست که بعداً بتوانیم بعضی از تصمیمات را بگیریم یا خیر، الان شاید زمان آن رسیده که تصمیمات بزرگی را اتخاذ کنیم.

کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: یکی از تصمیمات تأثیرگذار و سازنده این است که بتوانیم مناسباتمان را با جامعه جهانی بهبود ببخشیم تا راه برای اقدامات بین‌المللی هموار شود.

واکنش به حذف ایران از کمیسیون مقام زن

غرقی با اشاره به حذف ایران از کمیسیون مقام زن، اظهار داشت: این اقدام اگر چه گام سیاسی و فشار آمریکا بود، اما اگر ما در دنیا دوستان جدی داشتیم که از ما حمایت می‌کردند شاید این اتفاق برای ما نمی‎‌افتاد.

وی تصریح کرد: اگر ما یک دیپلماسی قوی و فعال داشتیم و می‌توانستیم کشور‌ها را با خودمان همراه کنیم قطعاً جایی برای لابی اسرائیل و آمریکا وجود نداشت.

کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: ما باید قبول کنیم در حوزه دیپلماسی رفتار‌هایی داشتیم که باید اصلاح کنیم، همان گونه که ما در دنیا منافع و اولویت داریم، برخی از اولویت‌های کشور‌های دیگر را هم در نظر بگیریم و این موضوع را تنها از راه گفتگو می‌شود حل کرد.

غرقی در پایان گفت: هر چقدر هم که ما قدرت نظامی داشته باشیم، باید گفتگو کنیم و بدون مذاکره نمی‌شود به نتیجه رسید و متاسفانه هنوز برخی از مسئولان در سیاست خارجی ما به این نتیجه نرسیدند که ما باید در بعضی از موارد با احتیاط‌تر گام برداریم.

گفتگو از: محمد مهدی ملکی