بودجه پژوهش در ایران یک سوم کشورهای جهان است

حسن حدادپور معاون پژوهشی دانشگاه شریف در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پژوهش خبرگزاری آنا درباره مسیر فعالیت‌های پژوهشی در کشور گفت: فعالیت‌های پژوهشی ایران از زمان ورود به عرصه صنعت متناسب با حجم فعالیت‌های صنعتی رو به رشد بوده است. 

وی افزود: زمانی وارد کننده برخی محصولات بوده ایم، اما امروزه در بسیاری از زمینه‌ها تولید کننده هستیم که تولید محصولات به دانش در قالب آموزش‌های فراگیری شده دانشجویان و مراجع پژوهشی نیازمند است. 

** بودجه پژوهشی ایران یک سوم کشور‌های جهان است

حدادپور درباره سهم بودجه پژوهش در برنامه هفتم توسعه گفت: در دنیا سهم پژوهش از GDP عدد متعارفی است که جایگاه ایران با آن عدد متعارف اختلاف دارد و به اندازه یک سوم بودجه پژوهش کشورهای پیشرفته است.

 ** تحریم‌ها باعث پیشرفت جایگاه پژوهشی ایران شده اند 

معاون پژوهشی دانشگاه شریف با بیان اینکه مسئولان نظام در سال‌های اخیر همواره به دنبال افزایش سهم بودجه پژوهش بوده اند، اما این موضوع در عمل اتفاق نیفتاده است، تاکید کرد: تحریم‌ها باعث شدند از ورود برخی کالا‌ها به کشور محروم شویم و به سمت تولید بومی و داخلی روی آوریم و همین عمل باعث رشد جایگاه پژوهشی در کشور شد و پیش بینی ما این است که سهم پژوهش به تدریج به نرم دنیا نزدیک خواهد شد. 

حدادپور با اشاره به عواقب کپی کاری برخی دانشجویان در نوشتن مقالات پژوهشی اظهار کرد: کپی کردن مقالات پژوهشی در میان دانشجویان دانشگاه شریف به ندرت اتفاق می‌افتد، اما در دانشگاه‌های دیگر که نظارت کمتر است شاید این موضوع بیشتر رخ دهد؛ اما در هر صورت دانشگاه شریف مصمون از این قضیه نیست. استادان و دانشجویان زمانی که صورت مسئله را خوب بینند دیگر به سمت تخلف روی نخواهند آورد. 

وی با بیان اینکه پژوهش برای پژوهش بسیار نگران کننده است، تاکید کرد: برای مثال وقتی روی موضوع غیر مرتبط با صنعت کار می‌کنیم که مورد نیاز جامعه نیست دچار مشکل خواهیم شد که این وضعیت به شدت نگران کننده است. 

** تولید نرم افزار‌های بین المللی برای شناسایی فعالیت‌های پژوهشی مشابه 

معاون پژوهشی دانشگاه شریف درباره تقلب علمی گفت: نرم افزاری تولید شده که می‌توانند متن مقالات را جست و جو کنند و متوجه میزان درصد مشابه بودن مقالات با یکدیگر شوند تا از انجام کار‌های کپی و تخلف پرهیز کنند، در گذشته که این نرم افزار وجود نداشت انجام تخلف در پژوهش ساده‌تر بود، اما امروزه با نظارت‌های پیشرفته انجام این عمل سخت‌تر شده است. 

** فعالیت‌های پژوهشی دردی را از کشور دوا نمی‌کنند 

حدادپور افزود: پژوهش برای پژوهش آفتی است که افراد روی آن کار می‌کنند و وقت می‌گذارند، اما فعالیت‌های پژوهشی صرف عملا دردی را از کشور دوا نمی‌کنند. 

وی بیان کرد: ارتباط دو طرفه صنایع با دانشگاه‌ها باعث کارایی فعالیت‌های پژوهشی می‌شوند و باید روی این مسئله توجه جدی انجام می‌شود. 

** مونتاژکاری باعث بی استقبالی صنایع از دانشگاه‌ها می‌شود

معاون پژوهشی دانشگاه شریف درباره استقبال نکردن برخی صنایع از فعالیت‌های دانشگاهی گفت: وقتی فعالیت صنعتی کپی کاری و مونتاژ کاری باشد استقبالی از دانشگاه‌ها نمی‌شود، اما صنعتی که دچار مشکل فنی می‌شود به دنبال رفع آن خواهد بود و از دانشگاه‌ها کمک می‌گیرد. 

حدادپور تاکید کرد: اگر دچار کار عملیاتی جدی نشویم دیگر نمی‌توانیم از کارایی صنعت استفاده کنیم و در مقابل صنعت هم از ظرفیت دانشگاه‌ها استفاده نخواهد کرد. ارتباط صنعت با دانشگاه شریف به صورت دو طرفه رو به رشد بوده است. 

 ** کمیته‌های ناظر در دانشگاه شریف با تخلفات علمی مقابله می‌کنند 

وی با بیان اینکه هر جا حلقه ارتباط صنعت و دانشگاه تنگ‌تر شود کاری جز تامین نیاز در داخل کشور نخواهیم داشت، تاکید کرد: اگر صنعت نیاز‌های خود را پیدا کند، می‌تواند از ظرفیت‌های دانشگاهی استفاده کند تا شاهد رشد و پیشرفت علمی کشور باشیم. 

معاون پژوهشی دانشگاه شریف درباره تخلفات پژوهشی گفت: دانشگاه شریف تا کنون مورد تخلفی نداشته است و کمیته‌ای در داخل دانشگاه مستقر است که در صورت بروز هر گونه تخلف فرد متخلف معرفی می‌شود و پس از بررسی‌های لازم از مستندات فرد و ارزیابی‌ها جریمه‌هایی در نظر گرفته می‌شود. 

حدادپور درباره پژوهش در آموزش و پرورش گفت: برای سوق دادن پژوهش در نهاد آموزش و پرورش باید ابتدا هدف خود را شناسایی کنیم تا آینده جامعه علمی کشور را متناسب با آن پیش ببریم. شاید به ندرت ظرفیت استفاده از توانایی دانش آموزان برای انجام فعالیت‌های پژوهشی وجود داشته باشد، اما به نظر بنده سنین کم برای تحقیقات علمی بازدهی بیشتری خواهد داشت.

** توانمندی نسل جوان در نوشتن مقالات پژوهشی بیشتر است

معاون پژوهشی دانشگاه شریف درباره ارزیابی توانمندی‌های نسل جوان دانشگاهی در نوشتن مقالات پژوهشی گفت: هر نسلی مشخصات خاص خود را دارد و هر دهه از زندگی جوانان با توجه به امکانات در دسترس و شرایط موجود متفاوت است، اما نسل کنونی توانمندی‌های بیشتری در حوزه نرم افزاری دارد و شاید از سخت افزار کمتر استفاده کرده باشند. 

** تحول سیستم اقتصادی کشورلازمه فعالیت‌های توسعه بخش نخبگان

حدادپور با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری بر مطرح کردن پیشنهادات نخبگان به منظور توسعه علمی کشور گفت: اگر بازار کشور و اقتصاد جامعه به صورت رقابتی سالم اداره شود و دولتی نباشد و در جهت رفع مسائل کشور پیش رود، می‌تواند زنجیره‌ای نظام محور شود. ظرفیت نخبگان در تمام عناصر اصلاح شده است و به بیان دیگر شاید باید ساختار اقتصادی و مدیریتی کشور را متحول کنیم تا جامعه نخبگان اقتصادی و مدیریتی بتوانند در سیستم اقتصادی کشور تحول ایجاد کنند، البته به شرطی که اقتصادمان نظام گسیخته نباشد. 

** دولت باید نقش متولی گری را کنار بگذارد

وی با بیان اینکه فراهم کردن بستر کار مناسب کمک کننده توسعه جامعه خواهد بود، تاکید کرد: جامعه در فضای رقابتی و خالی از نواقص اقتصادی دولت می‌تواند توسعه علمی را رقم بزند. اگر دولت نقش متولی گری را کنار بگذارد و به نقش نظارت برسد آن هدف محقق می‌شود. برای مثال، در اپراتور‌هایی که خدمات تلفن همراه را ارائه می‌دهند دولت نقشی ندارد و آن‌ها می‌توانند به راحتی فعالیت داشته باشند.